Тошкент «Янги аср авлоди»

саранжомлик илан кечаси кўчуб, Худоёрхонни олиб Бухоро та­
рафига азимат айлабдурлар. Амир Худоёрхонни олиб кетгани- 
га ушбу тарих бўлубдур:
Бигў ту тарихи шоҳи Бухоро, рафтани ў,
Зи баҳри бурдани хон дон «ривожи манғит рафт».
[Сен шоҳи Бухоро ва унинг кетгани ҳақида тарих айт,
Хоннинг олиб кетилишини «манғитнинг ривожи кетди» деб бил].
Лафзи «манғит»дин «ривож»ни исқот қилинганда 1280/1863- 
64-нчи таърих ҳосил бўладур.
Вақтики, амири Бухоро Хўқанддин жўнаб, Бешариқ мавзейи- 
да69 қўнуб, Шоҳмуродхонни ўшал жойдин Хўқандга қайтариб 
юборибдурким, Хўқанд аҳолилари ўзларига хон қилсунлар деб. 
Хўқанд аъёни вилоятлари ўйлабдурларким, амири Бухоро мам- 
лакатларини саранжом қилмак у\дасидин чиқолмай, қипчоқ- 
қирғиз иғволарини босолмай, охири бизларга иғво ва бесаран-

---

жомлик солмоқ бўлубдур. Шоҳмуродхон аларнинг маслаҳатини 
исти^сон айлаб, қипчоқ тарафига азимат қилибдур. Ўшал вақт- 
да қипчоқларнинг бошлуғи Мулло Олимқули қирғиз70 эди. Шоҳ- 
муродхон борган замон онинг ёшлик ва бегуноэушгига раҳму 
шафқат қилмай ўлдуруб, Маллахоннинг ўғли Сайқдхонни хон 
кўтариб, Хўқанд тарафига азимат қилиб, икки кун миёнасида 
Хўқандга дохил бўлуб, Мулло Олим/Алиқулини қайтадин ами­
ри лагикар қилиб, тамоми Фаргона мамлакатининг инон-ихтиёри 
онинг дасти тасарруфига топширудди. Мулло Олимқули мамла- 
катдорлик илмидин хабардор бўлмай, фуқаролар ва умаролар- 
га шафқатдин кўра сиёсати ғолиб бўлуб, доимо оқил ва мудаб- 
бирларнинг мухолифига иш қилиб, андак жарима учун қаттиқ 
сиёсат айлаб, иш кўрган соҳиби маслаҳатларни маъзул ва бекор