Tosnkent moliya instituti u. K. Yakubov, yo. S. Ilxamova, M. I. Azizova elektron tijorat

Shahar yo‘lovchi transportini ijtimoiy va mantiqiy tizimlarini
munosabati 
Shahar mikrotumanlari yoki yo‘lovchilar oqimi ko‘p bo‘lgan 
yirik uzellardagi korrespondentlar (ya‘ni yo‘lovchilar) tashuvchi 
yo‘llarni yoki marshrutlarni tashkil etish asoslari bo‘lib, ularning 
yig‘indisi shahar transport shohobchalarini tashkil etadi. Aytilgan 
shohobchalarni shahar hududlariga oqilona joylashtirish va turli 
xildagi shahar transportlari orasida yo‘lovchilar tashish ishini 
muvofiqlashtirishda marshrutlarni iloji boricha yo‘lovchilar qatnovi 
uchun zarur bo‘lgan vaqtni tejash, ya‘ni uni minimal bo‘lishi, harakat 
muntazamligi va tekisligini hisobga olib, marshrutlarni to‘g‘ri 
chiziqli bo‘lishi maqsadga muvofiqdir. Bunday talablarni bajarish 
uchun harakatni eng qisqa yo‘nalish bo‘yicha (amalda bor yo‘l va 
ko‘chalarni hisobga olib), aholi zich yashaydigan va markazni chetki 
tumanlar bilan birlashtiruvchi hamda turli xil, eng avvalo bor 
metropoliten transportlari bilan (agar bunday transport bo‘lsa) 
tutashuvchi marshrutlar tashkil etilishi tavsiya etiladi. 
Marshrutlar yo‘nalishi va transport shohobchalarining 
joylashuvi (konfiguratsiyasi) yo‘lovchilar hosil etuvchi va 
yo‘lovchilarni ko‘plab qabul etuvchi uzellar shahar hududidagi 
joylashuvigi bog‘liq bo‘lmay, shaharning transport harakatlari 
kommunikatsiyalarini joylashuvi (planirovkasi), ko‘chalarning 
alohida xususiyatlari, ulardagi harakat zichligi va jadalligi kabilarga 
ham bog‘liqdir. 
Amalda bor yirik shaharlardagi yo‘lovchilarga xizmat etish 
shahar transporti turlari (metro, tramvay, trolleybus va avtobus) 
ichida eng ko‘p tarqalgani avtobus transportidir. Avtobus transporti 
ko‘pchilik kichik va o‘rta shaharlarda yagona yo‘lovchilar tashuvchi 
transport turidir. 
 

---

67