Tovar pullar va fiat pullar


Download 207.9 Kb.
bet2/3
Sana13.11.2023
Hajmi207.9 Kb.
#1770954
1   2   3
Bog'liq
slayd

To`lov vositasi vazifasi - tovarlar nasiyaga to`lov muddati kechiktirib sotilganda va turli xil to`lov majburiyatlari amalga oshirilganda pul bu vazifani bajaradi.
Pulning vazifalari:
  • Tez almashadigan (likvidli) pul bu turli xil milliy valutalarning tez almashadigan vosita sifatida har qanday sharoitda sotib olish layoqatiga ega ekanligini bildiradi.
  • Dekret (qonunchilik asosida belgilangan) pullar tez almashinish layoqatiga ega emas.

Tovar pullari — bu ishlab chiqarilgan tovardan kelib chiqadigan pul . Tovar pullar oʻziga xos qiymatga yoki foydalanishga (ichki qiymatga) ega boʻlgan ob’ektlardan, shuningdek ularning tovarlarni sotib olishdagi qiymatidan iborat[1]. Bu oʻziga xos qiymatga ega boʻlmagan, lekin almashtirilishi mumkin boʻlgan oltin yoki kumush kabi qiymatga ega boʻlgan vakillik pullaridan va oʻz qiymatini hukumat tomonidan pul sifatida oʻrnatilganidan kelib chiqadigan fiat pullardan farqli oʻlaroq.
 Pulning vazifalariHozirgi iqtisodiy adabiyotlarda pulning vazifalari to`g`risida turli qarashlar mavjud. Ayrim iqtisodchi olimlar pulning 5 ta vazifasini tan olsalar, ayrimlari 4 tasini, boshqalari esa faqat 3 tasini e`tirof etadilar. Pul qiymat o`lchovi Avval ta`kidlaganimizdek, har qanday tovar mehnat natijasida yaratiladi. Tovarga sarflangan mehnat miqdori uning qiymatini belgilaydi. Pul esa barcha tovarlarning qiymatini belgilash va ularning bahosini aniqlashda vositachi bo`lib xizmat qiladi. Tovar qiymatining pulda ifodalanishi baho yoki narx deyiladi.
Jamg'arish vositasi
to'lov
vositasi
Qiymat
o’lchovi
birligi
Muomala
vositasi
Pulning
vazifalari
Pul qiymati
Narxlar
Xulosa Pul – bu maxsus tovar, umumiy ekvivalent bo’lib, abstrakt mehnat xarajatlarini o’zida aks ettiradi va tovar xo’jaligidagi ijtimoiy ishlab chiqarish munosabatlarini ifodalaydi. Pul o’z taraqqiyotida quyidagi 4 bosqich va 4 shaklga ega bo’lgan ekan: 1. Tovar shaklida - “qo’yma” asrimizdan oldingi VII – asrgacha 2. Tanga pullar – “tanga” asrimizdan oldingi VII-XIX - asrlar 3. qog’oz pullar – “banknot” XIX-XX asrlar 4.Elektron pullar – “kartochka” XX – asr o’rtalarida
Jamiyat taraqqiyoti shunday amalga oshadiki, unda bir tomondan ma’lum bir iqtisodiy munosabatlar, aloqalar avvalgi tizim bilan vorislikni ta’minlaydi. Ikkinchi tomondan, jamiyatni olg’a eltuvchi yangi munosabatlar, aloqalar vujudga keladi. Uchinchidan, shunday iqtisodiy munosabatlar, aloqalar borki, ular jamiyatdagi o’zgarishlarga moslashgan xolda tizim rivojlanishiga katta ta’sir etib, ularni bir-biri bilan bog’laydi. Ana shunday munosabatlar Tovarpul munosabatlaridir.

Download 207.9 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling