Traktorlar va avtomobillar nazariyasi

O ` ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA`LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
ISLOM KARIMOV NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI

“TRAKTORLAR VA AVTOMOBILLAR NAZARIYASI” FANIDAN KURS ISHLARINI BAJARISH BO`YICHA

USLUBIY KO`RSATMALAR
“TRAKTORLAR” BO`LIMI


Toshkent 2023

УДК 629.114.2(042.4)

Xajiyev M. X., Siddikov Sh.Sh., Xudayarov M. T. “Traktorlar va avtomobillar nazariyasi” fanidan kurs ishlarini bajarish bo`yicha uslubiy ko`rsatmalar. “Traktorlar” bo`limi -Toshkent: TDTU 2023. ___s.
Uslubiy ko`rsatmalar universitetning o`quv ishlari bo`yicha prorektori tomonidan tasdiqlangan 5650300 – avtomobilsozlik va traktorsozlik mutaxassisligi bo`yicha "Traktorlar va avtomobillar nazariyasi" fanining ishchi dasturiga muvofiq tuzilgan.
Uslubiy qo`llanmada “Traktorlar va avtomobillar nazariyasi” fanining “Traktorlar” bo`limida kurs ishlarini bajarish maqsadi, vazifalari, mavzular, dizayn talablari va uslubiy tavsiyalar berilgan.
Qo`llanmada kurs ishini bajarish uchun zarur bo`lgan formulalar, jadvallar va tavsiya etilgan adabiyotlar ro`yxati keltirilgan, boshqa qo`shimcha materiallar ilova qilinadi
Ushbu uslubiy ko`rsatmalar o`quv jarayonida ma'ruza paytida olingan nazariy materiallarni mustahkamlashga yordam beradi.

Islom Karimov nomidagi ToshDTU ilmiy-uslubiy kengashi qarori bilan nashr etilgan.
(21.06.2023 y.9-sonli bayonnoma)

Taqrizchilar:

Texnika fanlari nomzodi, dots. Umirov N. T. (TIIMSH);
Texnika fanlari nomzodi, prof. Yunusxojayev S.T. (ToshDU).
© Toshkent davlat texnika universiteti, 2023 yil


Kirish

“Traktorlar va avtomobillar nazariyasi” fanidan kurs ishi talabalarning kafedraning malakali o`qituvchilari rahbarligida olib boriladigan mustaqil o`quv ishidir. Bu fanni o`rganish jarayonida olingan bilim va ko`nikmalarni tizimlashtirish, takomillashtirish va mustahkamlashga qaratilgan va talabalarni joriy baholash shaklidir.

Ushbu qo`llanmada kurs ishining bajarilishi talabalar traktor va avtomobillar dizaynini, avtotraktor dvigatellari nazariyasini, traktor va avtomobillar nazariyasini, tabiiy fanlar va umumiy kasbiy va boshqa fanlarni o`rganishida olgan bilimlariga asoslanadi.
Kurs ishida traktorlarning dvigatellari, transmissiya va yurish qismining ish jarayoni tavsifining asosiy ko`rsatkichlarini aniqlash va tahlil qilish amalga oshiriladi. Bitiruv malakaviy ishi va kurs loyihalarini (ishlarini) tayyorlash qoidalariga javob beradi [1].
Ushbu qo`llanmada traktor dvigatellarining tashqi tezlik tavsifini hisoblash va qurish tartibi ko`rsatilgan. Olingan natijalar asosida traktorning tortish tavsifi aniqlanadi, ular asosida traktorning tortish tavsifi grafigi quriladi va tahlil qilinadi. Qo`llanmada grafikalar, diagrammalarni qurish, xulosalarni tuzish bo`yicha tavsiyalar ko`rsatilgan. Talabalar uchun qiyin pozitsiyalar misollar bilan tasvirlangan.
Kurs ishining batafsil mazmuni taklif etilayotgan o`quv qo`llanmasida keltirilgan. O`quv qo`llanmasining ilovalarida zamonaviy traktorlar va ularning dvigatellari, pnevmatik shinalar parametrlari, hisob-kitoblar uchun zarur bo`lgan koeffitsiyentlar va xususiyatlar to`g'risida ma'lumot berilgan. Ushbu ma'lumotlar talabalar tomonidan traktor prototipini tanlashda, natijalarni hisoblashda va tahlil qilishda foydalaniladi.
Har bir talaba kurs ishini shaxsiy topshiriq bo`yicha bajaradi. Kurs ishi topshirig’ining grafigini va hisobotini tayyorlash misollar orqali uslubiy qo`llanmaga ilovalarda keltirilgan.