Transport vazirligi
Download 1.75 Mb.
|
умк фалсафа янги 2021
Mexanik harakat (jismlarning oddiy o’rin almashinuvi, fazodagi siljishlar)
Fizik harakat ( issiqlik, yorug’lik, elektr, magnitizm) Kimyoviy harakat ( kimyoviy birikish va parchalanish, agregat xolatlarning bir-biriga o’tishi) biologik harakat ( modda almashinuvi, assimilyasiya va dissimilyasiya prosessi) ijtimoiy harakat qayd etilgan. Harakatning mazkur shakllari bir-biri bilan uzviy bog‘liq bo‘lib, bunda har bir keyingi harakat o‘zidan oldingi harakatdan kelib chiqadi, unga asoslanadi, biroq, shunga qaramay, quyi shakl bilan bog‘lanmaydi. Makon va zamon materiyaning yashash shaklidir. Makon va zamon o‘z rang- barangligida cheksiz borliqning shakllari sifatida amal qiladi.Makon va zamon mohiyati haqida odamlar o‘z rivojlanishining dastlabki bosqichlaridayoq fikr yuritganlar va o‘tmishning aksariyat Жамиятдаги харакат Тирик табиатдаги Объектив, реал, конкрет mutafakkirlari ularning tabiatini aniqlashga harakat qilganlar. Bu, avvalo, inson amaliyoti va bilishining rivojlanishi bilan bog‘liq bo‘lgan. Zero, ular kengayib va takomillashib, mazkur kategoriyalarni yanada aniqroq va teranroq tushunishni talab qilgan. Xususan, antik davrdayoq falsafadan ko‘lamli shakl lar va ularni o‘lchash usullari haqidagi fan sifatida ajralib chiqqan geometriya dastlabki aniq fanlardan biriga aylandi. Vaqtga astronomik kuzatishlar hamda koinotning boqiyligi va inson hayotining tezoqarligi haqidagi mulohazalar nuqtai nazaridan ham alohida e’tibor qaratilgan. Keyinchalik «makon» va «vaqt» kategoriyalariga qiziqish hech qachon susaymagan. Ular bilan bog‘liq ko‘p sonli masalalar yuzaga kelgan. Ularning eng muhimla Materiya makonda cheksiz, vaqtda abadiydir. Vaqtning cheksisligi dunyoning cheksisligini ko’rsatadi. Tabiat va jamiyat hodisalari hamma vaqt ketma-ket sodir bo’ladi va harakat qiladi. Materiya makon va zamonda harakat qiladi, demak, materiya, harakat, zamon va vaqt dialektik bog;langan. Ularning dialektik birligi umumiy aniq fanlar uchun amaliy jihatdan metodologik asos hisoblanadi.
|
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling