Trigerlarning tuzilishi va ish prinsipi. Assinxron va sinxron trigerlar. Rs-trigerlar. Assinxron va sinxron Rs-trigerning sxematik belgisi, ichki tuzilishi va ishlash jadvallari

Т	Qt+1
Изоҳ
0	*	Qt	Сақлаш
1	0	Qt	Сақлаш
1	1	Qt	Инверсия

Қуйида синхрон Т-триггернинг вақт диаграммаси, шартли белгиланиши ва схемаси келтирилган.


2. D-триггерлар ва уларнинг ишлаш принципи
D-триггерлар ( инг. Delay-ушлаш) битта D информацион кириш йўлига эга бўлиб, вақтинча сигналларни сақлаб туриш (задержка) учун хизмат қилади. Триггер битта кириш йўлига эга ва иккита турғун ҳолатнинг бирида ( 0 ёки 1) бўлиши мумкин. Бундай триггер бир тактли ва икки тактли бўлиши мумкин.
Қуйида D-триггернинг ўтиш жадвали, вақт диаграммаси ҳамда шартли белгиланиши ва схемаси келтирилади:

Ўтиш жадвали

С	D	Qt+1	Изоҳ
0	*	Qt	Сақлаш
1	0	0	0-ни ўрнатиш
1	1	1	1-ни ўрнатиш

Д -триггерни универсал триггер сифатида ҳам қўллаш мумкин. Унда у ҳам RS-триггер вазифасини ҳам динамик D – триггер вазифасини бажаради. Бундай триггернинг шартли белгиси қуйидаги кўринишга эга:

Схемада S ва R –да сигнал 1-га тенг бўлган вақтда у D ва С кириш йўлларига эга бўлган универсал динамик D- триггер каби ишлайди. Триггернинг ўтиш жадвалида келтирилган қуйидаги қонуният асосида ишлайди:
Ўтиш жадвали

C	D	S	R	Qt+1	Изоҳ
0	*	0	0	-	Таъҳиҳланган
0	*	0	1	1	1-ни ўрнатиш
0	*	1	0	0	0-ни ўрнатиш
0	*	1	1	Qt	Сақлаш
1	0	*	*	0	0-ни ўрнатиш
1	1	*	*	1	1-ни ўрнатиш

JK-триггерлар ва уларнинг ишлаш принципи
JK-триггерлар (инг. Jerk-тезкор ёқиш, Kill-тезкор ўчириш) RS триггердан фарқи шундаки, агар RS триггерларнинг кириш йўлига R=1 ва S=1 сигналлари бериш таъқиқланган бўлса, JK –триггерлар кириш йўлидаги бирлик сигналларда у ўз ҳолатини тескарисига ўзгартиради. Жадвалда JK-триггернинг ўтиш қонунияти, шунингдек унинг вақт диаграммаси ҳамда функционал схемаси келтирилган.
Схемада «С» кириш йўлига импульснинг олдинги фронти берилса, унда биринчи синхрон RS- триггер ишлайди. RS триггернинг чиқиш йўлидаги қийматлари J ва K кириш йўллари қийматлари билан белгиланади. Иккинчи RS- триггер сақлаш режимида бўлади. «С» кириш йўлига синхроимпульс-нинг орқа фронти берилса, биринчи RS-триггер иккилик кодни сақлаш режимига ўтади. Унинг чиқиш йўлидаги қиймати иккинчи RS-триггерга ўтади.
Ўтиш жадвали

С	J	K	Qt+1	Изоҳ
0	*	*	Qt	Сақлаш
1	0	0	Qt	1-ни ўрнатиш
1	1	0	1	1-ни ўрнатиш
1	0	1	0	0-ни ўрнатиш
1	1	1	Qt	Инверсия

Универсал JK-триггерлар
Универсал JK-триггернинг хусусияти шундаки, у D, T и RS-триггерлар сифатида ишлатилиши ва уларнинг функцияларини бажариши мумкин. Қуйидаги схемаларда JK-триггерни D, T и RS-триггерлар сифатида қўллаш схемалари келтирилган.
Cинхрон RS-триггер





Асинхрон Т-триггер