bilan xarakterlanadi; ko'pincha yo'tal xurujlari qaytarilishi (repriz) va
qusish bilan kuzatilishi mumkin. Bunday yo'tal ko'kyo'tal uchun xos.
Quruq yo'tal (taъsirlanishdan keyingi Y., foydasiz Y.) traxeyaning
ekspirator stenozi, plevra jaroxatlanishi, ko'ks oralig'i, bronxlar atrofidagi
patologik jarayonlar (ko'pincha yallig'lanishsiz), bronxlarning o'sma,
kattalashgan limfa tugunlari, aorta anevrizmasi bilan ezilishlari, nafas
yo'llariga yot jismlarning tushishida kuzatiladi. U ko'pincha og'ir bo'ladi,
bemorlar qiynaladi. Quruq yo'tal deb odatda o'tkir laringit, traxeit, bronxit,
pnevmoniya boshida kuzatiladigan yo'talga va bronxial astma xurujining
ekvivalentiga ham aytiladi. Ammo bu kasalliklarda ko'pincha kam balg'amli
yo'tal hakida gap ketadi.
Balg'amli yo'tal bronxial shilliqning gipersekretsiyasi, nafas yo'llarida
ekssudat hosil bo'lishi bilan (bronxit, pnevmoniyada) yoki ularga suyuqlik
tushishi (m-n, o'pkadagi parazitar kista yorilganida) bilan kuzatiluvchi
kasaliklarda uchraydm.. Ko'p miqdordagi balg'am bronxlar bilan aloqada
bo'luvchi bo'shliqlar bo'lganda kuzatiladi, bu bo'shliqlarda sekretsiya,
ekssudatsiya, to'qima parchalari to'planadi (bronxoektaz, abstsess). Balg'amli
yo'tal bronxlarda qo'zg'atuvchi modda (shilliq, yiring) to'planganda ham
kuzatiladi va yo'talib bo'lgandan so'ng to'xtaydi.
Yuqori nafas yo'llarining surunkali yallig'lanishli kasalliklarida, ayniqsa
chekuvchilarda yo'tal ko'pincha ertalab kuzatiladi (yaъni kechkurun nafas
yo'llarida to'planib qolgan balg'amni chiqarib tashlanadi). Kechki paytdagi
yo'tal ko'pincha adashgan nerv tonusining fiziologik kuchayishi oqibatida
Do'stlaringiz bilan baham: |