Туракулов э. Педагогик технологиялар ва махорат

Акс этиш чегарасига кўра қуйидагилар фарқланади: 
• 
индивидуал билимлар - воқелик билан ўзаро алоқаси, унинг шахсий тажри-
баси, меҳнати ва дунёни билишда юзага келадиган ҳиссий ва ақлий тимсоллар ва 
уларнинг ўзаро боғланишлари йиғиндиси; 
• 
ижтимоий билимлар - фан, техника, моддий ва маънавий қадриятларда акс 
етган атроф-муҳит умумлашмалари ҳосиласи ва билиш натижалари. 
Акс этиш шаклига кўра қуйидагилар фарқланади: 
• 
ишоравий, вербал билимлар ёки назарий билимлар; 
• 
образли - ҳиссий органларда идрок қилинган ва тимсолларда тавсия этилган 
билимлар; 
• 
моддий - меҳнат, санъат предметларида мавжуд бўлган билимлар; 
• 
тадбирий - инсонларнинг жорий фаолиятида қайд қилинган билимлар. 
Билиш соҳаси ва предмети бўйича қуйидагилар фарқланади: 
Гуманитар ва аниқ математик фанлар фалсафа жонли ва жонсиз табиат 
жамият, техника, сан ъат. 
Психологик даражасига кўра қуйидагилар фарқланади: таниш, тиклаш, 
тушуниш, қўллаш, автоматик ҳаракат қилиш, муносабат ва билим - эҳтиёж. 
Умумлаштириш даражасига кўра факт - ҳодисалар, тушунча-терминлар, 
алоқа-қонуниятлар, гипотеза - назариялар, методологик билимлар, баҳолаш .. 
Буларнинг барчаси, амалиётда синалган билимлар, атроф-муҳитни билиш 
натижалан, унинг инсон онгида ҳақиқий акс этишидир, дейишга имконият 
Малака - мавжуд билимлар асосида ўзгариб турувчи ёки янги шароитда 
снахснмг муайян фаолиятни самарали бажаришга қаратилган қобилияти сифа-
тида 
Кўникмалар - автоматик тарзда бирор ҳаракатни бажариш қобилияти.
Ўз-ўзини назорат қилиш учун саволлар 
1. Шахс ривожланишининг қандай умумий қонуниятлари бор? 
2. Шахс ривожланишини ҳаракатга келтирувчи қанақа кучлар мавжуд? 
3. Шахс ривожланишининг асосий психологик ва педагогик омиллари. 
4. Ижтимоий гуруҳ сифатида талабаликка баҳо беринг. 
5. Талабалар психик ривожланишининг асосий йўналишлари деганда нимани 
тушунасиз? 
6. Талаба шахсининг йўналганлиги ҳақида сўзлаб беринг. 
7. Талабаларнинг ақлий фаолияти хусусиятлари қандай изоҳланади?