Turistik resurssghunoslik va turistik ekskursion loyihalashtirish

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 3-fevraldagi «O‘zbekiston Respublikasi turizm salohiyatini rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish bo‘yicha qo‘shimcha tashkiliy chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi PF-5326-son Farmoni ijrosini ta’minlash, shuningdek, hududlarni barqaror ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning eng muhim omillaridan biri sifatida ichki turizmni jadal rivojlantirish, fuqarolarni mamlakatimizning madaniy-tarixiy merosi hamda tabiiy boyliklari bilan tanishtirish maqsadida:

1. «O‘zbekiston bo‘ylab sayohat qil!» ichki turizmni rivojlantirish dasturini amalga oshirish bo‘yicha amaliy chora-tadbirlar rejasi (keyingi o‘rinlarda – Amaliy chora-tadbirlar rejasi) 1-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.

2. O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi, O‘zbekiston yoshlar ittifoqi, O‘zbekiston Kasaba uyushmalari federatsiyasi kengashi, O‘zbekiston Xotin-qizlar qo‘mitasi, «Mahalla» xayriya jamoat fondi va O‘zbekiston faxriylarining ijtimoiy faoliyatini qo‘llab-quvvatlash «Nuroniy» jamg‘armasi:

a) Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari bilan birgalikda:

bir oy muddatda turizm infratuzilmasining bandligini hisobga olgan holda hududlar hamda jalb etilgan tashkilotlar miqyosida turlar
va ekskursiyalarni tashkil qilish jadvallarini tasdiqlasin;

yoshlarni turizm sohasidagi tadbirkorlik faoliyatiga keng jalb etish bo‘yicha axborot-targ‘ibot tadbirlarining muntazam o‘tkazilishini ta’minlasin;

turistlar oqimining mavsumiyligi hamda hududlarning turizm infratuzilmasi to‘liq jalb etilishini inobatga olib, shu jumladan turizm faoliyati subyektlarini jalb etgan holda Amaliy chora-tadbirlar rejasining samarali amalga oshirilishi uchun zarur choralar ko‘rsin;

b) Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi va O‘zbekiston Matbuot va axborot agentligi bilan birgalikda «O‘zbekiston bo‘ylab sayohat qil!» ichki turizmni rivojlantirish dasturini (keyingi o‘rinlarda – Dastur) amalga oshirish doirasida ommaviy axborot vositalarida hamda Internet tarmog‘ida, shu jumladan respublikaning barcha shaharlarida «O‘zbekiston bo‘ylab sayohat qil!» shiori ostida tashqi reklama vositalarini (shit-bannerlar hamda tashqi ekranlar uchun roliklar) tayyorlash va o‘rnatish yo‘li bilan ichki turizmni keng targ‘ib qilish tadbirlari o‘tkazilishini ta’minlasin.

3. O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi va mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari tomonidan joylashtiriladigan tashqi reklama ijtimoiy reklamaga tenglashtiriladi.

4. Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi bilan kelishilgan holda 2018-2020-yillarda respublikaning har bir hududida kamida 100 ta joy hisobga olinib markaziy ko‘chalar, aholi gavjum joylar hamda trassalarda joylashgan shitlar, ekranlarda ichki turizmga oid tashqi reklama beg‘araz o‘rnatilishini ta’minlasin.

5. Belgilab qo‘yilsinki, Dastur doirasida O‘zbekiston Respublikasi fuqarolariga turistik-ekskursiya turlari uchun to‘lovlar bilan bog‘liq xarajatlar:

ta’lim muassasalari o‘quvchilari uchun – o‘z mablag‘lari va O‘zbekiston yoshlar ittifoqi mablag‘lari hisobidan;

tashkilotlar xodimlari uchun – o‘z mablag‘lari, ish beruvchi mablag‘lari (byudjet tashkilotlari uchun – tashkilotlarning byudjetdan tashqari mablag‘lari) va jamoaviy shartnomalarga muvofiq boshqa mablag‘lar hisobidan;

yetim bolalar, kam ta’minlangan oilalar farzandlari, nogironligi bo‘lgan shaxslar uchun ularning umumiy sonidan kamida 20 foizi qamrab olinishi ta’minlangan holda – xayriya mablag‘lari, shuningdek, har yili O‘zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti ko‘rsatkichlarida nazarda tutilgan mablag‘lar hisobidan;

pensionerlar hamda urush va mehnat faxriylari uchun – o‘z mablag‘lari, O‘zbekiston faxriylarining ijtimoiy faoliyatini qo‘llab-quvvatlash «Nuroniy» jamg‘armasining mablag‘lari va xayriya mablag‘lari hisobidan;

faol xotin-qizlar uchun – o‘z mablag‘lari, O‘zbekiston Xotin-qizlar qo‘mitasi mablag‘lari, «Mahalla» xayriya jamoat fondi mablag‘lari va xayriya mablag‘lari hisobidan;

mahalla faollari va yosh oilalar uchun – o‘z mablag‘lari, «Mahalla» xayriya jamoat fondi mablag‘lari hisobidan tenglik asosida qoplanadi.

Mazkur Dasturda ishtirok etish ixtiyoriy ekanligi belgilab qo‘yilsin.

6. Davlat organlari va boshqa tashkilotlar rahbarlariga:

jamoaviy shartnomalarga rag‘batlantirish chorasi sifatida davlat organlari va boshqa tashkilotlarning byudjetdan tashqari mablag‘lari hisobiga o‘z xodimlarining kamida 10 foizini oila a’zolari bilan birgalikda har yili dam olishga (ichki turizmga) yuborishni nazarda tutadigan xodimlarning jamoaviy va oilaviy dam olishini tashkil qilish normasini kiritish;

xodimlarga mehnat qonunchiligiga muvofiq ular uchun qulay bo‘lgan vaqtda sayohat qilish va dam olish uchun ta’tilning foydalanilmay qolgan qismi hisobidan dam olish kunlari (otgul) berish;

Dastur tadbirlarini amalga oshirish doirasida har yili 30-dekabrgacha davlat organlari va boshqa tashkilotlar xodimlari uchun turistik-sayohat turlarini tashkil qilish jadvallarini tasdiqlash tavsiya etilsin.

7. O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi davlat organlari va boshqa tashkilotlarga guruhli sayohatlarni tashkil qilish uchun mahalliy turoperatorlar bilan o‘zaro hamkorlik qilish, shuningdek, mehmonxona va transport tashkilotlariga tashkil etilgan turlar, shu jumladan yashash va kelib-ketish (uchib borish) uchun imtiyozlar taqdim etish bo‘yicha takliflar yuborishda yordam ko‘rsatsin.

8. 2018-yil 10-fevraldan boshlab 3 yil muddatga quyidagi tartib joriy etilsin, unga ko‘ra:

ish beruvchining turizm sohasida faoliyat ko‘rsatish bo‘yicha litsenziyaga ega bo‘lgan subyektlardan xodimlar va ularning oila a’zolari uchun respublika bo‘ylab turistik yo‘llanmalarni sotib olish xarajatlari xodimning daromadi sifatida ko‘rib chiqilmaydi hamda yuridik shaxsdan olinadigan foyda solig‘ini hisoblab chiqishda chegirib qolinishi lozim;

jismoniy shaxslarning soliqqa tortiladigan daromadlari O‘zbekiston Respublikasi bo‘ylab turistik yo‘llanmalarni turizm sohasida faoliyat ko‘rsatish bo‘yicha litsenziyaga ega bo‘lgan subyektlardan sotib olishga yo‘naltirilgan xarajatlar summasiga kamaytiriladi. Bunda turistik yo‘llanma (ayirboshlanadigan vaucher), avia va temir yo‘l chiptalari, avtotransport tashkilotlarining hisob-fakturalari (chiptalari) va joylashtirish vositalari cheklari tasdiqlovchi hujjatlar hisoblanadi;

turizm sohasida faoliyat ko‘rsatadigan subyektlarning soliq solinadigan bazasi O‘zbekiston turizm brendi va “Uzbekistan.travel” sayti reklamasi bo‘lgan bosma mahsulotlarni (xaritalar, risolalar, bukletlar, flayyerlar va boshqalar), suvenir va qadoqlash mahsulotlarini (sumkalar, paketlar, maktab daftarlari, yorliqlar, g‘iloflar, kiyim-kechaklardagi va oshxona anjomlaridagi yozuvlar) tayyorlash va chop etishga yo‘naltiriladigan xarajatlar summasiga kamaytiriladi.

9. Tijorat banklariga O‘zbekiston Respublikasi fuqarolariga turizm sohasida faoliyat ko‘rsatish bo‘yicha litsenziyaga ega bo‘lgan subyektlardan O‘zbekiston Respublikasi bo‘ylab sayyohlik turlarini sotib olish uchun 10 million so‘mgacha iste’mol kreditlarini ajratish va kreditni ish haqi hisobidan qoplash imkoniyatini berish tavsiya etilsin.

10. Belgilansinki:

turizm obyektlari (me’moriy yodgorliklar va boshqalar) hamda infratuzilmasi (mehmonxonalar va boshqa joylashtirish vositalari, turistik yo‘nalishlar va boshqalar) joylashgan joylarning belgi-ishoralari va ko‘rsatkichlarini o‘z ichiga olgan tematik turistik xaritalar adadini ko‘paytirish va ularni tarqatishga kartografiya ishlarini amalga oshirish uchun litsenziya (ruxsatnoma) olinishi talab etilmaydi;

turistlarga xizmat ko‘rsatuvchi tashkilotlar (davlat muzeylari, galereyalar, madaniy meros obyektlari va qo‘riqlanadigan tabiiy hududlar ma’muriyatlari va boshqalar) o‘z faoliyatidan tushadigan tushumlarning kamida 5 foizini o‘z faoliyati hamda taqdim etayotgan turizm xizmatlari bayon etilgan reklama-tarqatish materiallarini o‘zbek, rus va ingliz tillarida tayyorlash va adadini ko‘paytirish uchun majburiy tartibda yo‘naltiradi. Bunda ushbu maqsadlarga yo‘naltirilgan xarajatlar summasi bu tashkilotlarning soliqqa tortiladigan bazasidan chiqarib tashlanadi.

11. Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi va viloyatlar hokimliklari O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi bilan kelishgan holda turizmni rivojlantirish uchun yuqori salohiyatga ega tuman va shaharlarda joylashgan hamda asosan muhandislik kommunikatsiyalar bilan ta’minlangan foydalanilmayotgan yer uchastkalarini 2-ilovaga muvofiq ro‘yxat bo‘yicha uch oy muddatda xatlovdan o‘tkazsin hamda keyinchalik O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi xulosasiga asosan har bir hududda umumiy maydoni kamida 20 gektar bo‘lgan 20 ta yer uchastkasi hisobidan kelib chiqib, turizm sohasidagi loyihalarni (mehmonxonalar, mehmonxona uylari, kempinglar, motellar va boshqa joylashtirish vositalari, tematik xiyobonlar, muzeylar, galereyalar va boshqa inshootlar qurish) amalga oshirish maqsadida tadbirkorlik subyektlari hamda potensial investorlarga taqdim etish uchun ajratsin.

12. O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi tomonidan tanlab olingan foydalanilmayotgan yer uchastkalarida 2018-2022-yillarda turizm infratuzilmasini tashkil etish doirasidagi xarajatlar:

yangi loyihalar (maketlar)ning dizayn-eskizlarini ishlab chiqish uchun – byudjetdan tashqari Turizm sohasini qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasining mablag‘lari;

muhandislik-kommunikatsiya tarmoqlariga ulanishga ruxsat beruvchi hujjatlarni olish uchun – tegishli tumanlar (shaharlar) mahalliy byudjetlari mablag‘lari hisobidan qoplanishi belgilab qo‘yilsin.

13. O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi:

O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi hamda boshqa manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda uch oy muddatda turistik yig‘imlar, mehmonxona xizmatlarini sertifikatlash hamda joylashtirish vositalarining javobgarlik qoidalarini saqlab qolgan holda, tashrif buyuruvchilarni ro‘yxatga olish bo‘yicha maxsus elektron avtomatlashtirilgan dasturda joylashtirish vositalari orqali xususiy uylarga (xonadonlarga) mehmonlarni vaqtinchalik ro‘yxatdan o‘tkazish tartibini joriy etsin;

turizm toifasiga oid mehmonxonalar va mehmonxona uylarining namunaviy loyihalarini, shu jumladan xorijiy loyiha tashkilotlaridan byudjetdan tashqari Turizm sohasini qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan sotib olsin va keyinchalik ushbu loyihalarni turizm infratuzilmasi obyektlarini qurish tashabbusini ko‘rsatgan tadbirkorlik subyektlariga beg‘araz taqdim etsin. Bunda namunaviy loyihalarni muayyan hududga biriktirish O‘zbekiston Respublikasi Arxitektura va qurilish davlat qo‘mitasining hududiy bo‘linmalari tomonidan beg‘araz asosda ta’minlanadi.

14. O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasining ichki turizmni yanada rivojlantirish hamda turizm infratuzilmalarini takomillashtirish maqsadida hududlarda kichik turizm zonalarini tashkil etish to‘g‘risidagi taklifiga rozilik berilsin.

Belgilansinki, kichik sanoat zonalari to‘g‘risidagi qonun hujjatlari qoidalari kichik turizm zonalariga ham tatbiq etiladi.

O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi va viloyatlar hokimliklari bilan birgalikda 2018 yilning 1 iyuliga qadar tadbirkorlik subyektlariga yer uchastkalarini ajratishning soddalashtirilgan mexanizmini joriy etgan holda hududlarda kichik turizm zonalarini yaratish bo‘yicha takliflarni O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga kiritsin.

15. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi bilan birgalikda quyidagi summalar uchun soliq solinadigan bazani kamaytirish tartibini bir oy muddatda tasdiqlasin:

100 million so‘mgacha – xo‘jalik yurituvchi subyektlarning 2020-yilning 1-yanvariga qadar sanitariya qoidalari, me’yorlari va gigiyena normativlariga muvofiq keladigan zamonaviy sanitariya-gigiyena tarmoqlarini qayta tiklash, kapital ta’mirlash va qurishga yo‘naltirilgan xarajatlari;

12 million so‘mgacha – har yili 2025-yilning 1-yanvariga qadar xo‘jalik yurituvchi subyektlarning sanitariya qoidalari, me’yorlari va gigiyena normativlariga muvofiq keladigan sanitariya-gigiyena tarmoqlarini (farroshlar ish haqi, gigiyena, tozalash va yuvish vositalarini sotib olish, kommunal xarajatlarni to‘lash), turizm infratuzilmasi obyektlarini (tarixiy va me’moriy yodgorliklar, muzeylar, teatrlar, madaniyat uylari, umumiy ovqatlanish punktlari, xizmat ko‘rsatish obyektlari, avtomobillarga yoqilg‘i quyish shoxobchalari, avtomobillar uchun vaqtincha to‘xtash joylari, yo‘lbo‘yi infratuzilmasining servis xizmatlar ko‘rsatiladigan hududlari, bozorlar, rastalar, do‘konlar va odamlar gavjum bo‘ladigan boshqa joylarni) saqlashga yo‘naltirilgan xarajatlari.

Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasining xulosasi asosida zamonaviy sanitariya-gigiyena tarmoqlarini yaratish loyihalarini amalga oshiradigan tadbirkorlik subyektlari va potensial investorlarga shaharlar va tumanlarning tegishli qismlarida reklama va ixcham savdo nuqtalari uchun joylar taqdim etsin.

16. O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi:

manfaatdor vazirlik va idoralar tomonidan Amaliy chora-tadbirlar rejasi bajarilishi ustidan doimiy monitoringni;

monitoring natijalari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 16-avgustdagi 2018-2019-yillarda turizm sohasini rivojlantirish bo‘yicha birinchi navbatdagi chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi PQ-3217-son qarori bilan tashkil etilgan Turizmni rivojlantirish bo‘yicha muvofiqlashtiruvchi kengashga rejalashtirilgan chora-tadbirlarning belgilangan muddatlarda so‘zsiz bajarilishini ta’minlash maqsadida tegishli qarorlarni qabul qilish uchun har chorakda takliflar kiritilishini ta’minlasin.

17. Turizmni rivojlantirish bo‘yicha muvofiqlashtiruvchi kengash (A.Aripov):

ushbu qarorda nazarda tutilgan tadbirlarning so‘zsiz, o‘z vaqtida va sifatli bajarilishi ustidan doimiy va tizimli nazorat tashkil etilishini;

vazirliklar, idoralar va boshqa tashkilotlar – mas’ul ijrochilar rahbarlarining Amaliy chora-tadbirlar rejasini so‘zsiz amalga oshirish borasida ular tomonidan ko‘rilayotgan amaliy choralar haqidagi hisobotlari har chorakda eshitib borilishini ta’minlasin.

18. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 7-sentabrdagi “Toshkent shahrida “Eski shahar” turizm zonasini barpo etish bo‘yicha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PQ-3260-son qaroriga 3-ilovaga muvofiq o‘zgartirishlar kiritilsin.

19. O‘zbekiston Respublikasi Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasi manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda ikki oy muddatda qonun hujjatlariga ushbu qarordan kelib chiqadigan o‘zgartirish va qo‘shimchalar to‘g‘risida Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritsin.

20. Mazkur qarorning ijrosini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasining Bosh vaziri A.N.Aripov, O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosari S.R.Xolmuradov va Turizmni rivojlantirish davlat qo‘mitasining raisi A.A.Abduxakimov zimmasiga yuklansin.

3. 
   – MA’RUZA. Turizm va turistik resurslar turlari. Turistik resurslar potentsialini baholash.
   

Turizmning o'sishi resurslarning differentsiatsiyasini kuchaytirdi va asl tushunchalar va ehtiyojlarga asoslangan yangi aktivlarni yaratdi. Sayyohlik sohasidagi innovatsiyalar ma'lum bir guruhga tegishli bo'lmagan resurslarning yangi turlarini rag'batlantiradi. Muallif kontseptual turistik resurslar guruhini aniqlaydi va ularning turlarini o'rganadi. Kalit so'zlar: turizm, turistik resurslar, sayyohlar, sayyohlik joylari.

Zamonaviy turizmning rivojlanishi turistik resurslarning differentsiatsiyasining oshishiga olib keldi. Yuqori darajali Madaniy, tarixiy va tabiiy ob'ektlarni o'rganish sayyohlarni jalb qiladigan yangi resurslarni qidirishni rag'batlantiradi. Har xil ijodiy g'oyalar va tushunchalar, odamlarning odatlari, turistik resurslarning yangi turlari yaratiladi, ularni mavjud tasniflarda hech qanday guruhga to'liq kiritish mumkin emas. Taqdim etilgan maqolada muallif kontseptual turistik resurslar guruhini aniqlaydi va ularning turlarini o'rganadi.
Kalit so'zlar: turizm, turistik resurslar, sayyohlar, namoyish ob'ektlari.
Turizm kabi maxsus tur faoliyatni taqdim etadi maxsus talablar iste'molchilarga xizmat ko'rsatish jarayonining resurs bilan ta'minlanishiga: iste'molchini ma'lum turistik mahsulot bilan ta'minlash uchun boshqa faoliyat turlariga qaraganda ko'proq va xilma -xil resurslar talab qilinadi. Turizm fani va amaliyotida shu munosabat bilan "turistik resurslar" toifasi kiritildi, uning mohiyatini ochishda har xil yondashuvlar qo'llaniladi.
"Turistik resurslar" toifasini o'rganishning asosiy sharti bu "tabiiy, tarixiy va ijtimoiy-madaniy omillar, shu jumladan namoyish va o'rganish ob'ektlari, shuningdek, odamlarning ma'naviy ehtiyojlarini qondira oladigan boshqa ob'ektlar" degan xulosani qabul qilishdir. ularning jismoniy va ma'naviy kuchlarini tiklash va rivojlantirishga hissa qo'shib, sayyohlik resurslarini tashkil etadi ". Sayyohlik resurslari tabiiy va antropogen muhitning bir qismi sifatida qaraladi, uning ba'zi ob'ektlari va hodisalari odamlar talab qiladigan va sayohatga turtki, rag'bat. Bu qoidalar "turistik resurslar" atamasining mohiyatini ochish uchun asos bo'ldi huquqiy tartibga solish sayyohlik faoliyati. Amaldagi qonunchilikda turistik resurslar "tabiiy, tarixiy, ijtimoiy va madaniy ob'ektlar, shu jumladan turistik ko'rgazma ob'ektlari, shuningdek, sayyohlarning ma'naviy ehtiyojlarini qondira oladigan boshqa ob'ektlar ularning jismoniy kuchini tiklash va rivojlantirishga yordam beradi.
Federal qonunni ishlab chiquvchilar turistik resurslarning turlicha kelib chiqishi va xarakteridagi ob'ektlar kontseptsiyasini kamaytirib, tabiiy va qurilgan muhit holatining hosilasi sifatida talqin qilishdan voz kechdilar. Bu yondashuv turistik resurslar kontseptsiyasiga ko'rgazma ob'ektlarini (muzeylar, festivallar va h.k.) ham, tadbirlarni ham kiritishga imkon beradi, shuningdek, mehmonxona, transport va boshqalar kabi boshqa ob'ektlar turistik tushunchasini kengaytiradi. turli xil turistik xizmatlarni ko'rsatish jarayonida ishlatiladigan turli xil kelib chiqish va maqsadli ob'ektlarning butun majmuasini qamrab oladigan resurslar.
Turistik resurslarning ta'rifi yuqorida tavsiflangan usullardan biroz farq qiladi, bu ularni "tabiiy, tarixiy, ijtimoiy-madaniy va sayyohlarni sayohatni rag'batlantiruvchi, jismoniy, emotsional tiklanish va rivojlanish ehtiyojlarini qondirishga qodir boshqa ob'ektlar" deb hisoblaydi. va insonning intellektual qobiliyatlari. Qonunda qo'llaniladigan ta'rifdan farqi ehtiyojlarning tafsilotida - bu hissiy, intellektual kuchlarni ko'rsatadi. Bundan tashqari, "turist" atamasini ishlatishdan voz kechib, bu ta'rif, shubhasiz, turistik resurslardan har qanday sub'ekt foydalanishi mumkinligini taxmin qiladi, bu bizning fikrimizcha, adolatli, chunki sayyohlik resurslari ekskursionistlar tomonidan ham talabga ega bo'lishi mumkin. sayohatchilar, mehnat muhojirlari va hokazo.

Shunday qilib, "turistik resurslar" atamasining ta'rifiga yuqorida aytilgan barcha yondashuvlarning umumiyligi shundaki, ular turistik mahsulotni shakllantirish va uni taklif qilish uchun asos sifatida qaraladi. Turistik resurslarning mavjudligi va sifati sayyohlik faoliyati uchun ishlatiladigan iqtisodiy resurslarning hajmi va tuzilishini aniqlaydi.

Qonun hujjatlarida berilgan turistik resurslarning ta'rifiga oydinlik kiritib, bir qator ekspertlar, agar ular belgilanmagan bo'lsa, mulkchilik shaklidan qat'i nazar, ularni ko'rib chiqish va foydalanish uchun tayyor bo'lishini ta'kidlaydilar. qonun bilan belgilangan cheklovlar tartibi. Turistik resurslar miqdoriy jihatdan cheklangan va sifat jihatidan farqlanadi, shuning uchun ular rolini o'ynaydi iqtisodiy foyda muhim qayta ishlab chiqarish xarajatlarini talab qiladigan tovar sifatida. Iqtisodiy nuqtai nazardan, turizm resurslari turizmni ishlab chiqarish omili sifatida harakat qiladi
mahsulot, chunki ularning farqlanishi iqtisodiy foydalanish natijalaridagi farqlarni keltirib chiqaradi ».
Bu tushuntirish rekreatsion va turistik resurslar o'rtasidagi asosiy farqni ko'rsatadi, ya'ni turistik resurslarni olish uchun to'g'ridan -to'g'ri yoki bilvosita ishlatiladi. iqtisodiy foyda... Qiziqarli sayyohlik joyiga ekskursiya uyushtirib, turoperator yoki turoperator o'z faoliyatidan bevosita foyda ko'radi va shu bilan ushbu turistik resursni ko'paytirishga o'z hissasini qo'shadi. Jozibador sayyohlik hududida mehmonxona qurib, tadbirkor bilvosita mintaqaga sayyohlar oqimini ta'minlaydigan turistik resurslardan foydalanadi. Rekreatsion resurslardan har doim ham moddiy manfaat uchun foydalanish mumkin emas.

Turistik resurslar tasnifi har xil mezonlarga asoslanadi. Asosiy mezonlardan biri - bu birlamchi va ikkilamchi resurslarni taqsimlashga urinish yoki boshqa nashrda to'g'ridan -to'g'ri va bilvosita. Bu xususiyatga muvofiq, asosiy (to'g'ridan -to'g'ri) resurslarga sayyohlar va dam oluvchilar foydalanadigan resurslar kiradi. Bu resurslarni ishlab chiqish ikkilamchi (bilvosita) ishtirokisiz mumkin emas, ular tarkibiga barcha iqtisodiy va boshqa resurslar kiradi. Shunday qilib, etakchi rol to'g'ridan -to'g'ri rekreatsion resurslarga yuklatilgan va bu mezon bo'yicha o'tkazilgan tahlillar hududning turistik salohiyatidan foydalanishning o'ziga xos xususiyatlarini aks ettiradi. Bu tasnifni buxgalteriya hisobi va tahlil maqsadlarida qo'llash maqsadga muvofiqligi, uning qonunchilik amaliyotida qo'llanilishi bilan tasdiqlanadi, chunki bu mintaqaviy darajada turizmni rivojlantirish salohiyatini hisobga olish va tahlil qilish muammolarini hal qilishga yordam beradi. Shunday qilib, Magadan viloyatining sayyohlik reestri to'g'risidagi nizom turistik resurslarni to'g'ridan-to'g'ri (tabiiy va madaniy-tarixiy) va bilvosita (infratuzilmaviy) turlarga ajratadi, tabiiy resurslarga tayinlangan turistik mahsulotni shakllantirishda asosiy rol o'ynaydi.

Federal qonunlarga muvofiq, eng jozibali tabiiy resurslar qo'riqlanadigan hududlar (alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar) maqomiga ega. Tarixiy yodgorliklar, arxeologik yodgorliklar, madaniy yodgorliklar, yodgorlik joylari, ziyoratgohlar, xalq hunarmandchiligi, muzeylar madaniy va tarixiy boyliklar toifasiga kiradi. Infratuzilma resurslariga quyidagilar kiradi: mehmonxonalar, transport, umumiy ovqatlanish korxonalari, savdo korxonalari, ko'ngilochar korxonalar, sayyohlik markazlari, boshpanalar, sayyohlik uskunalarini ijaraga berish punktlari, tematik parklar, chang'i yomg'irlari, teleferiklar.
Albatta, tabiiy resurslar mintaqada turizmni rivojlantirish ko'lamini, xususiyatlarini va yo'nalishlarini belgilovchi asosiy omil rolini o'ynaydi. Bu nuqtai nazarni rus va xorijiy tadqiqotchilarning ko'pchiligi qo'llab -quvvatlaydi. Turistik mahsulotlarning mashhur tasnifi (H. Krippendorf, R. Lankar, R. Ollier, P. Defer) aynan mana shu toifadagi resurslarning ustuvorligiga asoslanadi. P. Deferning ta'kidlashicha, sayyohlik resurslari - bu barcha tabiiy elementlar, inson faoliyatining xususiyatlari yoki tijorat maqsadlari bilan bog'liq bo'lmagan yoki boshqa maqsadlar bilan bog'liq bo'lmagan sayohatga olib kelishi mumkin bo'lgan ishlab chiqarilgan mahsulotlar to'plami.
Har xil suv manbalarining jami: dengizlar, ko'llar, daryolar, buloqlar, geyzerlar, muzliklar, qorli joylar;
Er geografik morfologiyasi elementlari bilan bog'liq omillar;
Insonning ichki tabiati bilan bog'liq bo'lgan turli elementlar, birinchi navbatda, men yangi narsaga qiziqishni, shuningdek, inson omilining rivojlanishi bilan bog'liq elementlarni nazarda tutyapman;
Inson faoliyati bilan har qanday shaklda bog'liq bo'lgan elementlar.
Shuningdek, u barcha turistik resurslarni quyidagilarga ajratdi.
Gidrom - suv resurslari bilan bog'liq turistik resurslar;
Fitom - er bilan bog'liq turizm resurslari;
Litom - inson mehnati bilan yaratilgan va turistik qiziqishni uyg'otadigan turistik resurslar;
Antropom - turistik resurslar sayyohlarning qiziqishini uyg'otadigan inson faoliyatining turlari sifatida.
Ko'rib turganingizdek, bu tasnifda infratuzilmaviy resurslar yo'q; u turistik resurslarning turistik qiziqishini keltirib chiqaradigan ob'ektlar sifatida aks etadi.
P. Deferning tabiiy sayyohlik resurslarining etakchi roli haqidagi nuqtai nazarini H. Kripppendorf ham qo'llab -quvvatlaydi, uning fikricha iqlim, landshaft, topografiya, o'simlik va hayvonot dunyosi, geografik joylashuvi kabi tabiiy resurslar alohida o'rin tutadi. Mintaqaning sayyohlik majmuasini rivojlantirish uchun tabiiy resurslarning ahamiyati turizmning tabiiy muhitni doimiy saqlash va yaxshilashdan bevosita manfaatdor ekanligi bilan oqlanadi. Shuning uchun sayyohlik resurslari ko'pincha tabiiy muhitning ayrim tarkibiy qismlariga tegishli bo'lishi (iqlim, suv, o'rmon), funktsional maqsadi (sog'lik, kognitiv, sport) va o'qish darajasiga qarab ko'rib chiqiladi. Ijtimoiy-iqtisodiy turistik resurslar toifasi
tarixiy va madaniy ob'ektlar (yodgorliklar va esda qolarli joylar, muzeylar va boshqalar) va hodisalarni (etnografik, siyosiy, ishlab chiqarish va h.k.) shakllantirish.
M.Troysi turistik resurslar majmuini kengaytirib, antropogen ta'sir mavjudligi belgisiga asoslanib uchta asosiy guruhni ajratdi:
Tabiiy turistik resurslar tabiiy -iqlim sharoitlari sifatida;
Ko'rgazma va turistik qiziqish ob'ektlari majmui sifatida inson mehnati bilan yaratilgan turistik resurslar;
Qo'shimcha turistik resurslar, shuningdek, inson mehnati bilan yaratilgan, lekin sayyohlarga xizmat qilish uchun ishlatilgan, ya'ni. turizm sanoati va boshqalar.
Tasnifga turistik qiziqish uyg'otmaydigan resurslar - turizm sanoati kiradi.
Jahon sayyohlik tashkiloti turistik resurslar kontseptsiyasining chegaralarini yanada kengaytirib, quyidagi guruhlarni ajratib ko'rsatdi:
Tabiiy boyliklar;
Energiya boyligi;
Inson omili (demografik va madaniy jihatlar); institutsional, siyosiy, huquqiy va ma'muriy jihatlar;
Ijtimoiy jihatlar, xususiyatlar ijtimoiy tuzilish, ta'lim, sog'liqni saqlash va dam olish sohasidagi daraja va an'analar;
Har xil tovarlar va xizmatlar, transport, aloqa, dam olish va ko'ngilochar infratuzilma;
Iqtisodiy va moliyaviy faoliyat.
Turistik resurslarning ko'pligini aniqlashga bunday yondashuv turistik mahsulotlar va turistik hududlarning salohiyatini yanada to'liq va har tomonlama baholash imkonini beradi. turli darajalar shu jumladan milliy, mintaqaviy va mahalliy. Bizningcha, bu tasnif turistik resurslarni turizmning rivojlanishining umumiy asosi sifatida faoliyat turi sifatida qaraydi.

Shunday qilib, turistik resurslarning mohiyatini ochish uchun to'rtta yondashuvni ajratish kerak:

1) turistik resurslar turistik faoliyatni amalga oshirish uchun resurslarning alohida turi sifatida qaraladi - sayyohlarni jalb qiladigan va to'g'ridan -to'g'ri dam olish va boshqa turistik maqsadlarda ishlatiladigan noyob ob'ektlar; keyin ular turistik qiziqish uyg'otadigan ob'ektlar to'plamini ifodalaydi, bu ularni har xil turdagi ko'rgazma ob'ektlariga aylantiradi; Bu yondashuv mintaqaning potentsial jozibadorligini tahlil qilish uchun foydalidir
turizmni rivojlantirish;
2) turistik resurslar to'g'ridan -to'g'ri va bilvosita manbalar majmui sifatida taqdim etiladi, ya'ni. ko'rgazma va sayyohlik sanoati ob'ektlarining ko'pligi sifatida; bu yondashuv mintaqaning turistik salohiyatidan foydalanish yo'nalishlari va shartlarini tahlil qilish va baholash uchun ishlatilishi kerak;
3) turistik resurslar turizm sohasida bevosita yoki bilvosita ishlatilgan resurslar majmuida hisobga olinadi, ya'ni. mintaqadagi ko'rgazma, sayyohlik sanoati va qo'llab -quvvatlovchi faoliyat ob'ektlari majmui sifatida; ushbu yondashuvni hududning turistik salohiyati, uning rivojlanish yo'nalishlari va shartlarini, shuningdek turizmning mintaqa iqtisodiyotiga ta'sirini har tomonlama va tizimli tahlil qilish uchun qo'llash maqsadga muvofiqdir;
4) turistik resurslar turizmga xos sifatida taqdim etiladi
moliyaviy -xo'jalik faoliyati amaliyotida qo'llaniladigan resurslarning asosiy toifalari - axborot, er va kapital, inson va ularning
komponentlar.
Agar biz turistik resurslarni talqin qilishda tordan tortib to kengaytirilgan yondashuvdan foydalanadigan bo'lsak, ikkilamchi yoki bilvosita manbalarning roli sezilarli darajada oshadi. Birinchi yondashuvni hisobga olmaganda, qolganlarida turizmning infratuzilma resurslari tobora kuchayib bora boshladi. Shu bilan birga, sayyohlarga xizmat ko'rsatuvchi korxonalar faoliyatini resurslar bilan ta'minlashni rivojlantirish birlamchi turistik resurslarning haqiqiy o'tkazuvchanligi bilan chegaralanadi. Shu munosabat bilan, qoida tariqasida, turistik resurslarning ayrim turlari turizmning o'ziga xos turlari bilan bog'liq. Так, туризм с целью отдыха в первую очередь востребует такие ресурсы, как курорты, явления природы, климатические условия и пр. Познавательный туризм ориентируется на различного рода исторические места, замки, музеи, памятники и пр. Религиозный туризм опирается на различного религиозные сооружения, места va hokazo. Biroq, u yoki bu darajada turizmning har bir turi nostandart turistik resurslardan foydalanadi, ya'ni. asosiy turistik resurslarning biron bir toifasiga to'liq taalluqli bo'lmaganlar. Masalan, hayot va urf -odatlarni o'rganish uchun viloyat shaharlariga ekskursiyalar, mintaqa yoki mamlakat uchun muhim korxonalarga va boshqalar.
Biroq, birlamchi resurslarning boshqa xossalari bilan bir qatorda, ular bir qator cheklovlar bilan tavsiflanadi: foydalanishning mavsumiyligi, shuningdek, o'tkazish qobiliyati cheklangan. Bundan tashqari, mintaqada to'g'ridan -to'g'ri turistik resurslarning kontsentratsiyasi bir xil emas, turistik zonalar yoki yo'nalishlarga yaqin bo'lgan ko'plab hududlar aniq talab yo'qligi yoki etishmasligi tufayli sayyohlarni o'ziga jalb qilmaydi.
bilvosita va qo'shimcha mavjud bo'lgan asosiy turistik resurslar. Ko'pincha, namoyish ob'ektini potentsialdan foydalanilgan holatga o'tkazish, masalan, nafaqat katta investitsiya mablag'larini, balki tiklanish vaqtini ham talab qiladi.
Bizning fikrimizcha, bu sayyohlik resurslari ta'minotini rivojlantirishga muqobil yondashuvni topish uchun quyidagi asosiy shartlarni yaratadi:
Turistik oqimning iqtisodiy salohiyatidan to'liq foydalanish zarurati;
Turistik zonalarga yaqin, lekin maxsus turistik diqqatga sazovor joylari bilan ajralib turmaydigan hududlarda turistik va ekskursiya oqimlarining kontsentratsiyasi va turizmni rivojlantirish maqsadga muvofiqligi;
Turistik resurslarni yanada to'liqroq taqdim etish va ulardan foydalanish orqali sayyohlik hududi yoki manzilining raqobatbardoshligini mustahkamlash;
Yangi sayyohlik marshrutlarini yaratish, ularning rivojlanishi potentsial turistik resurslardan foydalanish uchun asos yaratadi.
Bu old shartlar sayyohlik faoliyatini resurslar bilan ta'minlashning rivojlanishiga muqobillikni keltirib chiqaradi - ular yangi ko'rgazma ob'ekti sifatida turistik resursni yaratish maqsadga muvofiqligi va talabini aniqlaydi. Bundan tashqari, bunday resursni yaratish tabiiy yoki madaniy-tarixiy resursni potentsial holatdan ekspluatatsiya holatiga o'tkazish jarayonidan farq qiladi.
Ma'lumki, ijtimoiy-iqtisodiy resurslar majmuasida ma'lum bir hududning tarixiy rivojlanishi jarayonida yaratilgan va ob'ektlar bo'lgan moddiy va ma'naviy madaniyat yodgorliklari majmuasini birlashtirgan madaniy va tarixiy resurslar toifasi ajratiladi. turistik qiziqish. Resurslarning ushbu toifasiga mansub ko'rgazma ob'ekti - bu sayyohlarni qiziqtiradigan ma'lum bir rivojlanish tarixiga yoki ko'rinishiga ega bo'lgan tuzilma yoki hodisa. Ularning mavjudligi mintaqaning tarixi, har qanday tabiiy yoki iqlimiy hodisalar, madaniyat evolyutsiyasi, etnik guruhning rivojlanishi va boshqalar bilan bog'liq. Shunga ko'ra, bu resurslar, agar talab bo'lmasa, u holda ba'zi potentsial davlatlarda mavjud. Bu salohiyatdan foydalanish uchun rekonstruksiya, restavratsiya yoki to'liq tiklash talab qilinadi. Odatda, bu manbalarga quyidagilar kiradi:
Arxeologik yodgorliklar;
Ikonik va fuqarolik arxitekturasi;
Landshaft arxitekturasi yodgorliklari;
Kichik va katta tarixiy shaharlar;
Qishloq aholi punktlari;
Muzeylar, teatrlar, ko'rgazma zallari va boshqalar;
Ijtimoiy-madaniy infratuzilma;
Etnografik buyumlar, xalq hunarmandchiligi va amaliy san'ati, amaliy san'at markazlari;
Texnik komplekslar va tuzilmalar.
Shu bilan birga, turizmni rivojlantirishning zamonaviy amaliyoti turistik qiziqish uyg'otadigan ob'ektlarni yaratish borasida etarlicha tajriba to'plagan, biroq ayni paytda tarix, madaniyat, me'morchilik va boshqalar yodgorliklari emas. Masalan, Moskvadagi Arbat ko'chasi, aniq tarixiy o'tmishga qaramay, 80-90-yillarda ushbu zonada yaratilgan ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy muhit tufayli mashhur sayyohlik manbaiga aylandi. Bundan tashqari, Arbatning sayyohlik joyi sifatida rivojlanishi atrofdagi shahar muhitining elementlarini rivojlantirish uchun noyob bazani yaratdi. Alohida turistik resurslarni yaratishning boshqa misollari bor: sichqon muzeyi, xalq muzeyi, temir muzeyi, Myshkindagi kigiz etik muzeyi, Uglichdagi aroq muzeyi, samovar muzeyi, Pereslavl-Zalesskiydagi parovoz muzeyi, interaktiv Aleksandrovdagi savdogar muzeyi va boshqalar. Ko'pgina korxonalar kompaniya yoki ma'lum bir texnologiyaning rivojlanish tarixiga bag'ishlangan muzey yaratadilar, uni korporativ madaniyat elementidan turistik resursga aylantiradilar. marketing maqsadlarida ishlatiladi.
Yaratilgan turistik resurslar sayyohlar va ekskursionistlar tomonidan turizm va rekreatsiya, bilim va rivojlanish ehtiyojlarini qondirish uchun ishlatiladi. Bu resurslar "potentsial holatda" mavjud emas edi. Ular ijodiy, tashabbuskor tadbirkorlar tomonidan "noldan", ma'lum bir tushuncha yoki g'oyani ishlab chiqishda yaratilgan. Shuning uchun bu ob'ektlar tabiiy resurslar toifasiga kira olmaydi, ular to'liq ma'noda madaniy va tarixiy emas. Bizningcha, ularni kontseptual turistik resurslar sifatida ajratib ko'rsatish maqsadga muvofiqdir.
Bizning fikrimizcha, kontseptual turistik resurslar turistik va rekreatsion resurslarning bir qismi sifatida qaralishi kerak, chunki ular odatda madaniy -ma'rifiy turizm sohasida talabga ega. Shuning uchun kontseptual turistik resurslar ta'rifini belgilab, ularni ijodiy g'oya, texnologiya yoki inson faoliyatining ma'lum bir kontseptsiyasiga asoslangan mintaqadagi turistik qiziqish ob'ektlari majmui sifatida ko'rib chiqish maqsadga muvofiqdir.
Kontseptual turistik resurs ob'ektini yaratish boshqacha asosga ega bo'lishi mumkin va bu ob'ektning o'zi turli shakllarda bo'lishi mumkin. Shu nuqtai nazardan, bunday ishlab chiqishda mahalliy va xorijiy tajribani tahlil qilish asosida
1 -jadval
Turistik kontseptual resurslarning tasnifi
Tasniflash mezoni Tasniflash guruhlari Konseptual turizm resursiga misol
1. Kelib chiqish manbai 1.1. Ginnes pivo uyi, Dublin, Irlandiya.
1.2. 1.2.1 obyekti. Oziq -ovqat mahsulotlari 1.2.2. Texnologik-texnologik temir muzeyi, Pereyaslavl-Zalesskiy, Rossiya, Vodka muzeyi, Uglich, Rossiya Britaniya maysazor muzeyi, Southport, Lankashir, Buyuk Britaniya. Yura texnologiyasi muzeyi, Kalver -Siti, Kaliforniya, AQSh.
1.3. Psixiatrik Glor operativ muzeyi, San -Jozef, AQSh
1.4. Tadbirga asoslangan Groundhog kuni, AQSh
1.5. Ijodiy London Sherlok Xolms uy muzeyi, Buyuk Britaniya
2. Funktsional maqsad 2.1. Bug 'lokomotivining kognitiv muzeyi, Talitsi, Rossiya
2.2. Katta banan, Avstraliya
2.3. Italiyaning Milan, Gus-Xrustalniy shaharlaridagi savdo-sotiq kunlari, Rossiya Ivanovo, Rossiya
3. Atrof -muhit elementlariga topshiriq berish 3.1. Portmeryon aholi punktlari, Uels, Buyuk Britaniya
3.2. Arbat, Moskva, Rossiya Nevskiy prospekti, Sankt -Peterburg, Rossiya Chinatown, London, Buyuk Britaniya aholi punktlaridagi zonalar
3.3. Unitar ob'ektlar sichqon muzeyi, Myshkin, Rossiya
3.4. Tabiiy hududlar Xobbit qishlog'i, Yangi Zelandiya
4. Ko'rsatish ob'ektining elementlari to'plami 4.1. Simple Ice Hotel - Muz mehmonxonasi, Yukkasjarvi, Shvetsiya
4.2. Kompleks (murakkab) Dracula Tour, Transilvaniya, Ruminiya Ivanovo chintz muzeyi va Rossiyaning Ivanovo shahridagi savdo markazlari
5. Yaratishga yondashuv 5.1. Buyuk Britaniyaning Grinvich shahridagi fanatlar muzeyi tomonidan yaratilgan
5.2. O'zgartirilgan sun'iy tosh muzeyi, VNIISIMS, Aleksandrov, Rossiya
Bu tasnif quyidagi mezonlarga asoslanadi:
Kelib chiqish manbai - kontseptual turistik resursni yaratishga asoslangan g'oyaning o'ziga xos xususiyatlarini ko'rsatadi;
Funktsional maqsad - ehtiyojlar toifasini aniqlaydi,
kontseptual sayyohlik resursi qondirilishiga hissa qo'shadi;
Atrof -muhit elementlariga mansublik - kontseptual turistik resursning atrofdagi tabiiy yoki shahar muhitidagi o'rnini aniqlaydi;
Ko'rsatish ob'ektidagi elementlar to'plami - ko'rsatish ob'ektining murakkabligini ko'rsatadi;
Yaratish yondashuvi - ekspozitsiya ob'ektini va kontseptual turistik resurslar turkumini rivojlantirishga yondashuvni belgilaydi.
Kelib chiqish mezoniga ko'ra, barcha kontseptual resurslarni beshta asosiy toifaga bo'lish mumkin. Birinchidan, bu brendning kontseptual resurslari bo'lib, ular ma'lum bir brendni ishlab chiqishga bag'ishlangan. Qoida tariqasida, bu muzeylar ilgari korporativ madaniyat elementi sifatida ishlatilgan turli kompaniyalar muzeylari va ekspozitsiyalaridan turistik manbaga aylantirildi. Bu yondashuv kompaniyalarga o'z brendini targ'ib qilish, uning atrofida ma'lum bir afsonani yaratish, uning rivojlanish tarixi to'g'risida xabardorlikni saqlash va natijada unga sodiqlikni oshirishga yordam beradi.
Turistik ob'ektlarning kontseptual resurslari har qanday mavzu yoki jarayonga bag'ishlangan. Birinchidan, biz bu erda oziq -ovqat mahsulotlarini eslatib o'tishimiz kerak, biz ularni oziq -ovqatga bag'ishlangani uchun emas, balki biron bir jismoniy narsaga asoslangani uchun shunday nomladik. Qoida tariqasida, bu har doim yaratilgan resurslar va, qoida tariqasida, "noldan". Aksincha, texnik va texnologik resurslar, xuddi brendlar singari, tashkilotning ma'lum bir aktivini sayyohlar ko'rishi mumkin bo'lgan ob'ektga aylantirish orqali paydo bo'ladi. Texnologiya va texnologiyaga bag'ishlangan kontseptual turizm resurslarini ajratish juda qiyin, shuning uchun ularni bitta guruhda ko'rib chiqish maqsadga muvofiqdir. Qoida tariqasida, ob'ektning kontseptual resurslari ixlosmandlar, kollektorlar tomonidan o'z g'oyasini qo'llab -quvvatlash va hammaga qiziqish uyg'otish uchun yaratiladi.
Faoliyatning kontseptual turizm resurslari, nomidan ko'rinib turibdiki, inson faoliyatining ma'lum bir turi atrofida shakllanadi. Ular texnik va texnologiyadan farq qiladi, chunki ular aniq texnologiyalarga tayanmaydi. Qoida tariqasida, ular tanlangan faoliyat turining rivojlanishining retrospektivasini ko'rsatadi.
Voqealar kontseptual turizm resurslari tabiiy yoki madaniy hodisa bilan bog'liq. Ijtimoiy-iqtisodiy resurslar muhitida taniqli namoyish ob'ektlaridan farq qiladigan ularning o'ziga xosligi shundaki, bu hodisalar ko'pincha hech qanday tarixiy asosga ega emas yoki faqat sayyohlarni o'ziga jalb qilmagan mahalliy hodisa bo'lgan. Shunday qilib, uni konvertatsiya qilingan manba sifatida ham ko'rish mumkin.
Ijodiy kontseptual sayohat resurslari odatda afsonalarga, badiiy qahramonlar va voqealarga bag'ishlangan. Qaysidir ma'noda ular tarixiy asosga ega, lekin haqiqiy emas, balki xayoliy.
Hamma ma'lum bo'lgan asosiy sayyohlik resurslari singari, kontseptual turizm resurslari ham ta'lim, ko'ngilochar yoki xaridlar bo'lishi mumkin. Biroq, amaliyot shuni ko'rsatadiki, ular ko'pincha yangi ob'ektlar va xizmatlarni sotib olish, o'yin -kulgi qilish yoki odamlarning ehtiyojlarini qondirish mumkin bo'lgan murakkab ob'ektlar vazifasini bajaradi. Funktsional maqsadi bo'yicha faqat ma'lum bir guruhga tegishli bo'lgan ob'ektni ajratish ancha qiyin. Qoida tariqasida, turistik xizmat ko'rsatish jarayonining rivojlanishi bilan kengayish tijorat faoliyati Bu ob'ektda har xil turdagi ekskursiyalar, savdo, umumiy ovqatlanish, fotosurat va boshqalar mavjud.

Kontseptual turistik resurs ob'ektini ishlab chiqish uni atrof -muhit elementlariga murojaat qilish mezoniga ko'ra o'zgartirishi mumkin. Ma'lum holatlar, unitar ob'ektlar (haykal, muzey va boshqalar), savdo, ko'rgazma va shaharning mahalliy zonasini tashkil etuvchi yirik markazlarda boshqa maydonlarning o'sishi tufayli. So'nggi yillarda, shuningdek, mutaxassislar turizmning bu turini "set-jetting" deb atagan blokbasterlarga tashrif buyurmoqchi bo'lgan sayyohlar sonining ko'payishi kuzatilmoqda. Bu omil tabiiy hududlarni kontseptual turistik resursga aylantirish uchun asos bo'ldi.

O'z navbatida, kontseptual turistik resurslarni namoyish qilish ob'ektining jismoniy kengayishi bilan bir qatorda, uning faoliyatining murakkablashishi mumkin. Yuqorida aytib o'tganimizdek, oddiy ob'ektdan (ko'rgazma va ekskursiya xizmatlari ko'rsatiladigan muzey) savdo va bir qator xizmatlar qo'shilsa, u murakkab yoki murakkabga aylanishi mumkin.
Shunday qilib, kontseptual turizm resurslari nafaqat namoyish ob'ektlari sifatida muhim rol o'ynaydi, balki sayyohning sayohati xilma -xilligiga hissa qo'shadi. Bu ob'ektlar sayyohlik oqimini tarqatish, yukni kamaytirish, asosiy an'anaviy turistik resurslarga nisbatan uni boshqarish samaradorligini oshirish imkonini beradi. Bundan tashqari, kontseptual turizm resurslari yaratiladi qo'shimcha funktsiyalar ijtimoiy uchun iqtisodiy rivojlanish hududlar, yangi turistik oqimlarni yaratish va kengaytirish. Yaratilgan turistik resurslarning o'ziga xos xususiyati shundaki, ular madaniy, tarixiy va tabiiy boyliklardan farqli o'laroq, ular g'oya, jarayon yoki mahsulotning ma'lum bir kontseptsiyasiga asoslanadi.