TuriZMİn kavrami ve tarihsel geliŞİMİ Farzona Marufjonova Öğrenci no: 0510200114

3

TURİZMİN KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ

Farzona Marufjonova Öğrenci no:0510200114
Turizm
Geçmişten insanlar sürekli ikamet ettilkeri yerlerden başka ülkelere, bölgelere gitmektedir. Gezip-görme , dinlenme, eğlenme ve öğrenme gibi psikolojik sosyal ve kültürel gereksinimlerini karşılamaktadılar. Turizm kavramı köken olarak, Latince dönme anlamına gelen “tornus” sözcüğünden doğmaktadır (Bulut, 2001: 72). Teknik tanımlar ise bazı turizm örgütlerinin, Dünya Turizm Örgütünün, (UNWTO) turizmin uluslararası ekonomideki yeri ve önemini ölçme amacıyla yapılan tanımlardan oluşmaktadır. Dünya Turizm Örgütü (UNWTO), turizm istatistiklerinde uluslararası bir homojenlik oluşturmak amacıyla turizmi; “insanların tatil, eğlence, iş ve diğer amaçlarla her zaman yaşadıkları olağan çevreleri dışındaki yerlere, gelir elde etmeye yönelik faaliyetlere bağlı kalmaksızın ve ardışık bir yıldan fazla olmayacak şekilde seyahat etmeleri ve konaklama aktiviteleridir” şeklinde ifade etmiştir (UNWTO,2005).
Turizm tanımının özellikleri:
-Kişiler kendi arzularıyla seyahat yapmaktadılar,
-Turizm, bir seyahat olayıdır,
-Seyahat, kişilerin kendi oturdukları yerin dışında olamakta,
-Turizmde seyahat, ticari veya siyasi bir amaçla yapılmaktadır,
-Din, spor, sağlık, eğitim, kültür, çevriden uzaklaşma, yeni yerler gezme amacıyla yapılan seyahetler turizm olarak ifade edilir,
-Turizm, insanların seyahatlarının başından sonuna kadar tüm ihtiyaçlarını karşılamaktadır.
Turizm “ülke içi” ve “ülkelerarası” olmak üzere iki ayrı gruba ayrılmıştır. Bu sınıflandırmaya göre; iç turizm, “belli bir ülkede ikamet eden kişilerin aynı ülkede ancak her zamanki ikametgahı dışında kalan yerlere seyahatlerini içeren aktiviteler”; dış aktif turizm, “yabancı ziyaretçilerin ülkeye yapmış oldukları seyahatler”; dış pasif turizm, “bir ülkede ikamet eden insanların başka bir ülkeye yapmış oldukları seyahatler”, dahili turizm “ülkeye gelen yabancı ziyaretçiler ile ülke dışına seyahat eden vatandaşların aktiviteleri”, ulusal turizm, bir ülkede ikamet eden insanların ülke içine ve dışına yapmış oldukları seyahatler”, uluslararası turizm ise, “dış aktif turizm ve dış pasif turizmi kapsayan aktiviteler” şeklinde tanımlanmaktadır. (Çuhadar,2006) ekonomikÇuhadar,2006).ünya Turizm Örgütü (UNWTO), sorumlu, sürdürülebilir ve evrensel olarak erişilebilir turizmi teşvik etmekle görevli Birleşmiş Milletler uzman aTurist
Bugün kullandığımız turist kelimesi, seyyah kelimesinin karşılığı olan traveller’ın yerine, 1800’lerin başında Samuel Pegge tarafından kullanılmıştır. “Seyyah” kelimesinin karşılığı “turist” olarak kabul edilmektedir. “Seyahat” kelimesi ise “turizm” anlamına gelmektedir. (Unur, 2002: 1; Demir, 2010: 3).
Turist, turizm faaliyetine katılan ve yönlendiren, sürekli yaşadığı yeri ticari kazanç dışındaki nedenlerle geçici olarak terk ederek seyahat eden ve gittiği yerde konaklayan, psikolojik anlamda tatmin arayan, harcama kısıdı ve zamanı ile tüketimde bulunan kişi veya kişiler olarak tanımlanabilir (Usta, 2001: 10). Turist aynı zamanda, “belli bir zaman dilimi için seyahat eden, ziyaret edilen yerde 24 saatten fazla konaklayan, zamanı, maddi kapasitesi ve ekonomik gücü sınırlı olan, rahat arayan, gelenekçi, temizlik ve belli düzeyde konfor arayan, maceraperest olmayan kişidir” şeklinde tanımlanabilir (Olalı ve Timur, 1988: 40). Uluslararası anlamda ilk turist tanımı, “Milletler Cemiyeti İstatistik UzmanlarıKomitesi” tarafından 1937 yılında yapılmıştır: “Turist, ikametgâhının bulunduğu ülkeden başka bir ülkeyi en az 24 saat süreyle ziyaret eden kişidir.” (Bahar ve Kozak,2012: 32). Bu tanıma göre, aşağıdakiler turist olarak kabul edilmektedirler:
- Zevk, ailevi nedenler, sağlık vb. nedenlerle seyahat edenler,
-Bilimsel, idari, diplomatik, dini, sportif nedenlerle veya bu çeşit toplantılara katılmak amacıyla seyahat edenler,
-İş sebebi ile seyahat edenler,
-24 saatten daha az süreyle kalsalar bile, deniz gezileri ile gelenler turist sayılırlar.
Aşağıdakiler ise turist olarak kabul edilmezler:
-Bir ülkeye iş sözleşmesi ile veya böyle bir sözleşme olmaksızın gelip, iş yapmak veya bir işte çalışmak amacıyla gelenler,
-Bir ülkeye devamlı olarak yerleşmek amacıyla gelenler,
- Yurtlardaki veya okullardaki öğrenciler ve gençler,
-Bir sınır bölgesinde ikamet edenler ve başka bir ülkede yaşayıp komşu ülkeye çalışmak için gelenler,
-Seyahatleri 24 saati aşsa bile bir ülkeden mola vermeksizin gelip geçenler, turist olarak kabul edilmezler.