TüRKÇe dil biLGİSİ

Örnek Soru: Aşağıdaki cümlelerin yüklemi olan fiillerden hangisi “oluş” bildirmektedir? 
A) Sizi çok seviyoruz. 
B) Bir de şu soruyu çözsene. 
C) Çocuklar ne güzel de oynuyorlar. 
D) Sen ne kadar da büyümüşsün, ufaklık! 
[Cevap: A’da sev(mek) için birine ihtiyaç vardır. B’de, çöz(mek) için soruya ihtiyaç vardır. Her iki fiil de kılış 
bildiriyor. C’de oyna(mak) durum bildirir. D’de ise büyü(mek) irademizin dışında olur, biz istediğimiz için 
büyümeyiz. Cevap D’dir. ] 
 
Fiillerde Somutluk-Soyutluk 
Somut Fiiller: Beş duyu organından herhangi biriyle algılanabilen fiillere denir. Kır-, oku-, yaz-... 
Soyut Fiiller: Beş duyu organından herhangi biriyle algılanamayan; fakat var olan fiillere denir. Düşün-, hoşlan-
... 
 
 Bazı somut fiiller, cümlede kullanılışına göre soyut olabilir: Babam biraz odun kırdı. (Somut) / 
Arkadaşımın sözleri kalbimi kırdı. (Soyut) 
 
Dikkat ! Bir kelimenin fiil olabilmesi için şu üç öğeyi bulundurması gerekir.
1. Fiil 
tabanı 
2. Kip 
eki 
3. Şahıs eki 
Örnek Soru: Çekimli fiiller aşağıdakilerden hangisini göstermez? (1989-AL) 
A) Zaman 
B) Şahıs
C) Hareket ve oluş D) 
Yer 
Çözüm : Sev - i - yor - um
 
 
 
 
 
İş-oluş-hareket Zaman Şahıs
 
 
Cevap D 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

39
1) Kip Ekleri 
Kip Eki : Fiillerin yapılış amacını ve zamanını bildiren eklerle almış oldukları biçimine “kip” denir. Kipler iki 
grupta incelenir:
A) Bildirme (Haber) Kipleri
B) Dilek (Tasarlama) Kipleri