Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (1) 2001, 154-204
TÜRKİYE’DE BÖLGESEL GELİŞME POLİTİKALARI VE
PROJELERİ
İsmail SARICA
*
BÖLGESEL GELİŞME POLİTİKALARI
Küreselleşme süreci ile birlikte son yıllarda bölgesel gelişme
ve ekonomik
coğrafyaya ilişkin olarak, dünya ekonomisinde gözlenen önemli gelişmelerden
başlıcaları arasında, ekonomideki artan yerelleşme eğilimleri ile kentsel
ekonomiler olgusu bulunmaktadır. Bu süreç içinde, iletişim, ulaştırma ve
teknolojideki hızlı gelişmeler, yerleşim teorisinin hammadde ve pazara yakınlığı
gibi geleneksel değişkenlerinin önemini azaltırken, dünyanın
herhangi bir
yöresinde üretilen bir ürünün, herhangi bir bölgesinde satılması mümkün hale
gelmiştir.
Günümüzde bölge planlaması yeniden akademik ve meslek çevrelerinin
gündemine girmiş ve önemli bir gündem maddesi durumuna gelmiştir. Özellikle
gelişmiş ülkelerde yaşanan ekonomik, teknolojik değişme ve gelişmelerle
birlikte,
bilgi teknolojisindeki gelişme ve bilginin stratejik
kaynak haline gelmesi,
toplumda, yerelliğin ve katılımcılık ilkesinin öne çıkması biçiminde gözlenen
toplumsal değişmeler, bölgesel gelişme politikalarında önemli değişmelere yol
açmıştır.
Bu çerçevede bölgesel planlama ve bölgesel gelişme sürecinde;
• Sektörel etkinliklerin karşılıklı bağımlılığının vurgulanması ve kapsamlı
olması,
• Bölge için stratejik vizyonlar geliştirilmesi,
• Ulusal ölçekleri ve yerel talepleri yansıtması,
• Değişen koşullara uyum sağlayabilmesi,
• Bölge planı yapımı ve uygulanmasında yerel katılımın sağlanması,
• Düzenli olarak yeniden gözden geçirmeyi olanak tanıyacak mekanizmaların
oluşturulması,
ilkeleri öne çıkmıştır.
Yeni bölgesel gelişme politikalarında ise öncelikli olarak;
• Bilgi ve üretime yönelik kaynaklar yaratılması,
*
DPT Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürü