TüRKİYE’de bölgesel geliŞme poliTİkalari ve projeleri İsmail sarica

Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı 
Altıncı Planda bölgesel gelişmeyle birlikte şehirleşme, metropolleşme ve 
sanayileşmeye ilişkin sorunların giderilmesi amacıyla yatırımların nüfus çekici 
değil, mevcut nüfusun ihtiyaçlarını karşılayıcı mahiyette planlaması 
amaçlanmıştır. 
Bu planda GAP Master Planı çerçevesinde; 
• Güneydoğu Anadolu Projesi'ne ilgili kamu kuruluşlarının gerekli katkı ve 
desteği sağlaması, muhtemel gelişme eğilimleri ile doğal kaynaklar dikkate 
alınarak, yerleşme planlaması çalışmaları yapılması,
• Bölgedeki turizm, tarih, kültür ve tabiat varlıklarının korunması için bir plan 

---

 
Türkiye’de Bölgesel Gelişme Politikaları ve Projeleri 
 
 
160
hazırlanması,
• GAP kapsamındaki büyük projeler için bir çevresel etki değerlendirmesi 
çalışması yapılması,
• Yerleşmelerin kademelenmesinde dengeye ulaşılması için (kaynak 
demografik hareketler ve yatırımlar açısından) metropoliten bölgeler, 
metropol altı şehirler, orta büyüklükteki merkezler ve az gelişmiş bölgelerin 
merkezi niteliğindeki şehirler için gelişme planları hazırlanması ve bu 
çerçevede gereken teknik ve hukuki düzenlemelerin yapılması,
• Bölge gelişme çalışmaları için Türkiye Genel Yerleşme Deseni'nin 
hazırlanması ve verilerin güncelleştirilmesi, 
• Çevre düzeni planlarının (ön havzalarının ve çevresindeki arazi kullanımının 
tesbiti için) belirlenecek havzalar bazında öncelikli olarak gerçekleştirilmesi
gibi öngörüler yer almaktadır. 
Daha önceki planlama dönemlerinde yeralan hedeflerin yanısıra, bu 
dönemde Kalkınmada Öncelikli Yörelerdeki kamu kaynaklarının tahsisi ve 
teşvik tedbirleri açısından yerleşme merkezlerinin kademeli yapısı dikkate 
alınarak, bölge merkezlerinin ekonomik ve sosyal cazibe merkezleri haline 
getirilmesi de amaçlanmıştır. 
Ayrıca; 
• Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde yarım kalmış tesislerin 
darboğazları giderilerek verimli bir şekilde işletilmelerinin sağlanması,
• Bu bölgelerde komşu ülkelerin ihtiyaçlarına yönelik ve bölge kaynaklarına 
dayalı işletmelerin teşvik edilmesi,
• Bölgedeki üniversitelerin yöre kalkınmasına katkısını artırmak üzere 
desteklenmesi,
• Bu bölgedeki insangücü planlamasında nüfus hareketleri ve yerleşim 
düzeninin dikkate alınması, 
gibi tedbirler de Altıncı Planın öngörüleri arasında yer almaktadır.