Türkmen d I l I n I ň DÜŞÜndirişLI

özüň görmek öz başyňy özüň çaramak, öz-özüňi 
oňarmak;öz güzeranyňy özüň dolandyrmak. Özi kül 
üstünde, göwni kap dagynda özüniň ýagdaýynyň 
pesligini bilmän, amala aşyryp bilmejek zatlary 
hakynda hyýal edýän adam hakynda aýdylýar. Öz 
maýdalyna gaty bir howlukman, assa-ýuwaş, öz 
hereket edişine görä, öz ugruna. Öz ugruna 
goýbermek hiç bir tarapdan päsgel bermezlik, doly 
erk-ygtyýar bermek; edenine däl diýmezlik. Muny öz 
ugruna goýberip ýeňäýmeseň, başga heý edip biljek 
zadyň barmy? (B. Kerbabaýew). Özünden bilmek 
bir zady başga adam täsir etmezden, özüň aňyp 
etmek. Özünden gitmek agyr hassalyk ýa-da başga 
bir güýçli täsir sebäpli huşuny ýitirmek, özüni bilmän 
ýatmak, çaşmak. Özüne gelmek 1) huşuny ýitiren 
adam akylyna aýlanyp, özüni bilmek, özüniň 
diridigini duýmak. Çümdi, ýüzdi, pikir deňzin 
boýlady; Özüne gelen dek gözün aýlady (Ç. 
Gurbangylyjow). 2) özüňi dürsemek, dykgatyňy, 
ünsüňi, pikiriňi öňki hala getirmek. Ol bu sözden soň 
bir hili özüne gelen ýaly boldy (B. Seýtäkow). Özüne 
getirmek 1) huşuna getirmek. Gül suwuny sepip gül 
dek ýüzüne, Getiripdiler ony şol dem özüne 
(Andalyp). 2) dykgatyny, ünsüni öňki halyna 
getirmek; özüňi dürsemek. Muny gören üsgüren 
bolup, ony özüne getirdi (B. Seýtäkow). Özüne bat 
bermek 
hemme 
babatdahaýbatly 
görünmäge 
çalyşmak, hondanbärsi bolan bolmak. Görogly 
murtuny towlap, özüne bat berdi (

Görogly

). Özüne 

---

182 
ýesir etmek özüňe çekmek, özüňe bent etmek, özüňe 
maýyl etmek. Onuň ýürekden joşup çykýan sözleri 
köp adamyny özüne ýesir etdi (G. Kulyýew). Özüňe