27
baha berip bilse, ýazyjynyň göz öňünde tutan pikirini açyp görkez-
mekde eseriň aýry-aýry bölekleriniň ýa-da pursatlarynyň ähmiýetine
düşünýän bolsa, çeper eser derňelende, şol eserden anyk mysallary
kynçylyksyz tapyp, öz aýdýan pikirlerini subut etmegi başarsa, şeýle
hem ýazyjynyň ulanan çeperçilik serişdelerini eserden tapyp bilse
goýulýar.
«4-lük» baha:
– berlen jogap «5-lik» baha üçin bellenen talaplara, esasan, dog-
ry gelýän bolsa, ýöne okuwçy:
a) çeper eseriň many-mazmuny derňelende anyk mysallary ýe-
terlik peýdalanyp bilmese;
b) gahrymanlaryň häsiýetnamasynda, öň öwrenilen çeperçilik
serişdeleri tapmakda bir-iki nätakyklyk goýberse, ýöne olary aňsat
düzedip bilse;
ç)
jogap berende, sözleýşinde ýalňyşýan bolsa goýulýar.
«3-lük» baha:
– okuwçy eseriň mazmunyny bilse we ony dogry aýdyp berse,
eseriň manysyna düşünýän bolsa, ýöne:
a) mugallymyň kömegi bolmasa, gahrymanlaryň häsiýetini we
özlerini alyp baryşlaryny düşündirmekde kynçylyk çekse;
b) ýazyjylaryň ulanan çeperçilik serişdelerini kesgitlemekde
ýalňyş goýberse, degişli
mysallar getirip bilmese;
ç) jogaby ýeterlik
derejede yzygiderli bolmasa, sözleýşinde
yzygiderli ýalňyşsa goýulýar.
«2-lik» baha:
– okuwçy:
a) eseriň mazmunyny ýaramaz bilýän bolsa, gahrymanlaryň hä-
siýetnamasynda hem olaryň özara gatnaşyklaryny düşündirmekde,
ýazyjynyň göz öňünde tutan pikirini açyp görkezmekde gödek
ýalňyşlar goýberse;
b) «3-lük» baha üçin bellenen ölçeglere degişli ýa-da köp ýalňyş,
nätakyklyklar goýberse goýulýar.
«1-lik» baha:
– okuwçy edebi eseriň mazmunyny düýpli bilmese ýa-da onuň
many-mazmunyna düýpden düşünmese goýulýar.