Turon yakka kurashi

Mashxur tarixchi Shaxobiddin Muxammad an Nasafiy tarixda buyuk ishlari, mardliklari,qaxramonliklari jasur kuchli jang san’atini juda puxta bilgan, Jaloliddin Manguberdi haqida asarni o`limidan o`n yildan so`ng yozishga kirishgan.
1249 yilda vafotidan sal oldin tugatadi. Asarda 1118 yildan boshlangan 1231 yilda Xorazm Movorounnahr, Xuroson, Xindiston, eron kabi davlatlar aniqrogi Jaloliddin Manguberdi haqida o`sha bilan bo`lgan batafsil bayon etilgan, yoshligidan juda epchil, chaqqon jismoniy jihatdan baquvvat, ot minish va ot ustida yaxshi tura olgan, moxir jangchi bo`lib jang qilish kurashish bobida tengi yo`q bo`lib ulgaydi,manbaalarda yozilishicha Jaloliddin Manguberdi bir o`zi 8-9 nafar jangchiga teng kelgan, u jang qilishni va muntazam ravishda jangovarlikni oshirish uchun puxta tayyorlangan, zabardast helbat jangchi bo`lgan. Jaloliddin Manguberdi, halqi uchun or nomusi uchun kurashgan. Uning mohir sarkardaligini ko`pgina tarixchilar o`z asarlarida, ta’kidlab o`tganlar. Jumladan Al Maqsidiy, Abul Fido, Ibn Xoldin, Al Xazarjiy, Ibn Shodon, As Safadiy manbalarida Jaloliddin Manguberdi, qo`shini ularning jangovar tayyorgarligi va janglardan oldin jang qilish taktikasi yo`sinlarini jangchilarning maydon tortib borayotganda jasurligi, dovyurakligi shamshirlar, tayoqu, arqonlar ularning xarakatlari jang vaqtidagi holatlari jasurligi zikr etilgan Jaloliddin Manguberdi Xorazm shoxlar davlati namoyondasi mard, jasur, qahramon, vatanparvar, fidoiy xalqi uchun or nomusi uchun kurashgan O`rta asr etuk jangchisi, kurashlarda-janglarda jangovar qo`shinning muntazam tayyorgarligini ta`minlagan jangovarlik san’atining etuk namoyondasi.

Jaloliddin Manguberdi “O`rta asr yo`lbarsi” deb nom olgan.Tarixchilar e’tirof etishicha,Jaloliddin Manguberdi jang qilish vaqtidagi holati, jismoniy, ruxiy, tetik, jismonan baquvvat, jasur bahodirligi bilan iz qoldirgan. V.Batrol,Tolstov "Qadimgi Xorazm madaniyatini izlab" asarida bu davr tarixi Jaloliddin Manguberdini jasoratiga dovyurak jangchiligini, mislsiz qobiliyat, puxta o`zlashtirilgan jang qilish (taktikasini ) bilgan tarixda o`chmas iz qoldirgan, uning faoliyatiga yuksak baxo bergan. Jaloliddin jangchilariga aloxida-aloxida guruxlarga bo`lib, jang qilishni o`rgatgan, qo`l ostidagi jangchilarining etuk puxta o`rganishi uchun, dushmanni engish uchun qilich, tayoq, o`tkir uchli nayzadan foydalanishgan va janglarning turli xil ko`rinishlarni o`rgatgan, lashkarlarni, jangchilarni har oyda bir necha marta ko`rikdan (sinov mashqidan) o`tkazgan.