U. R. Xamdamov, dj. B. Sultanov, S. S. Parsiyev, U. M. Abdullayev

UDP portlar 
7.20- rasmda mijoz va DHCP-serverning o‘zaro ta’siri 
ko‘rsatilgan. Serverda odatda 67- port mashhur. Mijoz juda mashhur 
bo‘lgan 68-portdan foydalanadi. Vaqtinchalikportning o‘rniga 
belgilangan 68-portni tanlashning sababi, serverdan mijozga javob 
yuborilganda muammoning oldini olishdir. Muammoni tushunish 
uchun keling, vaqtinchalik portidan foydalanilgan vaziyatni ko‘rib 
chiqaylik. Aytaylik, tarmoqdagi A xodimi DHCP mijozini 2017 
vaqtinchalik portida (tasodifiy tanlangan) ishlatmoqda. Xuddi shu 
tarmoqdagi xost B, vaqtinchalik portida DAYTIME mijozidan 
foydalanmoqda (tasodifan bir xil). Endi DHCP serveri manzil porti 
raqami 2017 va FFFFFFFF
16
IP manzilini yuborgan holda javob 
qaytaradi. Har bir host ushbu IP-manzilni o‘z ichiga olgan paketni 
ochishi kerak. Host A dasturini vaqtinchalik portida 2017 xabarini 
topadi. To‘g‘ri xabar DHCP mijoziga yetkaziladi. Noto‘g‘ri xabar 
DAYTIME mijoziga yetkazilgan. Chalkashlik IP manzili va port 
raqamining kombinatsiyasi bo‘lgan soket manzili asosida paketlarning 
demultipleksifikatsiyasi bilan bog‘liq. Bunday holda, ikkalasi ham bir 
xil. 
DHCP 
Server 
LAN 
LAN 
DHCP
Mijoz 
Reley agent 
Internet 
Broadcast so‘rovi 
Unicast so‘rovi 

---

259 
7.20- rasm. UDP portning qo‘llanilishi 
Belgilangan portdan foydalanish (1024 dan kichik) bir xil ikkita 
belgilangan (destination) port raqamlaridan foydalanishni oldini oladi. 
Host B 68 vaqtinchalik porti sifatida tanlay olmaydi, chunki 
vaqtinchalik port raqamlari 1023 dan katta. 
Qiziquvchan o‘quvchi B hosti DHCP mijozini ishlaganda nima 
bo‘lishini so‘rashi mumkin. Bunday holda, soketning manzili bir xil 
va ikkala mijoz ham xabarni olishadi. Bunday vaziyatda uchinchi 
identifikatsiya raqami mijozlarni farqlaydi. DHCP o‘tkazma 
identifikatori deb nomlangan boshqa raqamdan foydalanadi, DHCP 
bilan bog‘liq har bir ulanish uchun tasodifiy tanlanadi. Ikkala hostning 
bir vaqtning o‘zida bir xil identifikatorni tanlashi mumkin emas.