U. X. Xonqulov matematikaning stoxastika

9. Yashikda 4 ta oq va 7 ta qora shar bor. Undan tavakkaliga ikkita shar 
olindi. Ikkila shar ham oq bo„lish ehtimolligini toping. 
J: 
10. 6 ta oq va 8 ta qora shar solingan yashikdan tavakkaliga ikkita shar 
olindi. Ikkala shar ham bir xil rangli bo„lish ehtimolligini toping.

---

99 
J:
11. Tokchada 12 ta darslik terib qo„yilgan bo„lib, ulardan 7 tasi 
matematikaga oid. Talaba tavakkaliga 5 ta darslik oldi. Olingan 
darsliklar matematikaga oid bo„lish ehtimolligini toping. 
J:
12. Sakkizta shar tasodifiy ravishda sakkizta yashikka solindi. Har bir 
yashikning band bo„lish ehtimolligini toping. 
J:1
13. 15 ta biletdan 4 tasi yutuqli. Tavakkaliga olingan 6 ta biletdan 
ikkitasi yutuqli bo„lish ehtimolligini toping.
J: 
14. Sinfda 15 ta o„g„il bola va 25 ta qiz bola o„qiydi. Bu sinfdan 
tavakkaliga 5 ta o„quvchi tanlab olindi. Ular orasida ikkita qiz bola 
bo„lish ehtimolligini toping.
J: 
15. Tanga uch marta tashlandi. Kamida bir marta raqam tushish 
ehtimolini toping.
J:
16. Yashikda 30 ta shar bor. Ulardan 5 tasi oq, 10 tasi yashil, 4 tasi qizil 
va 11 tasi ko„k. Yashikdan tavakkaliga bitta shar olindi. U rangli shar 
bo„lish ehtimoli qancha?
J: 
17. Kitob javonida 3 tomlik lug„at tasodifiy tartibda turibdi. Shu 
tomlardan kamida bittasi o„z o„rnida turmaganligi ehtimolligini toping.
J: 
18. Tokchada o„nta kitob tasodifiy ravishda terib qo„yilgan. Bunda tayin 
uchta kitobning yonma-yon bo„lib qolish ehtimolini toping.
J:
 
3.2. Ehtimollikning geometrik ta’rifiga doir misollar 
 
1-misol. Doiraga kvadrat ichki chizilgan. Doira ichiga tavakkaliga 
qo„yilgan nuqta kvadrat ichida bo„lib qolish ehtimoli qancha? 

---

100 
Yechish: Doiraning yuzi 
, kvadratning yuzi 
, 
bu yerda 
doira radiusi.
Bundan, geometrik ehtimollik formulasiga ko„ra, izlanayotgan 
ehtimollikni topamiz: 
2-misol. Telefon soat 11
00
dan 11
30
gacha qilinishi ma‟lum. Agar 
telefon qilinish momenti tasodifiy bo„lsa, ko„rsatilgan oraliqning so„nggi 
10 daqiqasida telefon qilinish ehtimoli qancha?
Yechish: Geometrik sxemadan foydalanamiz. Buning uchun soat 
11 dan 11.30 gacha bo„lgan vaqt oralig„ini uzunligi 10 birlik bo„lgan EB 
kesma ko„rinishida tasvirlaymiz.
Qaralayotgan yarim soatning biror momentida tasodifiy telefon 
qilinishi AB kesmada tavakkaliga olingan nuqta bilan tasvirlanadi. U 
vaqtda soat 11.20 dan 11.30 gacha intervalda telefon qilinish ehtimoli 
hosil qilingan sxemada AB kesmada tavakkaliga olingan nuqta EB 
kesmaga tegishli bo„lib qolish ehtimolini bildiradi. Bu ehtimollik, 
ravshanki,