У збеки стон респ убликаси о лий ва урта махсус таълим вазирлиги


Download 6.22 Mb.
Pdf ko'rish
bet62/180
Sana25.10.2023
Hajmi6.22 Mb.
#1720037
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   180
Bog'liq
Маркетинг асослари. Ғуломов С.С

Булям
Мулжалланиши
М ар к ети н г та д ­
би р л ар и буй и ча 
р е ж ан и н г кури - 
ниш и
Куз югуртириб чикиш буйича такдим этилади- 
ган реж анинг асосий тезисларини намоён этади
Бозорнинг 
хозирги х,олати 
(маркетинг 
аудита)
Бозор, ракрбатчилар, махсулот ва уни сотиш 
хак,ида маълумот беради
Х а в ф -х а т а р
ва 
имкониятлар
Махсулотни сотиш давомида вужудга келадиган 
хавф-хатарлар \ак,ида маълумот беради
Муаммо ва маса- 
лалар
К,иск,ача ф ирм а фаолиятини мулжалланган мах­
сулотни ишлаб чик,ариш \ак,ида: уни бозорда 
сотиш, олинадиган фойда ва шу билан фирма 
к,андай муаммолар билан дуч келиш и х,ак,ида ах­
борот беради.
103


М аркетинг страте­
гияси
Мулжалланган максадга эриш иш учун танлаб 
олинган маркетинг йуналиш и акс этади.
Т адбирлар
дастури
Ким, канча, качон, нима килиниш и хакида 
ахборот беради
Бюджет
Тасдикданган режага асосан олдиндан кутила­
диган фойда ва кузда тутилган харажат ва да- 
ромадлар \ак и д а ахборот беради
Назорат
Мулжалланган режа кандай назорат килини­
ши \аки д а ахборот беради.
7.4. раем. Маркетинг тадбирларининг режа структураси.
Маркетинг мулитининг аудити
Макромухит
1. Д ем оф аф и к аспект. К,андай асосий демографик тенденция- 
лар компания учун имкониятлар ва хавф-хатар турдиради?
2. И ктисодий аспект. Даромаднинт узгариш и ком пания том о­
нидан олинадиган фойда, жамрармалар ва кредит имкониятлари- 
га к,андай таъсир курсатади?
3. Экологик аспект. Табиий ресурслар ва энергия манбалари- 
нинг нархлари узгарса, кутиладиган прогнозлар кандай булади? 
Табиий мухитни мухрфаза килиш га, компания масъулият билан 
карая пти ми?
4. Технологик аспект. К,андай технологик узгариш лар булмок,- 
да? И лм ий-техник йуналиш ларни ривож лантириш да компания 
к,андай урин тутмокда?
5. Сиёсий аспект. Мавжуд булган ва амалда бажарилаётган 
Конунлар компания фаолиятига кандай таъсир курсатади?
6. Маданий аспект. О мманинг компания томонидан ишлаб 
чикарилаетган ма,\сулотларига муносабати кандай? Махсулотни 
харид килиш натижасида халкка тегаётган наф ва уларнинг тур- 
муш шароитлари кандай узгармокда?
М асалалар туркуми
1. Бозорлар. Бозор, унинг усиш суръатлари, жугрофияси ва 
ф ойданинг таксимланиш и кандай амалга ош ирилмокда? Бозор­
нинг асосий сегментлари кандай?
2. Харидорлар. Харидорлар мах,сулот сифати, унинг нархини
104


ва курсатилаётган хизматларни кандай ба^оламокда? Улар том о­
нидан махсулотни харид килиш х,акддаги ка pop кандай кабул 
килинмокда?
3. Ракобатчилар. Ким асосий ракобатчи? Уларнинг стратегия­
си, бозорнинг кучли ва кучсиз томонлари?
4. Сотиш каналлари. Харидорларга махрулотларнинг тез етиб 
бориш и учун компания к,андай йуллар ва тадбирларни бажариши 
керак?
5. Таъминотчилар. Таъминотчиларнинг яхши ишлашлари учун 
к,андай тенденциялар таъсир курсатади? Ишлаб чик,ариш учун 
зарур булган асосий ресурслар билан таъминлаш учун кандай 
йуллар тутилиши керак?
6. Контакт аудиториялар. Вужудга келаётган муаммолар кан­
дай имкониятларни тугдиради, шундай вазият вужудга келганда 
компания узини кандай тутиши керак?
7.5. раем. Маркетинг аудита масалалари.
Маркетинг стратегиясининг аудити
1. К ом паниянинг максади. К ом паниянинг максадлари бозор 
талабларига мулжаллаб йуналтирилганми?
2. М аркетинг вазифалари. Компаниянинг маркетинг вазиф а- 
ларини амалга ош ириш ан и к курсатилганми?
3. М аркетинг стратегияси. Максадга эриш иш учун ком пания­
нинг маркетинг стратегияси ан и к белгилаб олинганми?
4. Бюджет. К омпанияда етарли даражада бозор сегментлари, 
маркетинг комплекси элементлари учун бюджет ресурслар мав- 
жудми?
Маркетингни ташкил килиш аудити
1. Формал структураси. Маркетинг хизмати бошкарувчиси етар­
ли даражада, яъни халкнинг талабларини крндиришга компания 
фаолиятини йуналтириш га кодирми? У обру-эътиборга эгами? 
Махсулотлар. бозорлар ва ж ойлаш иш буйича компаниянинг м ар­
кетинг фаолияти самарали амалга оширилмокдами?
2. Ф ункционал самарадорлик. Сотиш ва маркетинг хизматла- 
ри самарали ишламокдами? Хизматчилар уз ишларига маъсулият 
ва катта эътибор билан карашмокдами?
3. Келишувлик. Ишлаб чикариш , таъминот, кадрлар ва ил- 
м ий-изланиш булимлари билан маркетинг хизмати ходимлари ке- 
лиш иб ишлашмокдами?
105


1. М аркетинг ахборот тизими. Бозор ривожланиши буйича мар­
кетинг ахборот тизими етарли ва тулик, даражада булимларни 
ахборотлар билан таъминламокдами? М аркетинг изланиш лари 
буйича ишлаётган ходимлар бу ахборотларни уз иш ларида сама- 
рали ишлатишмокдами?
2. М аркетинг режалаш тириш тизими. К омпанияда стратегик 
йуналтирилган йиллик ва узок, муддатга мулжалланган режалар 
ишлаб чикилмокдами? К анчалик улар самарали амалга ош ирил- 
мокда?
3. М аркетинг назорат тизими. Й иллик режа буйича курсатил- 
ган вазифалар бажарилмокдами? Вак,ти-вак,ти билан компания 
рах,барияти махсулотларни сотиш х,ажми, улардан тушаётган да­
ромад, бозорларнинг ж ойлаш иш и хамда сотиш каналларини тах,- 
лил ва назорат кдиадиларми?
4. Янги махсулотларни ишлаб чикиш . Компанияда янги мах,- 
сулотларни яратиш , танлаш ва ишлаб чикиш , уларни руёбга ош и­
риш келаётган таклифлар амалда бажарилмокдами? Бозор ва мах­
сулотлар тестланадими? Янги 
м а х с у л о т
муваффациятга эгами?
М аркетинг тизими аудити
7.6. раем. М аркетинг аудити масалалари (давоми).
М аркетинг самарадорлиги аудити
1. Даромад тахдили. К омпания томонидан такдим этилаётган 
махсулотлар турлари даромадни к,анча ош иради, шу билан бирга 
бозорнинг ж ойлаш иш и, махсулотнинг сотилиш ичи? Бундай ва- 
зиятда компания бош ка бизнес сегментларини танлаш и, уларни 
кенгайтириш и ёки кетиш и лозимми? Окибати кандай булади?
2. Харажатлар тахдил и. Балки маркетинг ф аолиятининг кайси 
бир йуналишида харажатлар юкоридир? Уларни кандай пасайти- 
риш мумкин?
М аркетинг вазифалари аудити
1. Махсулотлар. Махсулот гурухлари буйича компаниянинг аник 
вазифалари белгиланиб олинганми? Ишлаб чикариш дан кайси 
махсулотларни олиб ташлаш керак? Янги махсулотларни ишлаб 
чикариш зарурми? Баъзи бир махсулотларнинг сифати, курини- 
ш и узгартирилса ундан фойда борми?
2. Нархи. Нархни шакллантириш да компаниянинг максади, 
сиёсати, усуллари кандай булади? Махсулотга ком пания том они­
дан белгиланган нарх канчалик харидорга нафли ва у канчалик 
тугри келади? М ахсулотларнинг нархини пасайтириш , уларнинг 
сотилиш ига канчалик таъсир курсатади?
3. Таркатиш . Махсулотларни таркатиш стратегияси вазифала­
ри нимадан иборат? Бозорда уларни таркатиш ва хизмат курса­
тиш билан боглик булган иш лар самарали амалга ош ирилмокда- 
ми? К омпания учун мавжуд махсулотларни таркатиш каналлари­
ни кенгайтириш ёки янгисини жорий килиш лозимми?
106


4. И миджни ташкил килиш , махсулотни юргизиш, реклама 
ишлари. Махсулотларни юргазиш буйича ком паниянинг максади 
нимадан иборат? Максадга эриш иш билан боглик булган хара­
жатлар кандай копланади? Улар етарли даражадами? Рекламада 
берилаётган маълумотлар одамлар томонидан енгил ва тушунар- 
ли даражада кабул кдлинмокдами? К ом панияда махсулотларни 
сотиш билан боглик булган, тегиш ли тартибда иш лаб чикдлган 
дастурлар мавжудми?
5. Сотиш хизмати. Махсулотларни сотиш билан шугулланаёт- 
ган булим фаолиятининг асосий вазифалари нимадан иборат? Бу 
булим етарли даражада катгами? Тегишли даражада улар мутахас- 
сислар билан таъминланганми, таш кил ва назорат килинадими? 
Уларнинг иш фаолияти ракобатчилардаги мавжуд булган сотиш 
хизматларидаги ф арк нимадан иборат? Н има билан ва кандай 
бахоланади?
7.7. раем. Маркетинг аудити масалалари (давоми).

Download 6.22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   180




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling