Учебное пособие для практических занятий предназначено для магистров, обучающихся по специальности магистратуры 5А450206 «Водосберегающие технологии»

5- amaliy mashgʻulot 
Hududni landshaft-ekologik tadqiqoti 
Maqsad: “Landshaftli irrigatsiya” va ularni amaliy qoʻllash koʻnikmalarini 
egallashning nazariy bilimlarini kompleks ravishda qoʻllashdan iborat. 
Vazifani bajarish uchun keng masshtabli (1:25000) topografik xaritalar, 
landshaft tasniflari va adabiyotlardan foydalaniladi. 
Har bir magistrga individual tanlov beriladi ya’ni xaritada turli xil 
landshaftlarni kesib oʻtadigan chiziqdan foydalaniladi. 
Tadqiqotning asosiy vazifalari: 
1) tabiiy va texnogen landshaftlarni va ularning maydonga nisbatan foizini 
ajratib koʻrsatish; 
2) tabiiy landshaftlar tasnifidan foydalanib, tabiiy landshaftlar uchun 
tasniflash darajalarini ajratib koʻrsatish; 
3) tabiiy-antropogen landshaftlar uchun tasniflash darajasini aniqlash; 
4) sanoat, oʻrmon xoʻjaligi, qishloq xoʻjaligi, irrigatsiya (sugʻorish), 
turarjoy, rekreatsiya, qoʻriqlanadigan maqsadlar uchun foydalaniladigan va hozirda 
foydalanilmaydigan landshaftni ajratish bilan taxminiy rejalashtirish sxemasini 
tuzish (GOST 17.8.1.02-88). 
Bajarish tartibi: 
1. Chiziqning relyefiga koʻra (topshiriqni alohida bajarish) grafik qogʻozga 
kesma yasash (magistr vertikal va gorizontal oʻlchovni mustaqil tanlaydi). 
2. Rejada tabiiy va texnogen landshaftlarning taqsimlanishini koʻrsatadigan 
shkala tuzish, ularning foiz nisbatlarini hisoblash. 
3. Tabiiy va texnogen landshaftlar uchun tabiiy va tabiiy-antropogen 
landshaftlarning tasniflaridan foydalanib, tasniflash darajalarini ajratish. 
4. Qirqimda va rejada elementar va qoʻshimcha landshaft guruhlarini 
ajratish, fasiyalarning dominant turini aniqlash. 

---

37 
5. Aniqlangan konyugatlar seriyasi asosida landshaft formulasini tuzish, 
mahalliy landshaft turini aniqlash (oddiy yoki murakkab, bir bosqichli yoki koʻp 
bosqichli, bogʻlanish turlarining soni). 
6. Qirqimning pastki qismida funktsiyalariga muvofiq aniqlangan va 
asoslangan landshaft turlarini koʻrsatadigan ikkinchi baholash va rejalashtirish 
shkalasini tuzish.