Учебное пособие подготовлено на основе типовой программы дисциплины «Гидрология рек»

 
Nazorat savollari 
1. Daryoga ta’rif bering. 
2. Bosh daryo qanday belgilari bilan ajralib turadi? 
3. Okean va kontinent daryolarga misollar keltiring. 
4. Daryo sistemasi nima? 
5. Gidrografik to‘r deyilganda nimani tushunasiz? 
6. Daryo uzunligi bo‘yicha qanday qismlarga bo‘linadi? 
7. Daryolarning yuqori oqimiga xos bo‘lgan xususiyatlarni eslang. 

---

78 
8. Daryo deltasi qanday hosil bo‘ladi? 
9. Suvayirg‘ichlar ta’rifini eslang. 
10. Jahon suvayirg‘ich chizig‘ining yo‘nalishini kartadan ko‘rsating. 
11. Daryo havzasi va suv to‘plash maydonining ta’riflarini eslang. 
12. Ma’lum bir daryo havzasiga xos bo‘lgan alohida xususiyatlar 
qanday tabiiy geografik omillar bilan aniqlanadi? 
13. Daryo havzasining geografik o‘rnini aniqlashda nimalarga 
e’tibor beriladi? 
14. Daryo havzasining iqlim sharoiti qanday omillar ta’sirida 
namoyon bo‘ladi? 
 

---

79 
VI BOB. Daryolar morfologiyasi va morfometriyasi 
 
Yer yuzasidagi bir daryo ikkinchisidan uzunligi, irmoqlari soni, 
ularning yer sirtida joylashish shakli va boshqa ko‘pgina belgilari bilan 
farq qiladi. Shuningdek, daryolar havzalari ham shakli va o‘lchamlariga 
ko‘ra bir-biriga o‘xshamaydi. Mazkur farqlarni o‘rganilayotgan daryolar 
tizimlari 
va havzalarining morfologiyasi, ya’ni shakli hamda 
morfometriyasi, ya’ni ushbu shaklning o‘lchamlarini o‘zaro solishtirish 
orqali aniqlash mumkin. 
Quyida, dastlab, daryo sistemasining, so‘ng daryo havzasining shakl 
va o‘lcham ko‘rsatkichlari, ularni aniqlash usullari bilan tanishamiz.