Uglerod tarixiy ma’lumotlar uglerod
Download 150 Kb.
|
UGLEROD
Olmosning massasi karatlarda o’lchanadi. Bir karat 0,2 gr ga yaqin. Eng katta olmos “Kulinan”-3024 karat. Tiniq emas olmoslar karbonado v abort deyiladi. Bular texnikada keng qo’llaniladi. Tarshlangan olmos brilliant deyiladi. Yuz yillar o’tsada olmos deyarli o’zgarmaydi. Grafit – “yozaman” degan ma’noni anglatadi (Qadimdan qumga aralashtirib yozishgan). oson sinuvchan, mo’rt bo’lgan qattiq modda. Qora-kulrang rangli, kuchsiz metal yaltiroqligiga ega va ushlaganda yog’li buyumni eslatadi. Elektr tokini o’tkazadi. ρ = 2,5 г/см3. Uglerod atomlari sp2-gibridlangan va tekis qatlam xosil qilib bog’langan. Ular har bir qatlamda olti burchak bo’lib bog’langan va bunda har bir atom 3 tadan qo’shni atomga kovalent bog’ xosil qilib, unda uchta electron ishtirok etadi. To’rtinchi electron esa, p-bog’lanish hosil qiladi va u barcha kristallni bog’lanishida qatnashadi. Bu grafitni o’ziga xos xususiyatlarini izohlaydi. Ya’ni, juda taxlangan, metalga xos yaltiroq, isiqlik va elektr tokini o’tkazadi. Grafit – uglerodning hona temperaturasidagi allotropic shakl o’zgarishidit. U olmosdan farqli tabiatda katta-katta uyum shaklida uchraydi. Masalan, Shri-lanka va Sibirda konlari bor. Karbin-bir necha yil oldin MDX olimlari tomonidan olingan. Qora tusli kukun. ρ = 2,0 г/см3. Karbin to’g’ri chiqli zanjirlardan iborat polimer modda. U geksoganal panjara hosil qilib kristallanadi.Tarkibidagi har bir uglerod atomi qo’shni atom bilan ϭ va π bog’ orqali bog’langan. ‒C≡C‒C≡C‒C≡C‒ Download 150 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|