Umumiy doc

QARSHILIK TERMOMETRINING ME’YORLOVCHI 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

86
O‘ZGARTKICHI 
 
Qarshilik termo o‘zgartkichi yordamida olingan axborotni EHM ga yoki 
avtomatik rostlash tizimiga kiritish uchun chiqishda 0 — 5 mA o‘zgarmas tok 
signalini shakllantiruvchi me’yorlovchi uzgartkichdan foydalaniladi. 
Qarshilik termometri bilan birga ishlovchi me’yorlovchi tokli o‘zgartkichning 
sxemasi 2.23 - rasmda ko‘rsatilgan. Bu o‘zgartkich sxemasiga va ishlash prinsipiga 
ko‘ra termoelektr termometr bilan bir komplektda ishlovchi me’yorlovchi 
o‘zgartkichga o‘xshash (2. 12-rasmga karang). Bu sxemalarning farqi shundaki, 
o‘zgartkichda tuzatuvchi ko‘prik TK o‘rnida o‘lchov nomuvozanat ko‘prigi O‘K 
foydalaniladi, uning elkalaridan biriga uch o‘tkazgichli sxema bo‘yicha qarshilik 
termo o‘zgartkichi R
t
ulangan. Qolgan qarshiliklar manganindan yasalgan. R
l
qarshiliklar ulovchi o‘tkazgichlar qarshiliklarini nominal qiymatga moslash uchun 
xizmat qiladi. Ko‘prikning ab diagonaliga o‘zgarmas tokning barqarorlashtirilgan U 
kuchlanishi ulangan. O‘zgartkichning chiqish toki 1
chiq
ko‘prikning o‘lchov 
diagonalidagi Ucd kuchlanishga mutanosib va ular orasidagi munosabat (2. 47) ga 
mos holda berilishi mumkin: 
I
chiq
=K·U
cd
(2.77) 
U
cd
= K
k
R
t
bo‘lgani uchun(bu erda, K
k
— ko‘prikni o‘zgartirish koeffisienti) 
I
chiq
=K
k
·K·R
t
(2.78) 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

87
R
л
R
л
R
3
R
4
R
1
R
2
0
d
а
b
R
t
-
+
U
ЎҚ
К
I
mб
II
R
kk
К
2
I
чик
I
чик
МК
ЯК
К
1
R
m
I
2.23 – rasm. Qarshilik termometri bilan ishlaydigan me’yorlovchi o‘zgartkichning sxemasi. 
SHunday qilib, me’yorlovchi o‘zgartkichning tokli signali qarshilik termometri 
qarshiligiga mutanosib bo‘lib,uning aniqlik sinflari 0,6—1,5.