Umumiy qism I bo‘lim. Umumiy qoidalar

46-modda. Tovarlar va xizmatlarni realizatsiya qilish
Tovarlarga bo‘lgan mulk huquqini haq olish asosida o‘tkazish yoki haq evaziga xizmatlar
ko‘rsatish, shu jumladan qarzdor garov bilan ta’minlangan majburiyatlarini bajarmaganda
garovga qo‘yilgan tovarlarni ayirboshlash va o‘tkazish tovarlarni yoki xizmatlarni realizatsiya
qilish deb e’tirof etiladi.
Ushbu Kodeksda nazarda tutilgan hollarda tovarlarga bo‘lgan mulk huquqini bepul
asosda o‘tkazish yoki bepul asosda xizmatlar ko‘rsatish ham realizatsiya qilish deb e’tirof etiladi.
 LexUZ sharhi
Qarang: Fuqarolik 
kodeksi
.
47-modda. Hisobvaraq-faktura
Tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilishda yuridik shaxslar va yakka tartibdagi tadbirkorlar,
agar mazkur moddada boshqacha qoida nazarda tutilmagan bo‘lsa, ushbu tovarlarni
(xizmatlarni) sotib oluvchilarga hisobvaraq-fakturani taqdim etishi shart.
Hisobvaraq-faktura, qoida tariqasida, elektron hisobvaraq-fakturalarning axborot tizimida
elektron shaklda rasmiylashtiriladi.
 LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 25-iyundagi 522-son qarori bilan
tasdiqlangan “O‘zaro hisob-kitoblar tizimida elektron shakldagi hisobvaraq-fakturalardan foydalanish

---

tartibi to‘g‘risida” 
nizom
.
Tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilish chog‘ida, agar sotuvchi xaridorga kassa cheki yoki
belgilangan shakldagi boshqa hujjatni bersa, ushbu moddaning 
birinchi
 va 
ikkinchi qismlarida
nazarda tutilgan qoidalar qo‘llanilmaydi.
Realizatsiya qilinayotgan tovarlar (xizmatlar) qiymati o‘zgarganda, shu jumladan yetkazib
berilgan tovarlar yoki ko‘rsatilgan xizmatlar narxi o‘zgargan yoxud miqdori (hajmi)
aniqlashtirilgan hollarda, sotuvchi sotib oluvchiga ushbu Kodeksda nazarda tutilgan tartibda
qo‘shimcha yoki tuzatilgan hisobvaraq-fakturani taqdim etishi shart.
Ushbu Kodeksning 
279-moddasiga
 muvofiq hisobga turishi lozim bo‘lgan chet el yuridik
shaxslari hisobvaraq-fakturalarni taqdim etmaydi, sotib olish reyestrlarini, sotish reyestrlarini,
hisobga olish jurnallarini hamda ushbu Kodeks 
282-moddasida
ko‘rsatilgan xizmatlarni
ko‘rsatish qismi bo‘yicha qabul qilingan va berilgan hisobvaraq-fakturalarni yuritmaydi.
Oldingi
 tahrirga qarang.
Hisobvaraq-fakturaning shakli va uni to‘ldirish tartibi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasi tomonidan tasdiqlanadi.
(47-moddaning oltinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2022-yil 11-martdagi O‘RQ-758-sonli
Qonuni 
tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 12.03.2022-y., 03/22/758/0207-son)
 LexUZ sharhi
Qarang: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 14-avgustdagi 489-son qarori
bilan tasdiqlangan Hisobvaraq-fakturalarning shakllari hamda ularni to‘ldirish, taqdim etish va qabul
qilish tartibi to‘g‘risidagi 
nizom
.