Universiteti abdullayeva shaxzoda abdullayevna askarov abror davlatmirzayevich

Metodika. Metodika - muayyan qarashlar, nazariyalar, metodlar majmuasi bo‘lib, 
xususiy fanlarni o‘qitish uslubiyati hisoblanadi. Metodikadan foydalanish 
mexanizmini bilish ta'lim jarayonini rivojlantirish va boshqarishning eng samarali 
shakl va metodlarini aniqlash imkonini beradiki, buning nafaqat nazariy, balki 
amaliy ahamiyati ham beqiyosdir. Metodika shaxsning tabiatga bo‘lgan ta'sirini 

---

231 
jamoaviy, maqsadga muvofiq, texnologik o‘zaro ta'sir sifatida namoyon bo‘lishini 
ifodalaydi. 
Ta'lim texnologiyasi tahsil oluvchilar faoliyatini samarali, muvaffaqiyatli 
tashkil etishga yo‘naltirilgan bo‘lib, u talabalarning shaxsiy va pedagog bilan 
birgalikdagi faoliyatlarini inobatga olgan holda, o‘quv materiallarini mustaqil 
o‘zlashtirishlari uchun zarur sharoitlarni yaratishga xizmat qiladi.
XX asrning 50-yillarida ta'lim jarayonida texnik vositalarni qo‘llash “ta'lim 
texnologiyasi” yo‘nalishini belgilab beruvchi omil deya e'tirof etildi, asosiy e'tibor 
auditoriyanikengaytirish texnik vositalardan foydalanish evaziga amalga 
oshirilishi, texnik vositalarning imkoniyatlarini yanada takomillashtirish, ularning 
axborot sig‘imini kengaytirish, axborotlarni uzatish xizmatini sifatli tashkil etish, 
ta'lim olishni individuallashtirish kabi masalalarga qaratildi. Bu borada olib 
borilgan tadqiqotlarning ob'ekti, tayanch nuqtasi sifatida texnik vositalar 
imkoniyatlari, ularni takomillashtirish jarayoni qabul qilindi, shuningdek, o‘quv 
jarayonini “texnologiyalashtirish”ning tashkiliy jihatlarini o‘rganishga alohida 
urg‘u berildi. 60-yillarning boshlarida ta'limni dasturlash asosida ta'lim jarayonini 
tashkil etish “texnologiya” tushunchasining mohiyatini ochib beruvchi omil 
sifatida ko‘rila boshlandi.
Ta'lim jarayonini texnologiyalashtirish nazariyasiningshakllanishi uzoq 
muddatli vaqt oralig‘ida kechdi. Qator mamlakatlar – AQSh, Angliya, Yaponiya, 
Italiyada ta'lim texnologiyasi va uning muammolarini tadqiq etishga alohida e'tibor 
qaratildi. Ta'lim texnologiyasi muammolarini tadqiq etuvchi tashkilotlar tuzildi, 
maxsus jurnallar (“Ta'lim texnologiyasi– 1961 yil, AQSh; 1970 yil, Angliya; 1965 
yil, Yaponiya; 1971 yil, Italiya; 
“Ta'lim texnologiyasi va dasturli ta'lim” – 1964 yil, Angliya; “Ta'lim 
texnologiyasi sohasidagi tadqiqotlar” – 1965 yil, Yaponiya) nashr etildi.