Universiteti "tasdiqlayman"


“Yosh grammatikachilar” qarashlari


Download 5.09 Kb.
Pdf ko'rish
bet74/175
Sana02.06.2024
Hajmi5.09 Kb.
#1837896
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   175
Bog'liq
Ma\'ruza matni. Tilshunoslik. 1-kurs (40soat) kechki

 
3.“Yosh grammatikachilar” qarashlari 
Umumiy tilshunoslikning asoschisi Vilgelm fon Gumboldt sanaladi. U 
tilning ilmiy nazariyasini qiyosiy-tarixiy metod asosida yarata boshlagan. Uning 
asosiy ishi – “Inson tili tuzilishining har xilligi va uning inson naslining 
ma`naviy taraqqiyotiga ta`siri” asari 1836-yilda vafotidan so`ng akasi Aleksandr 
Gumboldt tomonidan chop etilgan.
XIX asrning 1850-1860 yillarida bu metod Avgust Shleyxer (1821-1868) va 
Geyman Shteyntal (1823-1899)lar tomonidan rivojlantirildi. 1861-1862 yillarda 
Shleyxerning asosiy ilmiy ishi dunyo yuzini ko`rdi va unda o`tgan 50-yil davomida 
bajarilgan hind-Yevropa tillarining qiyosiy-tarixiy 
tadqiqi umumlashtirildi. Shteyntal tillarning kelib 
chiqishi, tillarni tasniflash va tilshunoslik tarixi 
haqida ilmiy ishlar yozdi. 
Bu qiziq!
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
“Yosh grammatikachilar” vakillari sifatida German Paul, Karl Brugman, 
German Ostgof, Bertold Delbryuklarni ko`rsatish mumkin.
Yosh grammatikachilar til faktlarini aniq kuzatishgan bo`lsa-da, ular 
umumiy nazariy muammolarni olg`a surishga jur`at etishmadi. Masalan, “Parij 
lingvistik jamiyati” nizomida quyidagi band bo`lgan: “Jamiyat tilning kelib 
chiqishi va xalqaro sunhiy tilning yaratilishi sohasida ish olib bormaydi”. 
“Yosh grammatikachilar” A.Shleyxerning lingvistik biologizm g`oyasiga 
qarshi chiqishgan bo`lishsa-da, sun`iy yo`l bilan yaratib bo`lmaydigan tilning tirik 
1870-1900 yillar qiyosiy-tarixiy metod 
taraqiyotining 
ikkinchi 
bosqichi 
bo`lib, 
“Yosh grammatikachilar” tadqiqotlari bilan 
bog`liqdir. “Yosh grammatikachilar” tilni 
tarixiy hodisa deb hisoblashgan va bu fikr 

Download 5.09 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   175




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling