Urbanizatsiya va iqtisodiy o’sih


Download 1.17 Mb.
Sana17.06.2023
Hajmi1.17 Mb.
#1544880
Bog'liq
Urbanizatsiya va iqt o\'sish

Urbanizatsiya va iqtisodiy o’sih

Boysariyev shuhrat

1. Urbanizatsiya nima? 2. Urbanizatsiya va iqtisodiy o’sish

Dastlab urbanizatsiya haqida gaplashadigan bo’lsak…

Urbanizatsiya nima?

Urbanizatsiya (frans. urbanisation, ing. urbanization, lot. urbanus — shaharga mansub, urbs — shahar) — jamiyat hayotida shaharlar rolining ortib borishi; ishlab chiqaruvchi kuchlarning joylashuvi, aholining ijtimoiy, demografik tarkibi, turmush tarzi va madaniyatidagi oʻzgarishlar bilan bogʻliq. U tarixiy rivojlanish asosida shakllangan jamiyat bosqichlari va hududiy mehnat taqsimoti natijasida sodir boʻlgan koʻp qirrali geografik, ijtimoiy-iqtisodiy va demografik jarayondir. U.ning torroq doiradagi demografikstatistik tushunchasi dunyoda, alohida hududlarda, mamlakatlarda shaharlarning (ayniqsa, katta shaharlarning) va shahar aholisi salmogʻining koʻpayib borishini anglatadi.

Eng katta urbanizatsiya darajasiga ega davlatlar

Countries with 100% urban populations:

Anguilla Macau

Bermuda Monoco

Cayman Islands Nauru

Gibraltar Singapore

Hong Kong Vatican City

Urbanizatsiya ijobiy taraflari

  • Ish o'rinlari ko’pligi tufayli iqtisodiy rivojlanish
  • Yuqori sifatli ta’lim mavjudligi
  • Xavfsizlik darajasi ma’lum miqdorda balandligi
  • O'yin-kulgi va turmush tarzi variantlari
  • Infratuzilma va tibbiyot muassasalari

Lekin urbanizatsiyaning salbiy tomonlari ko’proq ekan!

Afsuski urbanizatsiya o’zining salbiy oqibatlariga ega…

  • Urbanizatsiya natijasida kelib chiqadigan asosiy sog'liq muammolaridan ba'zilari yomon ovqatlanish, ifloslanish bilan bog'liq sog'liq va yuqumli kasalliklar, yomon sanitariya va uy-joy sharoitlari va tegishli sog'liqni saqlash sharoitlarini o'z ichiga oladi.
  • Undan tashqari o’rmonlarning yo’qolishi, turli xil hayvonlar uchun yashash joylarining kamayishi va toza ichimlik suvi muammolari ham eng katta ta’sirga egadir. Issiqxonadan chiquvchi gazlar, probkalar ko’payishi, jinoyatchilik holatlarining oshishi, jamiyatdagi muammolar

Emigratsiya, immigratsiya

  • Emigrant - bu ko'chib ketgan - mamlakatdan chiqib ketgan kishi. Immigrant - bu boshqa mamlakatga ko'chib kelgan kishi. Ikkala so'z ham bitta odamga tegishli bo'lishi mumkin - odam immigratsiya qilish uchun birinchi navbatda emigratsiya qilishi kerak. Biroq, bu atamalar ko'pincha turli guruhlarni ajratish uchun ishlatiladi, masalan, qancha odam mamlakatga ko'chib ketayotganini va qancha odam boshqa joyga ko'chib ketayotganini kuzatishda.

Urbanization and economic growth

  • Urbanizatsiya va iqtisodiy o'sish o'rtasida hech bo'lmaganda kichik bog'liqlik mavjud. Urbanizatsiya iqtisodiy o'sishga ijobiy ta'sir ko'rsatadi. Biroq, urbanizatsiya va iqtisodiy o'sish o'rtasidagi bog'liqlik chiziqli emas. Urbanizatsiya chegaraga yetadi, undan keyin u iqtisodiy o'sishga to'sqinlik qilishi mumkin.
  • Shaharlar infratuzilmasi qishloq infratuzilmasinikidan ancha katta bo'lib, iqtisodiy ishlab chiqarish ortib bormoqda, odamlar yaqinlik, xilma-xillik va atrofdagi hududlarga kirish imkoniyatidan foydalanishlari mumkin. Avtobuslar va poyezdlar kabi transport aloqalari aholiga kengroq kirish imkonini beradi.

Xullas, tangani ikki tomoni bo’lganidek, urbanizatsiyaning ham o’ziga yarasha yaxshi va yomon taraflari mavjud


E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT
Download 1.17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling