Урду жисмоний маданият факультети «Умумий жисмоний тарбия» кафедраси ўқитувчилари п ф. н. В рахимов, п ф. н. А шариповлар томонидан
Download 1.17 Mb.
|
«Баскетбол ва уни ўқитиш методикаси»
- Bu sahifa navigatsiya:
- Назоратучунсаволлар
- Ёшгандболчиларнитанлаболиш.
Таянчтушунчалар:
Куч, тезкорлик, чаққонлик, Чидамлилик, егилувчанлик, абсалюткуч, нисбийкуч, «портловчи» куч, максималкучланиш, то`сиқларчизиг`и, бо`шашиш, чо`зилувчанлик. Назоратучунсаволлар: 1.Жисмонийтайёргарликнингбо`лимлари. 2.Гандболчилардакучнитарбиялашнингаҳамияти. 3.Дарвозагакучлито`потишниривожлантиришусуллари. 4.Абсалюткучнима? 5.Нисбийкучнима? 6. «Протловчи» кучнима? 7.Тезкорликниривожлантиришшакллари. 8.CҲаққонликниривожлантиришгаоидмашқлар. 9.Чидамлиликниоширишгақаратилгано`зигахосхусусиятлар. 10.Егилувчанликнитарбиялашнингаҳамияти. Мавзу: 6. Турлиёшларгақарабгандболо`йинигао`ргатишуслубиятининг хусусиятлари.Режа: 1.Ёшгандболчиларнитанлаболиш. 2.Болаларвао`смирларгуруҳларибиланишлашхусусиятлари. 3.Кичикёшдагигандболчиларбиланишлашуслубиятлари. 4.Ўртаёшдагигандболчиларбиланишлашуслубиятлари. Ёшгандболчиларнитанлаболиш. Ёшгандболчиларнитанлашватайёрлашдаумумтаълиммактабларидагигандболбо`йичакуниузайтирилганвао`қувмашг`улотларичуқуро`злаштириладиганмахсуссинфларкаттароло`йнайди. Бундаболаларгандболгамеҳрқо`ядиларвагандболо`йнашсирлариниурганадилар. Бугунгикундагандболнингкунсайинривожланишижисмонаненгбақувватваистеъдодлио`йинчиларнитанлаболишталабқилади. Шунингучунҳамгандболчиларнитайёрлашдагиенгасосиймасала-умидлиёшларнитанлаболишдир. Кейингийиллардагандболгадоирко`пгинаилмиймақолалар, усулико`рсатмаларвақо`лланмалардаёшгандболчиларнитанлаболишмасалаларикенгёритилмоқда. Хусусан, К.А.СҲперлингнингилмийасосланганфикрлари, айниқса, фойдалидир. Муаллифнингфикрича, хозиргидаврдагандболчитайёргарлигинибошқарувчиягонажараёндебқарамоқкерак. Болалаларнингёшларигаҳамдауларолдигақо`йиладиганмашг`улотларнингмақсадивавазифаларигако`рабошқарувчижараённи 3-4 давргабо`лишмумкин. Биринчидавр (7-9 ёш) дастлабкитайёргарликдавридебқаралади. Будаврдагиасосийвазифаболалардагандболгабо`лганқизиқишниуйг`отишваспортмаҳоратиучунумумийзаминяратишдир. Бувазифаларниамалгаоширишдамахсусмашг`улотларданташқаридарсданкейингисекциявато`гаракишларивақтиданфойдаланилади. Иккинчидавр (10-12 ёш) ҳамбиологикҳампедагогикжиҳатдантанлаболабошлашнингенгмуҳимдавриҳисобланади. Учинчидавр (13-16 ёш) ихтисосликничуқуро`злаштиришдаври. То`ртинчидавр (16 ёшваунданкатта) спортдатакомиллашишдавридир. Бундагандболчио`смирларкаттаёшлиларжамоаларигатанлаболинади. Будавргуруҳважамоаларниташкилетишҳамдамашг`улотларниолибборишдао`зигахосҳусусиятларгаега. М.А.Годикфикрича, ёшгандболчилартайёргарлигиникомплекстекширишдастурио`зигахосқаторхусусиятларгаегабо`лади. Биринчидан, унингмазмунио`йинчинингбарчаҳаракатваруҳийсифатлариниимконборичато`лааксеттиришикерак. Иккинчидан, текширишнатижаларифақатгинаюкламаларнирежалаштиришучунемас, балкитанлаболиш, келажагибористеъдодлиёшларнианиқлашучунҳамҳисобгаолинади. Дастлабспорттуриталабларигажавоббераоладиганваҳаракатмалакаларигаегабо`лганномзодлараниқлаболинади. Танловсиновларимусобақашаклидао`тказилади. Кейинроқо`зигахосмалакавамаҳоратгаегабо`лганболалараниқланади. Будаврдауларнинггандболбо`йичауқувмашг`улотлариталабларигақобилиятиборлигинианиқловчичуқуртекширишларо`тказилади. Мураббийларпедагогиккузатишларвамахсусназоратмашқларитизимиданфойдаланиб, болаларнинггандболо`йиниучункеракбо`лганко`никмавамаҳоратлариҳақидато`лиқмаълумотоладилар. Гандболмашг`улотларидаболанинг (қобилиятигабаҳобериш) ҳаракатлариучунваруҳийхусусиятларинианиқлайдиганназоратмашқлаританланади. Синовларданолинганнатижалармактабгаянгиқабулқилингано`қувчинингкелажакдақандайо`қишиҳақидамураббийгамаълумотберади. Танлаболадиганмураббийтанлашсиновларинибирнечабосқичдао`тказади. Гандболбо`лимимашг`улотларигасог`лигижудаяхшибо`лган 9-10 ёшлиболаларқабулқилинади. Аввалмураббийболаларбилантанишади. Қобилиятлиболаларнитанлаболгач, уларбиланназоратсиновлариасосидагандболбо`йичадастлабкимашг`улотларнио`тказади. Кейинчаликболаларгандболнингёшспортчиларгақо`ядиганталаблариасосидатанланади. Боладагандболо`йинигалаёқатмавжудлигинитасдиқловчио`зигахоско`рсаткичларгабаҳоберишбиринчинавбатдатесто`тказишвакузатишнатижаларигабог`лиқбо`лади. Ёшгандболчининго`зигахосқобилиятиниривожлантиришусулвавоситаларинито`г`ританлашкаттааҳамиятгаега. Гандболбо`йичао`қувгуруҳлариташкилетишваболаларнингспортдагинатижалариниолдинданайтибберишдатестларо`тказишусуливао`йингатайёргарликнитаҳлилқилишасосқилиболинади. Бундапедагогикмаҳоратвашуг`улланувчиларсог`лигито`г`рисидагимаълумотларниҳамеътиборгаолишлозим. Бунданташқари, боланингруҳийимкониятларигато`г`рибаҳоберишҳамкаттааҳамиятгаегабо`лади. Буёшспортчинингруҳийсифатлариривожланишдаражасинианиқлашга, гандболчининго`йинусулларинияхшио`рганиболишгаимконберади. Биринчибосқичдагандболо`йинигақобилиятлиболалартанланадиватанланганспортмутахассислигибо`йичадастлабкимашг`улотларташкилетилади. Иккинчибосқичдаболанингтанланганмутахассисликкақобилиятитестко`рсаткичларидинамикасининго`сибборишиасосидачуқуртаҳлилқилинади. 1,5-2 йилмобайнидато`г`риташкилетилгано`қув-машг`улотлариорқалигандболчининго`йинфаолиятиучункеракбо`лганасосийхусусиятларбилиболинади. Боланинггандболнитанлашимақсадгақанчаликмувофиқлиги 2 йиличидабилинади, шундансо`нгмураббийбуҳақдақатийқароргакелишимумкин. Бинобарин, болаларнитанлаболиш, гуруҳларниташкилетиш 2 йилдавометади. Гандболмашг`улотларибо`йичао`қувгуруҳлариниташкилетишучунболаларнитанлашдауларнингбо`йигаайниқсакаттааҳамиятберишлозим. Гандболбо`йичаспортмактабларигаболаларнитанлаболишдақуйидагитестларқо`лланилади. 30 м.гаюгуриш (сония) то`пниолиб 30 мюриш (сония) теннископто`гиниузоққаотиш (метр) Турганжойиданузунликкасакраш (см) Турганжойданучҳатлабсакраш (болаларучун , см) Олтитаустунчаниайланибо`тиш (масофа 30 м, сония); Мураккабкомплексмашқларнибажаришдаҳамдаҳаракатлио`йинлардақатнашиш. Танловсиновларио`тказишучунмо`лжалланганназоратмашқларинитаҳлилқилишШунико`рсатадики, уларо`зҳажмивако`рсаткичларибо`йичагандболо`йиниучунзарурбо`лганҳозиргизамонталабларигабемалолжавобберади, чункиуларҳаракатмалакалариниҳосилқилишасосидаболанингжисмонийқобилиятларинианиқлашгахолисонаёрдамберишимумкин. Download 1.17 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling