Urganch davlat universiteti geodeziya, kartografiya va kadastr kafedrasi zamonaviy geodezik asboblar va jihozlar

Mavzu: Ko`rish trubasi tuzilishi 
Maqsad: Ko`rish trubasi qurilmasining va optikada buzilish turlarini o'rganish tizimlari.
Adabiyotlar va anjomlar:  
1. «Zamonaviy geodezik asboblar»,
2. «Геодезическое инструментоведение», ,
3.Методические указания по дисциплине «Геодезическое инструментоведение» (в 
электронном виде).
Ishning mazmuni:  
Ko`rish trubasining tuzilishini chizing va uning asosiy qismlari: korpus, ob`ektiv, fokuslovchi 
linza, iplar to`ri, okulyarning maqsadini tavsiflang.
Ko`rish trubasining printsipial chizmasi
 
1-ob’ektiv; 2- fokuslovchi linza;3-kremalyera; 4-iplar to’ri; okulyar. 
Ob'ektiv fokus tekisligida tasvirni shakllantirish uchun mo'ljallangan. Bu ko`rish 
trubasining eng muhim qismidir. Ob'ektning tasvir sifati uning sifatiga 90% bog'liq. Ko`rish 
trubasining maqsadiga qarab, ob'ektiv diametri 25 mm (2T30) dan 3 m gacha (ko`rish trubasi 
lar).
Fokuslovchi linzalar iplar to`ri tekisligida ob`ektiv tomonidan uzatilgan tasvirni 
shakllantirishda qayta fokuslash uchun mo'ljallangan.
Kremalyera yordamida ko`rish trubasini ob'ektga qaratish amalga oshiriladi, uning 
aylantirish natijasida ob'ektning aniq tasviriga erishadi.
Iplar to`ri ob`ektni aniq ko'rish uchun mo'ljallangan. Ob'ektivning markazi va iplar 
to`rining markazi ko'rish o`qini tashkil qiladi.
Okulyar iplar to`ri tekisligida hosil bo'lgan tasvirni ko'rish uchun mo'ljallangan.
Ko`rish trubasining korpusi ma'lum bir holatda optik qismlarning o`z`aro joylashuvi 
xavfsizligini ta'minlash va namlikning ichkariga kirishiga yo'l qo'ymaslik uchun mo'ljallangan.
Talaba quyidagilarni bajarishi kerak: 
- ko`rish trubasi qurilmasini chizish va uning asosiy qismlari: korpus, ob`ektiv, fokuslash 
linzalari, iplar to'ri, okulyarning maqsadini tavsiflash;
Dars va mustaqil ishlar yakunida o`qituvchi talabalarning ko`rish trubasi qurilmasi haqidagi 
bilimlarini tekshiradi.
Amaliy ishi uchun oraliq nazoratga tugallangan amaliy ishini topshirish va nazorat savollariga 
og'zaki javoblarni tayyorlashi kerak.
Test savollari: 
1. Ko`rish trubasining qaysi qismida shakllangan tasvir joylashgan?
2. Fokus tekisligi nima?

---