Urganch davlat universiteti kimyo texnika fakulteti
Download 0.89 Mb. Pdf ko'rish
|
|
CO 2
2 100
2 V VCO = 2 7 , 12 100 02 , 1 =8,03% H 2
2 100
2 V O VH = 2 7 , 12 100
19 , 2 =17,2%
0 0 2 2 62 , 71 7 , 12 100
111 , 9 2 100
V VN N
0 0 2 2 17 , 3 7 , 12 100
4032 , 0 2 100
V VO O
Jami – 100,0 0 0 Endi gaz miqdorini nm 3 /nm moddalarning zichligiga ko’paytirishi natijasida kg ga o’tkazish kerak bo’ladi. 47
Moddalarning zichligini 4-ilovadan topamiz. 76 , 67 717
, 0 6 , 94 4 4 4 CH x P CH CH kg 66 , 3 956
, 1 7 , 2 6 2 6 2 6 2 H C x P H C H C kg 606
, 0 020 , 2 3 , 0 8 3 8 3 8 3 H C x P H C H C kg 852
, 0 840 , 2 3 , 0 10 10 4 10 4 4 H C x P H C H C kg 3761
, 1 1251 , 1 1 , 1 2 2 2 N x P N N kg 804
, 0 804 , 0 0 , 1 2 2 2 O H x P O H O H kg Havo tarkibidagi: 39 ,
420 , 1 2 , 1 202 2 2 O P K O
80
1140 762
, 3 251 , 1 2 , 1 202 762 , 3 2 2 N P k N
3 , 1574
85 , 11 804 , 0 52 , 11 8 16 , 0 16 , 0 2 2 O H P Z O H
kg Gaz tarkibidan moddalarning massasini kg ga o’tkazib oldik. Endi navbat gaz yongandan keyin hosil bo’ladigan moddalarni massasini kg ga o’tkazamiz. 85 , 201 977
, 1 021 , 1 100 2 2 2 CO P VCO CO kg
176 804
, 0 100 19 , 2 100 2 2 2 O H P O VH O H 41 , 1138 251
, 1 100 1 , 9 100 2 2 2 N P VN N 46 , 157 5761
429 , 1 100 4032
, 0 100 2 2 2 O P VO O
Endi 100 nm 3 gaz yoqilg’isining yonish jarayonini material balansini tuzamiz. Gaz yoqilg’isining yonish jarayoni material balansi
48
Jadval 3 Kirim tabiiy gaz Kg Chiqim
Kg CH 4 67,76
CO 2
20,85 C 2 H 6
3,66 H 2 O 176
C 3 H 8
0,606 N 2
1138,41 C 4 H 8
0,852 O 2 57,61
CO 2
0,1977
N 2
1,3761
H 2 O 0,804
Havo bilan O 2 346,39
N 2
1140,8
H 2 O 11,85
Jami 1574,3
1574,87 Balansdagi yetishmovchilik(nevezka) 0 0 027 , 0 3 , 1574 100 ) 83 , 1573
3 , 1574 (
Yonish jarayonining nazariy haroratini aniqlaymiz. Buning uchun yonuvchi maxsulotlarning issiqlik sig’imini 2 , 1
va havo haroratini ' x L =800
0 C dagi
qiymatidan kelib chiqqan holda aniqlaymiz. 84 , 111 800
398 , 1 havo havo havo
L C V joul/nm 3 u holda i unum= 2 , 3871 51 , 102 2861
72 , 12 4 , 1118 66 , 11 72 , 12 36201 2 2 V i Z V Q havo
j nm
3 /nm
3
I t diagrammadan 2
bo’lganidagi yonish jarayonini nazariy harorati t u =2200 0 C ga teng .
49
Pechning issiqlik balansi
Issiqlik balansi Issiqlikning kirimi 1. Yoqilg’ining yonadigan kirayotgan kimyoviy issiqlik miqdori. Qgaz=Qn*Bkbt Bu yerda Buxoro gazining yonish issiqlik Kjm/kg yoki Kj/hm3 B- yoqilg’I sarf miqdori Kg/sek yoki Hm3/sek Q2=Qh B =35485*Bnvt 2. Xavoning fizik issiqligi. Pechga kirayotgan xavoni 400Cda qizdirib e’tiborga olamiz.Yoqilgining yonish qismidan 48 ,
2 hm3/hm3 entalpiya miqdori esa50035,9(ilova 10 da) teng bo’ladi.U xolda Qxavo=4 ixavo*B=1148*535,9*B=6150*Bnvt Qxavo=L Bkvt
B B l xavo 6150
9 , 535 48 , 11
Issiqlikning sarflanishi: Chiqim. bazaltni qizdirishga ketadigan issiqlik miqdori: Qm=P(Ck tk-Ch th) kvt Bu yerda P pechning unumdorligi; Ck tk= Materalning oxirgi pishish xaroratidagi entalpiyatsiya. CH=0,775C quruq xamashyoning issiqlik miqdori TH=0,15C 2 xavo.Fizik bog’langan suv bug’latish uchun sarflanadigan issiqlik miqdori. Qbug’ =Pcktk-PChth kvt Namlikning uchishi; Qbug’=2500 na O IH 15 * 2 , 4 804 , 0 2 Qbug’=2500 33 ,
804 , 0 7 , 150
50
Chikim.Materialning qizdirish. 1) bazalt xosil bo’lish jarayonida issiqlik effektini 1k bazalt massasi uchun quyidagi formula bilan aniqlaymiz. Qc=q1G1Gm+q2 G2G3Gsh*kjt/kgst Bu yerda ; Q1Q2Q3 = bazalt xolatiga o’tgan ayrim oksidlarning issiqlik effekti G1G2G3 bazalt tarkibidagi oksidlarning miqdori kg/kg GSH=quruq bazalt materiallaning sarflanishi. Quruq bazalt materiallari Gshni 1kg bazalt massagava uchib chiqib ketuvchi miqdorlarni sarflanishini aniqlaymiz. Gsh= kgsutka
kg G G g p f / 100
100
Umumiy issiqlikning sarflanishi. 1 kg bazalt massasini t=20C dan 1400C gacha sarflangan issiqlik miqdori. Qm=Cc tc-(GM Csh T sh+Gf CfTh) kj/kg sutka bu yerda Cc- og’ir materiallar yo’q bo’lgandagi bazalt massaning o’rtacha massasi Cc=0,672+0,00046t* kj/kg C CC=0,672+0,0046*1400=1,316 kj/kg C Csh= xom ashyoning o’rtacha issiqlik sig’mi. Cf=bazalt sinig’ining o’rtacha issiqlik sig’imi bazalt =0dan 500C gacha interval oralig’idagi issiqlik sig’imining (2) formula bilan aniqlanadi.; Cf=0,751+0,000265+kj/kg C Cf=0,751+0,000265*20=0,756kj/k C bazalt xosil bo’lish jarayonidagi issiqlik miqdorining xisoblaymiz. Jami;=48,9+1537+0,0327+0,0003+0,033+76,6+0,834+113,5+5,0+0,0006+0,0008 +0001+0,0015+145,2+0,0546+419,2+1,316=23776 Qm=1,316*1400-(0,965*0,963*20+0,251*0,76*20)=1817 kj/kg sutka xom ashyo materalini suyuqlanadigan issiqlik miqdori
51
Qpc=347 Gsh(1-0,01 Gpg) kj/kg sutka Qnl=347*0,965(1-0,2242)259 kj/kg sutka 1400C gacha parchalanish jarayonlarini amalgam oshirish uchun issiqlikning sarflanishi Qgaz=qRo2+qH20 kj kg C Bu yerda qro28 Co2+So2 qizdirish xarorati Qro2=Vro2 Gsh Cro2 t kj /kg sutka Vro2=0,076+0,017=0,093 Hm3/kgbshix Gazlarning entalpiyasi 1400Cdag I gazlarning entalpiyasi(8 ilova) QRo2=0,093*0,965*3239,1=290kj/kg sutka Bu yerda Vh2o=0,025 Hm3/kg shix CH2o t=2559,3 kj Hm3 (8 ilova) W- xom ashyoning namligi QH2O=(0,025*2559,3+252)*0,965=110kj/kg sutka Qgaz=290+400kj/kg sutka bazalt xosil bo’lishi jarayonida sarflanadigan umumiy issiqlik miqdori. Qx =419+1817+259+400=2855kj/kg c=sutka Qx=2895+2377,6=5272,6 2)Yongan maxsulotlar bilan yo’qotish miqdori; Qtutun=Vtutun I tutun Bu yerda Vtutun pech ishchi xajmidan chiqayotgan tutunlar xajmi; I tutun=Dtutun chiqib ketayotgan gazlarning entalpiyasi. Parchalangan moddalar bilan chiqib ketadigan issiqlik miqdori VCo2=0,01*1,62*13,9(0,4*42,9+0,553*1,4)=4,93hm3/sek Materialdagi gidratlangan namlik miqdorni quyidagi formula orqali topamiz. VH2O=0,0124*1,62*!3,9(38.1-Co2)Hm3/sek Bu yerdagi Co2=0,786*42,9+1,09*1,4=35,2% U xolda Vh2O=0,28(38,1-35,2)=0,81Hm3/sek 52
Tutun gazlari bilan chiqib ketadigan issiqlik miqdorini xisoblaymiz.(8 ilovadan) 200C xaroratdan entilpiya qiymatlarini tanlaymiz va xisoblaymiz Qdis=VCo2 I Co2+ VH2O*IH2o=4,03 *357,6+0,81*304,4=1686kvt
3) Uchib chiqib ketadigan issiqlik miqdori ni xisoblaymiz.Umumiy uchib ketadigan modda 10%tashkil qiladi deb faraz qilamiz Shundan 50C xaroratda 8% pechda qaynatamiz. Dikorbinatsiyasiya B 50%deb qaraymiz va formulaga qo’yib umumiy chiqib ketadigan materiallarni xisoblaymiz va furmulaga qo’yib umumiy chiqib ketadigan materiallarni xisoblaymiz. GINOS=1,62 * 13,9 *10/100(1-0,5*38,1/100) = 1,82 kg/sek Pechga qaytgan qismini hisoblaymiz: GINOS= 0,8* 1,82 =1,46 kg / sek QINOS= GINOS*CINOS tgaz kvt QINOS= 1,82 * 1,06 (200-15)-1,46*1,06*50= 280 kvt 4) Dikoorbonizatsiya uchrab otmosferaga chiqarib yuboriladigan issiqlik miqdorini hisoblaymiz: QINOS= 0,2*1,82(23,78*3,60+29,64*42,9+17,0*1,4) = 506 kvt Digazatsiyaga uchrab tutin gazlari bilan chiqib ketadigan mahsulotga ketgan issiqlik miqdorini hisoblaymiz: Q IN/IX= 0,1*0,5 Qdis = 0,1*0,5*1686 =84 kvt Inos bilan chiqib chiqib ketayotgan umumiy nuqtasini hisoblaymiz: QIM/IN =280+506+84 =870 kvt Yonish jarayonida hosil bo’lgan issiqlik miqdorining yo’qotilish miqdorini hisoblaymiz. Yonish jarayonida hosil bo’lgan tutin gazlarining hajmi Vtutin = BVα nm 3 /soat Vx = 12,5 nm3/nm3 (gaz yoqilg’ini yonish jarayonida keltirilgan ) tutin gazlarning Tix = 2000C dagi issiqlik sig’imi miqdorini uni ilovadan topib : Idim = 275,5 kj/m3 ga teng. U holda issiqlikning yoqilg’i yonish jarayonidagi qiymatni hisoblaymiz.
53
Qdim=12,5 *275,5 ; B = 3440 B kvt 5) Issiqlikning pech devorlarida atrof muhidga yo’qotilishi: Men loyihamda ikki qatlamda shomutli g’isht diamid g’ishtlaridan foydalanmoqchiman. Pechning harorati 1500 0C foydalanib shomut uchun o’rtacha haroratni aniqlayman. Tcp1 =0,8 t1 =0,8*15000C Grafikdan bu harorat uchun (ilva 15) da α =1,37 vt/m0C Birinchi qatlamning qarshilik darajasini hisoblaymiz: S1 /α=0,46/137 = 0,335 Diatamidning ( ilova 15) issiqlik o’tkazish koeffitsenti α =0,24 VtVM 0C Ikkinchi qatlamning issiqlikka qarshiligini hisoblaymiz. S1 /α2=0,115/0,24 = 0,478 S/ α=0,335 + 0,478 = 0,813 m2 0C/Vt grafikdan foydalanib issiqlikning devorda yo’qotilish qiymatini topamiz.
Q=1,45 kv/m3 yoki 1450 kv/m3 Devorning tashqi qismining harorati 109 0C tct 109 0C oraliq qatlamdagi haroratni quyidagi formula bilan hisoblaymiz.
t2=t1-q* S1 /α2 = 1300-1450*0,335 =815 0C Shomot qatlamining o’rtacha harorati quyidagicha hisoblanadi. tcp=1500+815/2 = 1057 izolatsiyalangan qatalamning o’rtacha harorati tcp1=815+109/2 = 462 0C Bu haroratdagi α qiymati α2 = 0,23 t/m0C Issiqlikning qarshiligini tuzatish koeffitsentini kirgizib hisoblaymiz.
54
S/ α= 0,46/1,3 + 0,115 / 0,23 = 0,833 m 2 /kvt Q kl = kvt
Q k=
Jadval 4 №
Kvt Kj/kg
% 1.
Yoqilgi yonishdagi issiqlik miqdori 89955
6460 85,2
2. Havoning fizik issiqligi 15591 1120
14,8
Jami: 105596 7580
100 % 1.
Materialni qizdirish Q m =R ck tk -R
52726 2855
81,6 2.
Yongan mahsulot yo’qotish miqdori 34
1686 3,5
3. Uchib chiqib ketayotgan issiqlik miqdorini aniqlash 280
1,46 4,3
4. Dikoorbonizatsiya 870 275,5
1,3 5.
Issiqlikning pech devoriga atrof muhitga yo’qotilishi 3,7 239,2
9,3
Jami: 53913,7 5057,16
100%
Hisobga olinmagan yoqotilishlar. Q etiborga olinmagan =0,02 Qh*V kvt
= 700 kvt
Issiqlik balansni kirish va chiqishlarni qiymatlarini o’rniga qo’yib yoqilg’ining sarflanish hajmini hisoblaymiz. Q kirim =Q yonish
+Q havo
=Q chiqim
=Q mater
+Q bug’
+Q kimyoviy
+Q dis
+Q unos
+Q tutun
+Q atrof
+Q etiborga olinmagan. Q chiqim = 17904+38900+25600+1686+870+3440V+10100+710V= 95060/4150V Q chiqim =95060+4150V= Q kirim
= 41635V
V=95060/35485=2,535 nm 3 /sek
55
3.6. Tayyor maxsulotning analitik nazorati Bazaltning issiqlik ta’siriga oid ma’lumotlari bilan tanishish. Issiqlikdan kengayish koeffistientini xisoblash.
Bazaltning termik xossalarini uni qizdirish va sovitishdagi o’zgarishlar xarakterlaydi. Bu xossalarga issiqlik sig`imi, issiqlik o’tkazuvchanlik, issiqlikdan kengayish kiradi.
Issiqlik sig`imi deb, birlik massani bir darajaga qizdirish uchun ketgan issiqlik miqdoriga(kalloriyada) aytiladi. Issiqlik sig`imi xaqiqiy va o’rtachaga bo’linadi. O’rtacha issiqlik sig`imi solishtirma issiqlik sig`imi deb yuritiladi va u quyidagi formula orqali aniqlanadi: C cp =
1 t t Q ; Bu erda, Q- issiqlik miqdori, t 0 - boshlang`ich temperatura;
t
-oxirgi temperatura. Turli bazaltlarning solishtirma issiqlik sig`imi 15-100 o S oraliqda 0,08 dan 0,25kal/g∙grad gacha o’zgaradi.
Bazaltlarning issiqlik sig`imi uning tarkibiga va temperaturaga bog`liq bo’ladi.
Issiqlik o’tkazuvchanlik deb, moddalar, zarralarining tebranma xarakati evaziga, issiqlik energiyasini o’z-o’zicha past temperatura tomon o’tkazish xossasiga aytiladi va u quyidagicha aniqlanadi: Q=
t S ; Bu erda, Q-issiqlik miqdori, kal; S-modda yuzasi, sm 2 ; ∆t- modda qarama-qarshi yuzalarining temperatura farqi, grad; λ-materialning issiqlik o’tkazuvchanlik koeffistienti; δ-moddaning qalinligi, sm.
Turli bazaltlarning issiqlik o’tkazuvchanlik koeffistienti 0,0017 dan 0,0032 kal/sm∙sek∙grad oraliqda bo’ladi. 56
Bazaltning issiqlik o’tkazuvchanligi uning kimyoviy tarkibiga va temperaturaga bog`liq bo’ladi.
Issiqlikdan kengayish koeffistienti chiziqli α yoki xajmli ß bilan xarakterlanadi.
Chiziqli kengayish koeffistienti deb (ChKK), bir daraja qizdirilgandagi moddaning uzayganligiga aytiladi.
O’rtacha ChKKi quyidagi formula yordamida aniqlanadi; α = ) ( 0 0 0 t t l l l t ; bu erda, l 0 -boshlang`ich temperatura t 0 dagi moddaning uzunligi;
l t
t temperaturagacha qizdirilgan moddaning uzunligi;
Shunga muvofiq o’rtacha xajmiy kengayish koeffistienti quyidagi formula Download 0.89 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|