Қурилиш меъёрлари ва қоидалари зилзилавий ҳудудларда қурилиш
КМК 2.01.03-19 узбек март
|
4. 1, 2, 3 ва 5 банд. кирмайдиган бино ва иншоотлар |
Масъуллиги бўйича I, II, III ва V тоифага мансуб бинолардан ташқари, барча тураржой, жамоат ва саноат бинолари. |
IV |
1,0 |
|
5. Жамоат хавфсизлиги учун муҳим бўлган иккинчи даражали масъулияти паст бинолар |
Одамларнинг доимий тўпланиши билан ҳамда бинонинг бузилиши қимматбаҳо асбобларнинг ишдан чиқиши ва (ёки) атроф муҳит ифлосланиши билан боғлиқ бўлмаган бинолар ва иншоотлар: - иссиқхоналар (теплица ва парник), вақтинчалик сақлашга мўлжалланган кичик омборхоналар, енгил ва очиқ павильонлар; - вақтинчалик, ёрдамчи ва мобил объектлар. |
V |
0,8 |
Изоҳлар:
1. Масъуллик коэффициенти К0 нинг қиймати буюртмачи талабига кўра оширилиши мумкин.
2. Сейсмиклиги 6 балл ва сейсмиклик хоссаси бўйича грунт III тоифага мансуб ҳудудларда барпо этиладиган V масъуллик тоифасига мансуб бинолар учун К0 масъуллик коэффициенти 2 мартага камайтирилади, яъни 0,8/2=0,4.
3. 1-бандда келтирилган объектларнинг рўйхатига аҳоли хавфсизлиги учун жавобгар бўлган Ўзбекистон Республикаси давлат идоралари томонидан аниқлик киритилиши ва тўлдирилиши мумкин.
4. Тайинланишига кўра мудофаага тааллуқли бинолар, жуда заҳарли ва ўта портловчи моддалар сақланадиган бинолар ушбу меъёрларда эътиборга олинмаган.
2.4-жадвал
|
Такрорийлик даври, йилларда |
Зилзила интенсивлигига мос бўлган такрорийлик коэффициенти, Кп | |
|
7 ва 8 балл учун |
9 ва юқори баллар учун | |
|
< 250 |
1,20 |
1,25 |
|
300-600 |
1,0 |
1,15 |
|
650-1000 |
0,8 |
1,0 |
|
> 1000 |
- |
0,9 |
2.10. Чегаравий ҳолат (ЧҲ-1) вужудга келмаслиги 2.6. а) бандга мувофиқ текширилганда, конструктив система ёки унинг қисмларида ҳосил бўладиган максимал нисбий ноэластик деформациялар – дарзлар пайдо бўлиши, элементларнинг ишдан чиқиши, материалларнинг пластик оқувчанлиги туфайли юзага келади, улар 2.5-жадвалда келтирилган қийматлардан ошмаслиги лозим.
Конструктив система ёки тизим қисмларининг нисбий ноэластик деформацияси сейсмик таъсирлар давомида яхлит система ёки қисмининг максимал кўчиши ни мос эластик кўчиши га нисбатидан аниқланади. Эластик кўчиш миқдори берилган чегаравий эластик реакция нинг бошланғич бикирликка бўлган нисбатидан топилади:
(2.1)
(2.2)
2.5-жадвал
|
№ |
Конструктив ечимлар |
Чегаравий нисбий ноэластик деформация, μk |
|
1. |
Тош-ғиштли бинолар |
2,5 |
|
2. |
Комплекс конструкцияли, шу жумладан, аралаш юк кўтарувчи конструкцияли бинолар (3.1-жадв. қаранг) |
5,0 |
|
3. |
Синчли системалар: - темирбетонли - пўлатли |
10,0
|
|
4. |
Йирик панелли, ҳажмий-блокли, яхлит деворли бинолар |
10,0 |
|
5. |
Рама-боғламли системалар: - темирбетонли - пўлатли |
7,5
|
|
6. |
Яхлит темирбетондан боғламли (бикирлик ядросига эга) системалар |
8,0 |
|
7. |
Бир ёки бир неча қуйи қавати синчли, қолган юқори қаватлари юк кўтарувчи деворлардан ёки диафрагмалардан иборат бўлган бинолар |
3,0 |
|
8. |
Минорасимон консолли иншоотлар |
2,0 |
Изоҳ: Архитектура, шаҳарсозлик ва қурилиш ишлари бўйича Давлат идоралари билан келишилган ҳолда [μk] га аниқлик киритиш, жумладан, янги конструктив система қўлланилган биноларни лойиҳалаш учун экспериментал ва техник-иқтисодий тадқиқотлар ҳамда махсус техник шартлар асосида аниқлашга рухсат этилади.
2.11. Бино (иншоот) ни 2.6 а) бандга мувофиқ ҳисоблашда, чегаравий ҳолат ЧҲ-1 бўйича элементларнинг мустаҳамлигини текшириш сейсмик таъсирлардан вужудга келадиган кесувчи кучлар эътиборга олинган юкларнинг махсус бирикмаси зўриқишларига бажарилади. Кесувчи куч миқдор жиҳатдан чегаравий эластик реакция Rtк га тенг деб олинади.
2.12. (2.6 а) банд бўйича чегаравий ҳолат ЧҲ-2 вужудга келмаслиги текширилганда, конструктив системанинг деформацияси 2.6-жадвалда келтирилган қийматлардан катта бўлмаслиги шарт.
2.6-жадвал
|
№ |
Деформация турлари вa элементлар таснифи |
Рухсат этилган қийматлар |
|
1. |
Юк кўтарувчи конструкцияларга бириктирилган, юк кўтармайдиган, мўрт материалли элементлардан ташкил топган бино қаватининг нисбий оғиши - Δk/hk; бино юқори қисмининг нисбий кўчиши - уmах/Н |
1/200 |
|
2. |
Худди шу биноларнинг юк кўтармайдиган элементлари юк кўтарувчи конструкциялар деформацияси таъсиридан ҳимоя қилинган ҳолларда |
1/70 |
И зоҳ: Қабул қилинган белгиланишлар: Δk - K ва K+1 қават ораёпмаларининг ўзаро силжиши; hk - K қават баландлиги; уmах - бино том ёпмаси сатҳида кўчиши; Н - пойдевор устки сатҳидан том ёпмаси сатҳигача бўлган баландлик.
2.13. (2.6 б) бандга мувофиқ бажариладиган ҳисобларда танланган йўналиш бўйича K нуқтага қўйилган ва бино (иншоот) хусусий тебранишларининг i-шаклига мос ҳисобий сейсмик юк қуйидаги формулалардан аниқланади:
Sik = КоКnКэтКpSoik; (2.3)
Soik = αQkWiKδηik , (2.4)
бу ерда, Soik - конструкция эластик деформацияланади деб аниқланадиган инерция кучи;
Do'stlaringiz bilan baham:
