Ushbu o’quv-uslubiy majmua zamonaviy pedagogik texnologiyalar asosida oliy ta’lim muassasalari tabiatshunoslik fakultetlari agrokimyo va agrotuproqshunoslik yo’nalishi 3-bosqich Tuproq biologiyasi fani o’quv dasturi bo’yicha tayyorlangan

Muhokama uchun savollar:

1. 
   Restriktaza yoki endonukleaza deb qanday fermentga aytiladi?
   
2. 
   Mayda bo’laklarga bo’lingan DNK molekulasi qanday bir biridan ajratiladi?
   
3. 
   Genetik injeneriya deb nimaga aytiladi?
   
4. 
   Gen muhandisligining bosqichlari.
   
5. 
   Gen muhandisligi bo’yicha O’zbekistonda olib borilgan ishlar.
   
6. 
   An’anaviy selektsiya bilan gen muhandisligini qiyosiy ta’riflang.
   

4-MAVZU: O’SIMLIKSHUNOSLIKDA GEN VA HUJAYRA MUHANDISLIGI

Texnologik xarita

№	Bosqichlar va bajariladigan ish mazmuni	Amalga oshiruvchi, vaqt
1	Tayyorlov bosqichi: 1.1 Darsning maqsadi: talabalrga o’simlikshunoslikda hujayra va gen muhandisligining mohiyati, kallus to’qima va xujayra selektsiyasining ahamiyati va vazifalari haqida ma’lumot berish. 1.2 Identiv o’quv maqsadlar: - O’simliklarni sog’lomlashtirish nazariy asoslarini izohlaydi. - O’simliklar gen muhandisligini tushuntirib bera oladi. - Xloroplastlardan vektor konstruktsiyalar tayyorlash mumkinligini bilib oladi. - Hujayra muhandisligining mohiyatini yorita oladi. - Kallus to’qima olishni o’rganadi. - Hujayra selektsiyasining ahamiyati va vazifasini bilib oladi. 1.3.1 Ekin navlarini sog’lomlashtirish muammolari. 1.3.2 Elita, yuqori reproduktsiyali urug’lik etishtirishda klonlardan foydalanish muammolari. 1.4 Asosiy tushuncha va iboralar: gen muhandisligi, hujayra muhandisligi, kallus to’qima, steroidlar, to’qima kulturalari, fotopatogen, gibrid, agrobakter, T-plazmid, xloroplast, somaklon, selektsiya. 1.5 Dars shakli: guruh va mikroguruhlarda. 1.6 Foydalaniladigan usul: suhbat, ma’ruza, tushuntirish, bahs, videousul 1.7 Kerakli jihoz va vosita: videoproektor, taqdimotlar.	O’qituvchi
2	O’quv mashg’ulotini tashkil qilish bosqichi. 2.1 Mavzu e’lon qilinadi. 2.2 Ma’ruza boshlanadi, asosiy qismlar, dars maqsadlari bayon qilinadi.	O’qituvchi 15 min.
3	Guruhda ishlash bosqichi. 3.1 Talabalarga muammoli savollar beriladi. 3.2 Talabalar fikri eshitiladi, boshqa talabalar bahsga chaqiriladi. 3.3 Umumiy xulosalar chiqariladi va to’g’riligi tekshiriladi. 3.4 Umumiy xulosaga kelinadi.	O’qituvchi – talabalar 40 min.
4	Mustahkamlash bosqichi. 4.1 Berilgan ma’lumotlarning talabalar tomonidan o’zlashtirilganligini aniqlash uchun savollar. O’simliklarni sog’lomlashtirish nima uchun zarur? O’simliklar gen muhandisligi nima? Xloroplast DNKlari asosida vektorlar yaratish nima? O’simlik irsiyatini gen injenerligi usuli bilan o’zgartirish asoslari. Xujayra injeneriyasining mohiyati Kallus to’qima va uni olish usullari. Hujayra selektsiyasining ahamiyati va vazifalari.	O’qituvchi – talabalar 15 min.
5	O’quv mashg’ulotlarini yakunlash bosqichi: 5.1 Talabalar bilimi tahlil qilinadi. 5.2 Mustaqil ish topshiriqlari beriladi. 5.3 O’qituvchi o’z faoliyatini tahlil qiladi va tegishli o’zgartirishlar kirtadi.	O’qituvchi