Ushbu o’quv-uslubiy majmua zamonaviy pedagogik texnologiyalar asosida oliy ta’lim muassasalari tabiatshunoslik fakultetlari agrokimyo va agrotuproqshunoslik yo’nalishi 3-bosqich Tuproq biologiyasi fani o’quv dasturi bo’yicha tayyorlangan

2-LABORATORIYA MASHG`ULOTI


MAVZU: MIKROORGANIZMLARNI O’STIRISH UCHUN OZUQALI MUHIT TAYYORLASH, BAKTERIYA SHTAMPLARINI SAQLASH, MIKROORGANIZM KOLONIYALARINI YOPPASIGA EKISH

Topshiriq: 1. Mikroorganizmlarni o’stirish uchun ozuqali muhit tayyorlash.

Mashg’ulotning maqsadi: Mikroorganizmlarni o’stirish uchun har xil ozuqali muhitlar tayyorlashni o’rganish. qishloq xo’jalik biotexnologiyasi laborotoriyalarida bakteriyalarni saqlash, bakteriya klonini olish uchun mikroorganizmlarni ekish uslubini o’rganish.
Kerakli material, jixoz va reaktivlar: Distillangan suv, vodoprovod suvi avtoklav, glyukoza, baktoripton, achitki, NaCl, NaOH, saxaroza, triptop, 40 % gletserin, bromidfenol ko’ki, fenol rN metr.
Ishning borishi. A) Xottinger bulon. Xottinger buloni vodoprovod suvida tayyorlanadi. Buning uchun 100 mg azot aminin, 5 g NaCl, 15 g agar olinib 1 l suvda suyultiriladi. Tayyor eritma avtoklavda 1-atmosfera bosimda 30 daqiqa steriallanadi. Steriallashgandan keyin ozuqa muhitning rN ko’rsatkichi 7, 3 bo’lishi kerak. Steriallangandan so’ng 1 l ozuqa muhitiga 2 g glyukoza (5 mg-40 % li eritmadan) solinadi.
B) LB-ozuqali muhiti. Bu ozuqali muhitni tayyorlash uchun 10 g baktotripton, 5 g achitqi ekstrakti, 5 g NaCl, 1l suvda eritiladi. Steriallashdan oldin NaOH bilan rN-7,4 gacha keltiriladi. Ozuqa muhit avtoklavda 0,5 atmosfera bosimda 30 daqiqa steriallanadi.
Agrobakteri RA uchun LB ozuqalshi muhitga rifampitsin antibiotiga qo’shiladi. Rifampitsin 96 % li etanolda eritiladi.
B) Bufer eritmalari: STET 8%, saxaroza, 5 % tripton X100, S mM EDTA, 50 mM tris-N Cl rN-8,0. TES eritma 50 mM tris- N Cl, 50 mM NaCl, 5 mM EDTA rN-8,0
TE-eritma. 50mMtris- N Cl, 1mM EDTA, rN-7,5
Topshiriq-2. Bakterial Shtamplarini Saqlash.
Ishning borishi
Ko’pgina bakterial shtamplar qopqog’i buraladigan maxsus idishlarda 1-2 yil davomida saqlanadi. Buning uchun hajmi katta bo’lmagan flokonlarga 2-3 ml yarim suyuq agar (0,70%) kutiladi. Plazmidli shtamplarni saqlash uchun ozuqa muhitiga antibiotiklar solinadi. Bakteriyaga kulturalar sanchib ekilib flakonlar qopqog’i mahkam buraladi. Va 18-24 soat davomida kerakli temperaturada inkubatsiya qilinadi. So’ngra kultura 4⁰S da muzlatgichda saqlanadi. Bakterial shtamplari uzoq vaqt mobaynida (ko’p yillar davomida) saqlash past manfiy temperaturada -20⁰ S da olib boriladi. –70⁰S bo’lsa yana ham yaxshi. Buning uchun kultura suyuq ozuqa muhitida o’stiriladi. 1-2 ml dan flakonlarga quyib chiqilib, 50 % gletsirindan 85 % gacha solinadi, flakon qopqog’i mahkam yopiladi va yaxlshilab aralashtiriladi. Shtampdan ekma olish kerak bo’lganda mikrobiologik ilmoq yordamida suspenziya kirib olinadi.


Topshiriq-3. Mikroorganizm koloniyalarini yoppasiga