Узбекистон республикаси согликни саклаш вазирлиги тиббий таълимни ривожлантириш маркази андижон давлат тиббиёт институти


Захмнинг бирламчи даври, каттик шанкр


Download 450.23 Kb.
bet113/164
Sana17.02.2023
Hajmi450.23 Kb.
#1204879
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   164
Bog'liq
Dermatologiya дарслик

Захмнинг бирламчи даври, каттик шанкр
(бирламчи сифилома, бирламчи аффект, бирламчи склероз)
Яширин давр утгандан кейин (урта хисобда 3-4 хафта) ок спирохета кирган жойда, терида кизгиш дог пайдо булади, 2-3 кундан кейин дог тугунчага айланади, бир неча кундан кейин тугунча эрозия ёки ярага айланади. Шундай килиб каттик шанкр ("шанкр" французча суз булиб – яра дегани) хосил булади. Хосил булган элемент касални безовта килмагани учун касал дог, тугунчани купрок сезмайди ва яра хосил булган куради. Шунинг учун купинча врачлар каттик шанкрни эрозия ёки яра холида курадилар.
Каттик шанкр - эрозия ёки яра булиб, юмалок овал шаклида, чегаралари аник, четлари текис булиб, тубига томон суйри булиб боради, юзи текис, силлик, янги суйилган гушт рангида булади. Яранинг маркази гохо саргиш ёг губори билан копланган булиши мумкин (u.d.cocord)
Агар шанкрни икки бармок орасига олиб ушлаб курилса, унинг остида каттик инфильтрат борлиги аникланди. Инфильтратни уч хил формаси маълум: инфильтраткогозсимон булиб, ушлаганда бармоклар орасида дафтар варагига ухшайди, пластинкасимон – инфильтрат худди диск-тогойга ухшайди, тугунсимон – панжалар орасида яримшарсимон тугун сезилади. Каттик шанкр юзасидан озгина сероз суюклик чикиб туради. Каттик шанкр огримайди.
Баъзан эрозияли шанкр юза кисмидан катталашади, тубида эса тук-кизил ранг ва донодор булиб колади: ушлаб курилганда эрозия остида пластинкали инфильтрат булади. Бундай бирламчи склероз худди куйган ярани эслатади ва куйган шанкр (ulcusdurumcombustiformis) дейилади.
Шанкрниг яна бир тури – uleusdurumetcourd хам бор.
Каттик шанкр катталиги хар хил булиб тугногич бошидан (карликсимон шанкр), то бир сумли тангачага булади (бахайбат шанкр).
Биз каттик шанкларни диаметрига караб куйидагича буламиз:

  1. Майда шанкрлар – диаметри то 0,5 см. гача

  2. Уртача шанкрлар, диаметри 0,5-1 см.

  3. Катта шанкрлар – диаметри 1-2 см.

  4. Бахайбат шанкрлар, диаметри 2 см. 2 см.дан ортик.

Аслида каттик шанкр битта булади, лекин кейинги вактларда каттик шанкр бир нечта булиб учраяпти. Куп каттик шанкр асосан кичишадиган касалликлар (экзема, чесотка жинсий органларда) булганда ёки касал одам билан кайта-кайта жинсий алока килганда учрайди.
Купинча каттик шанкр эрозия холда учрар эди, кейинги вактларда яра холда хам тез-тез учраб турибди. Хозирги вактда учрайдиган каттик шанкрнинг 55% эрозия, 45% яра холда булаяпти.
П.М.Зоринанинг (1973) ёзишича 32 ёшли бирлами серонегативли касалда 52 каттик шанкр булган. Каттик шанкрлар жойлашишига караб – генитальный, гениталия атрофида (супа, чов, оралик), экстрагенитальный ва биполярный булади. (каттик шанкрнинг баданнинг хамма жойларида учрашиши мумкинлиги тугрисида мисоллар келтириш).

Download 450.23 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   164




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling