Узбекистон республикаси согликни саклаш


Download 0.79 Mb.
bet23/30
Sana21.06.2023
Hajmi0.79 Mb.
#1638617
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   30
Bog'liq
Юкумли касалликлар

Патологик анатомияси: махаллий ва умумий узгаришлардан иборат. Вабода узгаришларининг уч давр тафовут килинади: 1) вабо энтерити, 2) вабо гастроэнтерити, 3) алгид даври. Махаллий узгаришлар асосан ингичка ичакда булади. Ингичка ичакни бошидан охиригача шиллик пардаси конга тулишиб, майда – майда кон куйилишлар курилади. Ворсинкалар эпителийсини кучганлиги, гуё очилиб колганлигини микроскопда куриш мумкин. Ичак деворида бир талай вибрионлар топилади, капиллярлар кескин даржада кенгайган ва конга тулишиб туради. Умуман олганда узгаришлар уткир сероз ёки сероз - дескваматив энтерит манзарасига мос келади. Ингичка ичак суюклиги хидсиз, рангсиз, суюк масса булиб, гуруч кайнатмасини эслатади. Ичак туткични лимфа тугунлари бир мунча катталашади. Корин пардаси конга тулишган, курук булиб, нукта-нукта геморрагиялар топилади. Корин пардасида ва ингичка ичак ковузлоклари орасида ёпишкок экссудат пайдо булиши характерлидир. Юкоридаги узгаришлар касалликни дастлабки 3-4 кунига тегишли булиб, вабонинг «альгид» (совук) даври деб аталади. Бунда тана харорати кутарилмайди. Кейинги кунларда касаллик клиникаси бир оз узгаради, тана харорати кутарилади ва уни вабо тифоиди деб аталади. Бу даврда ингичка ичакдаги яллигланиш узгаришлари сусаяди, ич аксари куйилади, асосий узгаришлар йугон ичакда булади, ичак шиллик пардасида дифтеритик яллигланиш руй бериб, у дизентериядаги узгаришларга ухшайди. Кейинчалик яралар вужудга келади.
Вабодаги умумий узгаришлар организмни сувсизланиши ва интоксикация билан богланган булади. Патологоанатомик текширишда ички аъзоларда:
1) ут пуфаги анча кенгайиб, шиллик пардасида катарал узгаришлар бошланади. Ут суюклиги тиник ва оч рангли булиб колади («ок сафро»);
2) сфинктерлар фалажга учрайди.
3) бош мия ва орка мия нерв хужайраларида дистрофик некробиотик узгаришлар пайдо булади;
4) юракнинг нерв тугунларига шиш булиб, уларга кон куйилади ва дезинтегра ция бошланади; юрак илвиллаб колади;
5) некротик нефроз кузатилади, буйрак шишиб, конга тулган булади, паренхимаси кобиги тагидан думпайиб чикиб туради;
6) талоги кичрайиб, кобиги бужмайиб колади, бу нарса сув йуколганини, яъни кон массаси камайиб колганлигини курсатади. Талок марказий артериялари гомогенлашиб, эндотелийси десквамацияга учраган булади;
7) упканинг ранги учиб, курукшаб ту­ради, баъзан унда кон куйилиб колган жойлар булади. Брон­хопневмония бошланиб, экссудатда вибрионлар топилиши мумкин. Бунда фибрин кам микдорда топилади, томирлар деворига фибрин сингиган булади. Эпителий некрозга учраб, кучиб тушади.
Бемор касалликни альгид даврида улганида куриниши жуда характерли булади. Одам озган, айникса, лунжлари ва кузлари ичига тортилган. Корни ичига тортган, мурданинг хамма мускуллари ёгочдай котиб колади (гладиатор вазияти). Турли тукималар куздан кечирилганида уларнинг суви кочиб, бадан териси, айникса кул бармоклари териси курук ажин босган булади (кирчи аёл кули). Бармоклар букилган булиб акушер кулига ухшаб кетадиган холатда туради, мускуллар каттик ва корайган булади. Сероз пардалар курук булиб, совун суриб куйилгандек сирганчик шилимшиксимон юпка караш билан копланади, бу пардаларга кул урилса, уша шилимшик ингич­ка иплар куринишида чузилиб чикаверади.
Бемор вабо тифоиди даврида улганда организмни сувсизланиши белгилари токсик белгиларга нисбатан 2- уринга утиб колади. Вабода бемор купинча альгид холат бошлангандан бир неча соатдан кейинрок улиб колади. Альгид давридан эсон-омон утиб кетса, вабо тифоиди бошланиб бемор согайиши мумкин.

Download 0.79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   30




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling