Va ommaviy kommunikatsiyalar universiteti

D. Avraamov
Zamonaviy dunyoda juda ko’p kasblar mavjud, qiziqarli jurnalistning qiziqarli hunarlaridan biri deb atash mumkin. Ushbu sohaning mutaxassisi - bu har qanday o’quvchini jalb qiladigan chiroyli matnlarni yozishni biladigan odam. Kasb ko’plab fan va ma’lumotlarni o’rganadi, ya’ni ushbu mutaxassislikni tanlagan kishi dunyoda sodir bo’lgan voqealarni tasvirlab berishlari kerak. Bundan tashqari, u bu yangiliklarni taqdim qilishi kerak. Odamlar ularni o’qishni istashlari qiziq.
Jurnalistikaning asosiy vazifasi mahalliy, milliy va global yangiliklar va voqealar haqida xabar berish orqali jamoatchilikni xabardor qilishdir. Shuni inobatga olgan holda, jurnalistlar keng ko’lamli va tushunarli bo’lgan maqolalar yozishga intiladi. Esingizda bo’lsa, aniq xususiyatlardan biri maqolani o’qish va tushunishni osonlashtirish uchun mo’ljallangan qisqa jumlalar va paragraflardir. Aksariyat hollarda jurnalistik yozish ob’ektiv xarakterga ega, ya’ni u fikr yoki hissiy murojaatlarga emas, balki fakt va dalillarga tayanadi. Ko’pgina jurnalistlar o’z ishiga davlat xizmati sifatida qaraydilar va jurnalist etikasi xolislik va faktlarni tekshirish uchun juda yuqori standartlarni belgilaydi. Jurnalistlar zimmasiga oʻquvchilarga voqea sodir boʻlganligi, shu jumladan, mavzu boʻyicha turli va baʼzan qarama-qarshi fikrlar haqida aniq maʼlumot berish vazifasi yuklangan. Bundan tashqari, kuchli yangilik maqolasi hikoyaning faktlarini, ba’zan jadvallar yoki grafiklarni o’z ichiga oladi va o’quvchi materialni yaxshiroq tushunishi uchun raqamlarni yoki hissa qo’shadigan omillarni tushuntirishga vaqt ajratadi.
Mavzuning asoslanishi va dolzarbligi. Zamonamizning dolzarb muammolarini hal etishda ommaviy axborot vositalarining samarali ishtirokini ta’minlovchi omillar: - Matbuot erkinligi uning ichki qonunchiligiga muvofiq jurnalistik faoliyatni amalga oshirish imkoniyati sifatida. Matbuot erkinligining iqtisodiy, siyosiy, huquqiy asoslari. - jurnalistning kasbiy pozitsiyasi uning ichki qonunchiligiga muvofiq faoliyat yuritish bo’yicha yo’riqnomalar majmui sifatida. Jurnalistning kasbiy pozitsiyasining jamiyatning ma’naviy muhiti va jurnalistlar jamoasining ma’naviy muhitiga bog’liqligi. Jurnalist ijodiy xulq-atvorining kasbiy va axloqiy tartibga soluvchilari eng muhim aniq tarixiy muammolarni hal etishda ommaviy axborot vositalarining samarali ishtiroki omili sifatida. Matbuotda zamonamizning dolzarb muammolarini yetarlicha aks ettirish va chuqur anglash jurnalistning malaka kabi fazilatlariga bog’liqligi.
Ijtimoiy rivojlanish tendentsiyalari va globallashuv jarayonlari bu tushunchalarning mazmuni va mazmunini doimiy ravishda o’zgartirib boradi. Bundan 20-30 yil muqaddam, bu kasb ijodkor, jurnalist, eng avvalo, adabiy xodim hisoblanardi. Zamonaviy jurnalistning faoliyati texnologik jihatdan takomillashib bormoqda. Jurnalistlik kasbining mohiyati ko’p jihatdan ijtimoiy-madaniy, siyosiy, iqtisodiy va texnologik omillarning ta’siri bilan belgilanadi. Mutaxassislarga qo’yiladigan talablar muttasil o’zgarib bormoqda, kasbiy mahorat mezonlari, jurnalist kasbining funksiyalari va mohiyati qayta ko’rib chiqilmoqda, jurnalistikani amaliyotga tatbiq etishning yangi modellari yuzaga chiqarish bugungi ilmiy ishimizning dolzarbligi hisoblaandi.