Vazi rli gi buxoro muhandi sli k- texnologi ya I nsti tuti " menej ment" kafedrasi
2. 2. Inqi rozdan chi qi shni ng asosi y mexani z mi
Download 1.87 Mb. Pdf ko'rish
|
N. Ziyavitdinova - Ijtimoiy menejment
16. 2. 2. Inqi rozdan chi qi shni ng asosi y mexani z mi.
Inqiroz vazi yat yuzaga chi qqanda mi krodaraj adagi boshqaruvda t ashkil ot uchun quyi dagil ar maqsadga muvofi q hisobl anadi: isti qbolli rejalashtirishni tashkillashtirish; doi mi y ravishda i chki va t ashqi muhit ni nazorat qili b borish, kri zisdan oli b chi qaradi gan qat`i y chor al ar ni ishl ab chi qish; rezervl arni tashkil etish - moli yavi y, moddi y; ishl ab chi qarishga sarf xaraj atlarni ka maytirish; di versifi katsi ya; Inqirozdan chi qi shni ng asosi y mexani z mi bo`li b, i nnovat si yal ashgan si yosat ni oli b borish hi sobl anadi. Za monavi y menej erl ar fi kri cha (i qtisodi yot va boshqar uv sohasi dagi) faqat gi na akti v i nnovat si on si yosat t ovarl ar ga, ma hs ul otl ar ga yangi texnol ogi yal ar ni i nvestitsi yal ar or qali jal b qilish i nqir oz hol at dan chi qi sh mua mmosi ni ij obi y hal qilishga i mkon beradi. Shuni aytish lozi mki kor xonani ng har t o monl a ma ri vojl ani shi va yaxshi f aoli yat ko`rsatishi da menej erl ar ni ng qobili yatlari katta rol’ o`ynaydi. Misol uchun, i qtisodi yot ni ng u mu mi y ahvoli, bozor kon’ yukt urasi, bozor j arayonl ardagi o`zaro al oqa masalal ari va boshqal ar. Shuni aytish kerakki, kor xona ri vojl ani shini i nf or mat si on t a` minoti ishl ab chi qi sh jarayoni da i chki va t ashqi i nf or mat si yani ng t ahlilsi z, ti zi mlashtirishsi z a mal ga oshiri b bo` maydi: tashqi axbor ot, ichki axbor ot. Ma xs us yo` naltiril gan t adqi qotl ar dan oli ngan natij al ar ga ko`ra xo`j ali k sub` ektl ari ga kor xonani ng ij obi y ri vojlanishi ni t a` mi nl ab ber uvchi maxs us bo`li nma t ashkil etish t avsi ya etiladi. Bu bo`li nma must aqil bo`li m sifati da yoki mar keti ng r ekl a ma xi z matl ari bo` yi cha bo`li mni ng bir qi s mi sifati da t ashkil etilishi mu mki n. Kor xona t araqqi yoti ni va mi ni mal t avakkal chili kka bori b yangi bozorl ar ni egall ashni o` z ol di ga maqsad qili b qo` ygan r ahbar bozor i qtisodi yoti shar oiti da kor xona ri vojl ani shi ni samar ali boshqarishi, biri nchi navbat da «ri vojlanish bo`li mi» ol di ga ani q maqsad qo` ya bilishi l ozi m. Bunday bo`li nmal ar ni asosi y t uzil mavi y unsurl arini va ul ar ni ng vazifalari ni keltirishi mi z mu mki n: i nvestitsi ya sekt ori - buni ng vazifal ari ga isti qbolli soxal arga i nvestitsi ya qilish, i nvestitsi on f aoli yatni ng sa mar a- dorli gini monit ori ng qilish va ri vojl ani sh rej al ari ni ishl ab chi qish kiradi. mar keti ng sekt ori - bozor va kon` yunktura monit ori ngi, bi znes-rej ani ishl ab 86 chi qi sh va rekl a ma. me` yori y-texni k sektor - i nt ellekt ual va sanoat mul ki ni pat entlash va huquqi y hi moya qilish, bozorda kor xona mahsul otlari ni raqobat kur ashi da ust unli kka erishi shi ga doir tavsiyal ar berish. axbor ot ni t ayyorl ashni ng t ahlili y-si nt eti k sekt ori - axbor ot tahlili va xujjatli axbor otl ar si nt ezi: xujj atlar ni o`r gani sh, ular dan eng muhi ml arini ajratish, t ashqi muhit ga t ar qatish u yoki bu shakl da u mu mlashtiril gan natijal ar ni tayyorl ash. axbor ot resursl ari sekt ori - axbor ot resurslari ni yi g’ish, tizimga keltirish va t ur ku ml ash; rahbar xodi mlar uchun t urli xil mavzul ar dagi axbor otl ar ni tayyorl ash. Ko`rsatil gan vazifal ar bel gil angan t uzil malarni ajratish or qali det all ashtirilishi mu mki n. Bayon etil gan model yuqori t exnol ogi yal ar bozori da faoli yat ko`rsat adi gan keng xi z mat ko`rsatish doirasi ga ega bo`l gan yiri k kor xonal ar ga mo`lj all angan. Yuqori dagil ar dan keli b chiqqan hol da shuni aytishi miz mu mki nki, ma hs ul ot ni ng raqobat bar doshli gi ni t a` mi nlash ti zi mli yondashuv usuli ni ng asosi bo`li b hi sobl anadi. Mar keti ng t adqi qotl ari asosi da ti zi mli yondashi shni qo`ll andan ol di n t ovar va xi zmatl ar ni ng chi qish par a metrl ari t uzil adi, ya` ni ni ma i shl ab chi qarish, qanday sifat da, qanday xaraj atlar bil an, ki mga va qanday nar xl ar da sotish kabil ar. Meyorlar bo` yi cha t ovar chiqi shi raqobat bar dosh bo`lishi l ozi m. «Chi qish» sifati ni boshqarish, buyu ml arni i st e` mol chilar t alablari ga but unl ay mos kel uvchi sifat tasnifl ari bil an i shl ab chi qarishni t a` minl ovchi maqsadga qar atil gan faoli yat t ushi nil adi. Ma hs ul ot sifati ni bahol ash va uni boshqarish zar uri yati: rejalashtirish va isti qbol ni bel gilashda; yangi mahsul ot yaratish varianti ni tanl ashda; nor mati v ( me` yori y) xujjatlarni ishl ab chi qishda; mahsul ot sifati ni nazorat qilishda; mahsul ot sifati ni oshirgani uchun xodi mlarni rag’batlantirishda; sifat t o`g’risi da axbor ot yi g’ishni t ashkil etishda va h. k. z. hollarda vuj udga kel adi. Si fatli t ovar deganda, uni ng must ahka mli gi, chi da mlili gi, ist e` mol xususi yatl ari, t ashqi ko`ri nishi st andartlashtiril ganli k va t ako mill ashtiril ganli k dar aj asi, t ayyorl ani sh t exnol o- gi yasi va boshqal ar ni o`zi da j a m et gan t ovar t ushunil adi. Mahsul ot sifati mazkur t ovar dan, ma`l u m ijti moi y ehti yoj ni ng mazkur ist e` mol qi y mati dan qoni qqanli k daraj asi ni ifodal aydi. Mahsul ot sifati xo m- ashyo ishl ab chi qarish vosital ari ni ng sifati ni oshirishdan oli nadi gan i qtisodi y sa mar ada na moyon bo`l adi. Download 1.87 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling