Vazifa ots vositalariga qo‘yiladigan umumiy talablarni Klaster usuli yordamida ish daftaringizda tasvirlang. Отс воситалар (Over the counten drugs). Врач рецептисиз сотиладиган дори воситалар гуруҳидир

Vazifa 3. Farmatsevtika mahsulotlarini kodlash va markalash uchun o‘qituvchi tomonidan berilgan dori vositalarini ish daftaringizda tahlil qiling.

Кўпчилик ривожланган давлатларда дори воситалари ва бошқа тиббий буюмлар учун кўпинча штрихли идентификацияларни миллий тизимлари жорий қилинган, аммо фармацевтик товарларни штрихли кодланиши умуман ишлатилмайдиган ѐки тавсиявий ҳарактерга эга давлатлар салмоғи ҳам етарли.

Штрихли кодлаш товарни нарҳи, сақлаш муддати ва бошқа зарур маълумотларни олиш учун қўлланилади. Штрихли кодлашлар савдони автоматлаштирилган тизимларида қўлланилади. Дори воситаси ҳақида маълумот ва сақлаш учун электрон ҳолатда код қўйилади. Берилган код бўйича зарур параметрлар (нарҳи, сони, етказиб берувчи, қадоқлаш тури, сақлаш муддати ва бошқалар) ҳақида керакли маълумот олинади. Одатда, бу кодлар маҳсус қоидалар бўйича дори ишлаб чиқарувчи томонидан қўйилади ва масъул орган томонидан рўйхатга олинади. Бу қоидалар маҳсулотларни товарли номерлашни Ҳалқаро ассоциацияси томонидан тасдиқланган.
ЕАN қоидаларига кўра кодлаш маълумотлари турли шаклдаги штрихлар ва оқ йўлларни тушириш йўли билан амалга оширилади. Штрихкод 4 – расмда кўрсатилган. Товар коди ҳақидаги маълумотлар савдо тармоғига автоматлаштириш йўли билан киритилади. ССD сканер томонидан ўқилади.
Ишлаб чиқарувчи фирмалардан ташқари айрим ҳолларда товарларни штрих-кодлар билан дистрибьютерлар, дорихоналар ҳам маркалайдилар.
Дорихоналар фаолиятида штрихи кодлаш тизимини жорий этилиши дори воситалари ва тиббий буюмларни қалбакилаштириш ҳолларини олдини олишда муҳим аҳамият касб этади. Баъзи давлатлар маҳсулотларини штрихли кодлари

№	Код	Давлат	№	Код	Давлат
1.	93	Австралия	21.	87	Нидерландия
2.	90-91	Австрия	22.	70	Норвегия
3.	54	Бельгия	23.	560	Португалия
4.	789	Бразилия	24.	590	Польша
5.	50	Буюк Британия	25.	888	Сингапур
6.	380	Болгария	26.	383	Словения
7.	599	Венгрия	27.	858	Слованкия
8.	400-440	Германия	28.	460-485	МДҲ давлатлари
9.	489	Гонконг	29.	00-09	АҚШ, Канада
10.	520	Греция	30.	729	Таиланд
11.	57	Дания	31.	869	Турция
12.	690	Хитой	32.	471	Тайвань
13.	385	Хорватия	33.	64	Финландия
14.	539	Ирландия	34.	30-37	Франция
15.	729	Исроил	35.	859	Чехия
16.	569	Исландия	36.	76	Швейцария
17.	84	Испания	37.	73	Швеция
18.	80-83	Италия	38.	600; 601	ЮАР
19.	890	Индия	39.	860	Югославия
20.	880	Корея	40.	45;49	Япония

45


Vazifa 4. Shifokor retseptsiz sotiladigan dori vositalari ro‘yxatini tasdiqlash haqidagi buyruqlarni (2016-2017-2018 yildagi) solishtirma tahlil qiling
Ўзбекистон Республикасининг 2016 йил 4 январдаги “Дори воситалари ва фармацевтика фаолияти тўғрисида” ги Қонуннинг 2 боб 6-моддасида “Рецептсиз бериладиган дори воситалари рўйхатини йилига камида бир марта тасдиқланади” деб белгиланган. Унга кўра “Шифокор рецептисиз сотиладиган дори воситаларининг рўйхати” мунтазам равишда “Ўзбекистон Республикасида қайд этилган дори воситалари ва тиббий буюмлар Давлат реестри” га мувофиқ ишлаб чиқарилади ва Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан тасдиқланади, ҳамда Адлия вазирлигида белгиланган тартибда давлат рўйхатидан ўтказилади. Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 22 октябридаги “Рецептсиз сотиладиган дори воситаларининг рўйхатини тасдиқлаш тўғрисида”ги 50- сонли буйруғи Адлия вазирлигида 2018 йил 12 ноябрдаги 3087-сонли давлат рўйхатидан ўтказилди. Шу муносабат билан Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2017 йил 19 октябрь “Шифокор рецептисиз сотиладиган дори воситаларининг рўйхатини тасдиқлаш тўғрисида”ги Адлия вазирлигида 2017 йил 8 ноябрь 2946-сон билан давлат рўйхатидан ўтказилган 113-сонли буйруғи бекор қилинди. 299 Янги рўйхатни шакллантиришда дори воситалар моно –ва мажмуавий дори воситаларга ажратилган. Моно дори воситаларга савдо номидан қатъий назар бир компонентдан ташкил топган дори воситалар халқаро патентланмаган номи билан киритилган. Мажмуавий дори воситалар рўйхати савдо номи бўйича тузилган. Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлигининг Дорихона шароитида “Ангро” маҳсулотини қадоқлаш, ўраш, маркировка ва реализация қилиш тартиби тўғрисидаги низомни тасдиқлаш ҳақида Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги томонидан 2018 йил 31 октябрда рўйхатдан ўтказилди, рўйхат рақами 3082. Тошкент шахар, 2018 йил 30 октябрь, 51-сон буйруғи тасдиқланди. Дорихоналар томонидан дори воситаларини сақлаш, қадоқлаш, ўраш ва маркировка қилиш СанҚваМ 0337-16-сон “Дорихоналарни жойлаштириш, жиҳозлаш ва эксплуатация қилишнинг санитария қоидалари ва нормалари” билан ўрнатилган талабларга жавоб берадиган хоналарда амалга оширилади