Vazirligi denov tadbirkorlik va pedagogika instituti mamajanov r. Y., Rajabov t. J., Saidaxmedov e. I kiberxavfsizlik asoslari
Download 7.29 Mb. Pdf ko'rish
|
anteplaget
|
ᱸˌˏ˵˕ C ᱹˌˏ˵˕ ᱸˌˏ˵˕ = ᱹˌˏ˵˕ ᱸˌˏ˵˕ MA ᱹˌˏ˵˕ . tomonning shaxsiy kaliti bilan shifrmatnni rasshifrovkalash: ᱸˌˏ˵˕ M ᱹˌˏ˵˕ ᱸˌˏ˵˕ =[ ᱹˌˏ˵˕ ᱸˌˏ˵˕ C]A ᱹˌˏ˵˕ . Bundan quyidagi tenglikni osongina yozish mumkin: ᱸˌˏ˵˕ [{ ᱹˌˏ˵˕ ᱸˌˏ˵˕ M}A ᱹˌˏ˵˕ ᱸˌˏ˵˕ ]A ᱹˌˏ˵˕ ᱸˌˏ˵˕ = ᱹˌˏ˵˕ ᱸˌˏ˵˕ M ᱹˌˏ˵˕ . Boshqacha aytganda, xabarni tomonning ochiq kaliti bilan shifrlab, keyin aynan shu tomonning shaxsiy kaliti bilan rasshifrovkalash amalga oshirilsa, yana dastlabki xabar hosil bo‘ladi. Simmetrik shifrlar bilan bajarilgan ixtiyoriy amalni, ochiq kalitli shifrlash algoritmlari bilan ham amalga oshirish mumkin. Masalan, tarmoqda ma’lumotlarni uzatishda va xavfsiz bo‘lmagan muhitda axborot konfidensialligini taminlashda simmetrik shifrlash algoritmlarining o‘rniga ochiq kalitli kriptografik tizimlardan foydalanish mumkin. Har ikkala kriptotizimning afzalliklarini birlashtirish imkoniyati mavjudmi? Ya’ni, ma’lumotni shifrlashda yuqori samaradorlikka ega va kalitlarni taqsimlash muammosi bo‘lmagan kriptotizimni yaratish mumkinmi? Albatta, buning imkoniyati mavjud va bunday tizimlar gibrid kriptotizimlar deb ataladi. Kriptografiyada gibrid kriptotizim - bu ochiq kalitli kriptotizimning qulayligini simmetrik kalitli kriptotizimning samaradorligi bilan birlashtiradigan tizimdir. Gibrid kriptotizim sxemasi 3.7-rasmda aks ettirilgan. Ochiq kalitli kriptotizimlarda kalit uzunligi.Simmetrik kalitli kriptotizimlarda bo‘lgani kabi ochiq kalitli kriptotizimlarda ham real hayotda foydalanish uchun kalit uzunligiga talablar qo‘yiladi. Simmetrik va ochiq kalitli kriptotizimlarning matematik asosi turlicha bo‘lgani bois, ular bir xil bardoshlik darajasida bo‘lganida turli kalit uzunliklariga ega bo‘ladilar (3.8-jadval). Bir xil bardoshlikka ega simmetrik va ochiq kalitli kriptotizimlar kalitlarining uzunligi Simmetrik shifrlash algoritmi RSA algoritmi ( a sonlari) 56 bit 512 bit 80 bit 1024 bit 112 bit 2048 bit 128 bit 3072 bit 192 bit 7680 bit 256 bit 15360 bit Simmetrik kriptotizimlarda bo‘lgani kabi ochiq kalitli kriptotizimlarda ham kalitlarni barcha variantlarini hisoblash qurilmalar imkoniyatiga bog‘liq. Ya’ni, hozirgi kunda yetarli deb qaralgan kalit uzunligi, 10 yildan keyin tavsiya etilmasligi mumkin. Chunki, 10 yil davomida hisoblash qurilmalarining imkoniyatlari hozirgi kundagi kabi bo‘lmaydi. RSA algoritmidagi modulning turli uzunligida faktorlash uchun talab etiladigan vaqt qiymatlari. ning bitdagi uzunligi Talab etiluvchi yillar 512 Download 7.29 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|