Вазорати таълими олӣ ва миёнаи махсуси ҷУМҲурияти ӯзбекистон донишгоҳи давлатии самарканд ба рӯихат гирифта шуд

ВАЗОРАТИ ТАЪЛИМИ ОЛӢ ВА МИЁНАИ МАХСУСИ ҶУМҲУРИЯТИ ӮЗБЕКИСТОН
ДОНИШГОҲИ ДАВЛАТИИ САМАРКАНД


Ба рӯихат гирифта шуд:
№ ___________________
2021. «___» _________ «Тасдиқ мекунам»
Проректор оид ба таълим А. Солеев __________________
“___” _________2021


Факултаи ҳуқуқшиносӣ
"Кафедраи фалсафа ва ғояи миллӣ"


Барномаи хонишии I-и фанни
"МЕТОДОЛОГИЯИ ТАДҚИҚОТИ ИЛМӢ" "


Соҳаи дониш: 100000 - Илмҳои гуманитарӣ
Соҳаи таълим: 110000 - Педагогика
Равияи таълим: Барои ҳамаи дараҷаҳои магистрӣ (барои курси 1)


САМАРКАНД – 2020


Мувофиқи нақшаи кории илмӣ, нақшаи таълимӣ, нақшаи корӣ ва барномаҳои таълимӣ таҳия шудааст.


Таҳиякунанда:
Қубоева Ш.Т. - муаллими калони кафедраи фалсафа ва ғояҳои миллии ДДС Доктори фалсафа, (PhD).
Шарҳдиҳандагон:
Профессори «Илмҳои иҷтимоӣ» -и ДДС Кушаков Ш.С.
Яхшиликов Ҷ. - мудири кафедраи фалсафаи ДДС, профессор
Барномаи фан дар маҷлиси кафедраи фалсафа ва асосҳои ғояи миллӣ 2020 ба рақами 1 муҳокима карда шуда, ба Шӯрои илмии факултет пешниҳод карда шуд.
Мудири кафедра: __________ проф. Яхшиликов Ҷ.
Барномаи коркарди илм бо қарори Шӯрои таълимию методии психология ва фанҳои иҷтимоӣ 2020 бо рақами 1 тасдиқ карда шудааст.
Раиси Шӯрои илмии факултет: Доц. А.Самадов
Барномаи кории фан бо қарори Шӯрои илмии психология ва фанҳои иҷтимоӣ 2020 бо рақами 1 тасдиқ карда шудааст
Раиси Шӯрои илмии факултет: __________ дотсент Р.Мирзаев


Мувофиқа шуд:
роҳбари шӯъбаи методикаи таълим
_____________ Б.Аликулов
МУҚАДДИМА
Омӯзиши фанни "Методологияи таҳқиқоти илмӣ" аз ҷониби магистрҳо, мафҳумҳо, қоидаҳо ва талаботи асосии он дар ташаккули малакаҳои илмӣ аҳамияти бузург дорад. Ҳамин тариқ, ин барнома унсурҳои консептуалӣ, сохтор, мафҳумҳои асосӣ ва принсипҳои методологияи донишҳои илмиро инъикос мекунад.
Мақсад ва вазифаҳои фан
Мақсади асосии фанни “Ҷамъияти шаҳрвандӣ” пешниҳоди дониш дар бораи технологияи тадқиқотӣ, роҳҳо ва воситаҳои ба даст овардани донишҳои нав, методологияи тадқиқотӣ-эмпирикӣ ва назариявӣ, истифодаи натиҷаҳо дар самтҳои назариявӣ ва амалӣ, баланд бардоштани малакаҳои тадқиқотӣ.
Вазифаҳои омӯзиши фан - барои магистрҳо:
- Ташаккули малакаҳои таҳқиқоти назариявӣ ва таҷрибавӣ дар магистр ва оилимони ҷавон;
- ташаккул додани ғояҳои замонавӣ дар бораи усул ва механизмҳои эҷодиёти илмӣ,
- Такмил додани малакаҳои тафаккури танқидӣ, ки шарти асосии таҳқиқоти илмӣ мебошад;
- ташаккули қобилияти омӯзишу азхудкунии ғояҳо ва лоиҳаҳои нави соҳаи фан ва технология.
Талабот нисбати ихтисоси илмии донишҷӯ
Барои дониш, малака ва қобилияти донишҷӯён дар ин фан талаботҳои зерин гузошта мешаванд. Магистрант:
- донистани система ва методологияи категорияҳои мафҳумҳои илм, баланд бардоштани самаранокии тадқиқот, тавсиф ва тавсифи ҷараёни тадқиқот, омӯзиши усулҳои эмпирикӣ ва назариявӣ. дар тасаввур соҳиб шудан;
- Қобилияти истифода бурдани донишҳо ва натиҷаҳои бадастомада дар амал.
- Дар корҳои тадқиқоти илмӣ соҳиби таҷриба ва омӯзиши масъалаҳои фундаменталӣ, назариявӣ ва методологӣ будан;
- асосҳои методологии таҳқиқоти илмӣ, шароити зарурии объективӣ ва субъективӣ, қонунҳо ва механизмҳои ташкили илмӣ, сохтори мантиқии таҳқиқоти илмӣ, интихоби мавзӯъ, кор бо факту далелҳо ва маълумоту ахбори илмӣ . - озодона баён кардани фикри худ оид ба демократикунонии кишвар ва бунёди ҷамъияти шаҳрвандӣ; дастовардҳои кишвар ва эътирофи байналхалқиро таҳлил карда тавонистан.
Алоқамандии фан бо фанҳои дигари таълимӣ
Дар асоси иҷтимоикунонии таълимие, ки дар "Барномаи миллии тайёрнамоии кадрҳо" овар да шудааст, бой гардонидани ҷаҳонбинии иҷтимоиву сиёсӣ ва маънавии ҷавонон, дар онҳо таҷассум кунонидани иуносибатҳои ҷараёнҳои иҷтимоӣ, хусусиятҳои таърихиву назарии фалсафаи иҷтимоиро ба воситаи коҳое, ки дар ҷамъиятамон амалӣ мегардад, муайян карда мешавад. - озодона баён кардани фикри худ оид ба демократикунонии кишвар ва бунёди ҷамъияти шаҳрвандӣ; дастовардҳои кишвар ва эътирофи байналхалқиро таҳлил карда тавонистан.
Алоқамандии фан бо фанҳои дигари таълимӣ
Дар асоси иҷтимоикунонии таълимие, ки дар "Барномаи миллии тайёрнамоии кадрҳо" овар да шудааст, бой гардонидани ҷаҳонбинии иҷтимоиву сиёсӣ ва маънавии ҷавонон, дар онҳо таҷассум кунонидани иуносибатҳои ҷараёнҳои иҷтимоӣ, хусусиятҳои таърихиву назарии фалсафаи иҷтимоиро ба воситаи коҳое, ки дар ҷамъиятамон амалӣ мегардад, муайян карда мешавад.
Илмҳои иҷтимоӣ, ки ҳаёт ва фаъолияти инсон ва ҷамъиятро дар барномаи таълимӣ меомӯзад, ба монанди фанҳои таърих, психология, ҷамъиятшиносӣ, педагогика ва сиёсатшиносӣ алоқаманданд.
Дар омӯзиши фан нақши технологияҳои замонавии ахборӣ ва педагогӣ
Мавзӯъҳои дар барнома овардашуда дар шакли лексияҳо, семинарҳо пешниҳод карда мешаванд, инчунин масъалаҳои пурдолузарби фан ба донишҷӯён ба таври мустақилона азхуд кардани онҳо пешниҳод карда мешаванд. Дарс бо истифодаи технологияҳои замонавии педагогӣ аз қабили "Кластер", "Бумеранг", "Конференсияи матбуотӣ", инчунин слайдҳо ва намоишҳои мултимедиявӣ гузаронида мешавад.
“Стратегияи ривоҷёбии Ӯзбекистон. Ҳангоми тайёрнамоии курси "Ҷамъияти шаҳрвандӣ" равишҳои асосии консептуалӣ истифода мешаванд:
Таълими ба шахс нигаронидашуда. Аслан, ин омӯзиш рушди ҳамаҷонибаи ҳамаи иштирокчиёни ҷараёни таълимро дар бар мегирад. Ин маънои онро дорад, ки дар ҷараёни таълим албатта ба таълимгирии як нафар донишҷӯи мушаххас не, балки пеш аз ҳама ба мақсадҳои таълимии фаъолияти касбии мутахассиси оянда дар назар дошта шудааст.
Равиши системаҳо. Технологияи таълимӣ бояд тамоми хусусиятҳои системаро дарбар гирад: мантиқи ҷараён, алоқамандии ҳамаи ҷузъҳои он, яклухтӣ.
Равиши ба фаъолият нигаронидашуда. Омӯзиш ба ташаккули сифатҳои ҷараёнҳои шахсият, фаъолсозӣ ва фаъол кардани фаъолияти донишҷӯ, дар ҷараёни таълим намоёнкунии ҳамаи қобилият ва имконияту ташаббусҳои донишҷӯ нигаронида шудааст.
Равиши муколамавӣ. Ин равиш зарурати эҷоди муносибатҳои омӯзиширо таъкид менамояд. Дар натиҷа, фаъолияти эҷодии шахс афзуда, кас метавонад худро фаъол ва иқтидору истеъдодашро намоён созад .
Ташкили таълими муштарак. Демократия, баробарӣ маънои онро дорад, ки диққати худро ба татбиқи ҳамкориҳо дар ташаккули мундариҷаи фаъолияти омӯзгор ва донишҷӯ ва баҳодиҳии натиҷаҳои бадастомада равона кардан зарур аст.
Таълими муаммовӣ. Яке аз роҳҳои фаъолсозии донишҷӯ ин пешниҳоди мундариҷаи омӯзиш бо роҳи душвор аст. Ин фаъолияти мустақилонаи эҷодии зиддияти объективии донишҳои илмӣ ва усулҳои ҳалли он, ташаккул ва инкишофи мушоҳидаҳои диалектикӣ, истифодаи онҳоро дар амал таъмин мекунад.
Истифодаи восита ва усулҳои замонавии пешниҳоди ахбор - истифодаи компютерҳои замонавӣ ва технологияҳои ахбор дар ҷараёни таълим.
Усул ва методикаи таълим. Маърӯза (муқаддима, мавзӯӣ, визуализатсия), омӯзиши проблемавӣ, омӯзиши мисолӣ, панел, усулҳои парадоксӣ ва лоиҳасозӣ, кори амалӣ.
Шаклҳои таълим: фронталӣ, коллективӣ ва гурӯҳӣ дар асоси сӯҳбат, полилогия, иртибот, ҳамкорӣ ва омӯзиши мутақобила.
Барномаи таълимӣ: шаклҳои анъанавии таълим (китобҳои дарсӣ, маърӯзаҳо) - дар якҷоягӣ бо технологияи компютерӣ ва ахбор.
Усулҳои коммуникатсионӣ: муоширати мустақим бо аудитория дар заминаи муоширати фаврӣ.
Усул ва воситаҳои алоқаи зид: диагностикаи таълим дар асоси таҳлили натиҷаҳои назорати ҷорӣ ва ниҳоӣ, мушоҳида, пурсиши блиц.
Усул ва воситаҳои назорат: банақшагирии таълим дар шакли харитаи технологӣ, ки марҳилаҳои таълим, ҳамкории муаллим ва донишҷӯро оиди ба даст овардани мақсад муайян мекунад, на танҳо корҳои назоратии синфӣ, балки мустақилонаи берун аз синфӣ низ.
Мониторинг ва баҳогузорӣ: Натиҷаҳои омӯзишро ҳам дар синф ва ҳам дар синф мунтазам назорат кунед. Дар охири курс, ба дониши донишҷӯён бо истифодаи супоришҳои тестӣ ё имкониятҳои кори хаттӣ баҳо дода мешавад. Технологияҳои компютерӣ ва барномаҳои Power Point дар таълими фанни "Стратегияи ривоҷдиҳии Ӯзбекистон, ҷамъияти шаҳрвандӣ" истифода бурда мешаванд. Баҳогузории донишҳои донишҷӯён аз рӯи баъзе мавзӯъҳо дар асоси тестҳо ва компютерҳо. Маълумот аз Интернет истифода мешавад, маводҳо тақсим карда мешаванд, тестҳо дар асоси калимаҳо ва ибораҳо, санҷишҳои фосилавӣ ва ниҳоӣ гузаронида мешаванд.
Тақсими дарсҳо аз фанни " Методикаи тадқиқоти илмӣ" аз рӯи мавзӯъҳо ва соатҳо:

№