X. N. Atabayeva, J. B. Xudayqulov

Kuzgi bug„doy hosiliniyig„ish, Kuzgi bug„doy hosilini yiglb- terib 
olish don yetishtirish va uning yalpi hosilini oshirishdagi eng so„nggi va 
mas‟uliyatli davr hisoblanadi. 0„rim-yig„im ishlarini o„z vaqtida va qisqa 
muddatda tugallash, nobudgarchilikning oldini olish bug„doydan mo„l 
hosil yetishtirishning asosiy garovidir.
Kuzgi bug„doy hosili ikki usulda yig„ishtirib olinadi:
1. Ikki bosqichli yigish usuli - oldin o„rilib, keyin yigib olinishi 
asosiy usul hisoblanadi. Bu usulda ekinlar doni mum pi- shiqlik davrida 
maxsus o„rish mashinalarida yerdan 15-20 sm balandlikda o„rilib, quritish 
uchun anglzga yo„l-yo„1 qilib tashlab ketiladi. Bu vaqtda yetilgan bug'doy 
yerga to„kilmaydi. 0„rilgandan bir necha kun o„tgandan so„ng, donning 
qurishiga qarab, podborshchik o„matilgan kombaynlarda yig Had i va 
yanchiladi.
Hosilni oldin o„rib, keyin yigib olish usulining afzalligi shun- daki, u 
to„g„ridan-to„g„ri o„rib yanchishga qaraganda o„rimni 5-6 kun erta 
boshlashga imkon beradi, nobudgarchilik keskin kamayadi.
98

---

2-rasm.
l-rasm.Umumiy ko„rinish. 
3-rasm. Bug„doy doni.
2. Hosil to„la yetilganda o„rim-yig„im kechikkanda, shuning- dek 
o'simliklar past bo„yli, siyrak bo„lgan maydonlarda hosilni bir yo„la 
kombaynlarda yig„ib olish mumkin.
Takrorlash uchun savollar:
1. Sug„oriladigan yerlarda bng„doy uchun yaxshi o„tmishdosh 
ekinlarni bilasizmi? 
2. Kuzgi bug'doyning ekish muddati nimaga bog„liq bo„!adi? 
3. Qanday holatda kuzgi bug„doy qishga kirish kerak? 
4. Kuzgi bug„doyni ekish me‟yoriga nima ta‟sir ko„rsatadi? 
5. Kuzgi bug
4
doyni oziqaga talabi qanday bo„ladi? 
6. Kuzgi bug'doy uchun o„g„itlar miqdori qanday aniqlanadi? 
7. Qaysi rivojlanish davrida qo„shimcha oziqlantiriladi? 
8. Kuzgi bug„doy qaysi rivojlanish davrida suvni ko„p talab qiiadi? 
9. Kuzgi bug„doy qaysi rivojlanish davrlarida sug„ori!adi? 
SO. Sug„orish me‟yori qancha bo„ladi?