X. N. Atabayeva, J. B. Xudayqulov

Yem-xashak o'tlarining to'yimliligi 
42-jadva
! Ozuqa va
1
kg ozuqa tarkibida
ekin turlari
ozuqa
birligi,
kg
hazm 
bo'ladigan 
oqsil, g
kalsiy,
g
fosfor,
g
karotin,
mg
Ko'kat
Beda
0,21 
27
3,8
0,7
40
Qizil
sebarga
0,17
36
6,4
0,6 
50
Bargak
0,18
28
2,4
0,6 
65
Pichan
Beda
0,52
79
9,3
2
Д~
25
Qizil
sebarga
0,49
116
17,7
2,2 
45
Bargak
054
106
11,0 
2,5
25
224

---

Dehqonchilikda o„tlaming ahamiyati ham katta, chunki bu 
o„simlikIar dala ekinlari uchun eng yaxshi o„tmishdosh bo„la oladi, 
tuproqda chirindi ko'payadi, tuproqning fizikaviy, kimyoviy holati 
yaxshilanadi, sho'rlanish kamayadi, tuproq yemirilishini ham 
kamaytiradi.
Dukkakli o„tlarning urug‟ unuvchanligini saqlash muddati 
43-jadval
Ekin
Toshsimon 
urug' 
soni, 
%
Unuvchanligini 
saqlash muddati, 
yil
Unuvchanligi 
yo'qolgan urug'ning 
belgilari
Qizil sebarga
80 gacha
3-4
Xira jigar rangda
Beda
90 gacha
3-7
Xira jigar rangda
Oq
qashqarbeda
90 gacha
6-15
Sarg'ish jigar rang
Sariq
qashqarbeda
90 gacha
10-17
Sariq jigar rang
Qumoq bargak
20
gacha
1-2 
Jigar rang
Urug'chiligi qiyin bo„lganligi tufayli dukkakli o„tlarning ekin 
maydonini kengaytirish ancha murakkab. Dukkakli o„tlar urug„i bir 
vaqtda yetilmaydi, erta yetilgani to„kiladi. Hosilni yig„ish muddati 
ekinlar bo'yicha har xil bo'ladi.
Qizil sebargani, bargakni urug'i aksariyat holda ikki bosqichli 
usulda yig'iladi. Qashqarbedaning hosilini yig'ishda kombayn deyarli 
ishlatilmaydi.
Dukkakli o'tlarning urug' unuvchanligini saqlash davri har xil 
bo'ladi. Bargakning ayrim turlarida urug' unuvchanligi 1-2-yil 
saqlanadi, sariq qashqarbeda 16-17 yil saqlanishi mumkin. Dukkakli 
o'tlarda toshsimon urug'lar mavjud. Urug' qobig'idan suv o'tmaydi, 
urug' bo'rtmaydi, unib chiqmaydi. Bunday urug'lar ko'p yildan keyin 
unib chiqishi mumkin. Bu xususiyat dukkakli o'tlami tabiatda 
saqlanishini ta‟minlaydi.