Xalqaro iqtisodiy munosabatlar”

Markaziy Osiyo davlatrining asosiy eksport va import tovarlari tarkibi¹⁹.

Davlatlar	Export mahsulotlari tarkibi	Import mahsulotlari tarkibi
O’zbekiston	Energiya mahsulotlari, paxta, oltin, uran,mineral o’g’itlar, qora va rangli metal, oziq-ovqat mahsulotlar, mashnasozlik asbob uskunalari, yengil avtomobil	Mashinasozlik asbob uskunalari va jihozlari, oziq ovqat mahsulotlari kimyo mahsulotlari, qora va rangli metal
Qozog’iston	Neft va neft mahsulotlari qora metal, kimyo mahsulotlari, mashinasozlik mahsulotlari, don mahsulotlari, jun gazlama, go’sht va ko’mir	Gaz, mashinasozlik asbob uskunalari va jihozlari metallurgiya mahsulotlari va oziq ovqat mahsulotlari
Turkmaniston	Gaz, neft mahsulotlari, tekstil va ipak tolasi	Mashinasozlik asbob uskunalari va jihozlari, kimyo mahsulotlari, oziq ovqat mahsulotlari
Qirg’iziston	oltin, paxta, jun gazlama, kiyim-kechak,, go’sht mahsulotlari, tamaki mahsulotlari; simob, uran, elektr toki; mashinasozlik mahsulotlari; oyoq kiyim	Neft va gaz,, mashinasozlik asbob uskunalari va jihozlari, kimyo mahsulotlari, oziq ovqat mahsulotlari
Tojikiston	Alyumin, elektr toki, paxta, meva, sabzavot moyi, tekstil	Yonilg’i mahsulotlari, alyumin oksidi mashinasozlik asbob uskunalari va jihozlari, oziq ovqat mahsulotlari

Mamlakatlarda amalga oshirilayotgan importni o’rnini bosish siyosati natijasida ko’plab ehtiyojlarni ichki ishlab chiqarish evaziga qoplash imkoniyati paydo bo’ldi. Ammo integratsion jarayonlarga kirishishda eng asosiy to’siqlardan biri emas. Chunki jahonning ko’pgina rivojlangan integratsion tashkilotlari asosan hududiy jihatdan yaqin hududda joylashgan va bu iqtisodiy integratsiyaga rivojlanishiga to’sqinlik qila olmagan.

Agar Markaziy Osiyo mamlakatlarining eksport va import hajmini ko’rib o’tadigan bo’lsak, eksport va import hajmida tafovutni ko’rishimiz mumkin. Ya’ni bu borada Qozog’iston Markaziy Osiyoning boshqa mamlakatlariga nisbatan juda yuqori eksport va import salohiyatiga ega ekanligini ko’rishimiz mumkin: