Xalqaro savdo dinamikasi mundarija

2.Shartnoma mavzusi. Tomonlarning xuquq va majburiyatlari.
Shartnomaning bu qismi shartnomaning muayyan shartlarini o‘z ichiga oladi:
Shartnoma bo‘yicha birinchi tomonning majburiyatlari va xuquqlari.
Shartnoma bo‘yicha ikkinchi tomonning majburiyatlari va xuquqlari.
Ikkala tomonning o‘z majburiyatlarini bajarish shartlari va muddatlari.
Xar bir tomonning o‘z majburiyatlarini bajarish joyi.
Xar bir tomonning o‘z majburiyatlarini bajarish usullari.
Ushbu shartlarning aniq mazmuni shartnoma turi, tomonlarning o‘zaro kelishuvlari va shartnoma tuzilgan muayyan vaziyat bilan belgilanadi.

3. 
   Shartnomaning qo‘shimcha shartlari:
   

Shartnomaning amal qilish muddati.
Tomonlarning javobgarligi: mazkur bo‘lim tomonlarning javobgarligi va ularning shartnoma shartlarini buzganliklari uchun tegishli tarzda jazolashni belgilaydi. Odatda shartnomani tuzishda xar bir tomonning shartnoma shartlarini buzish uchun tegishli javobgarligini ko‘zda tutish tavsiya etiladi.
Majburiyatlarni ta’minlash usullari: qonunchilikka muvofiq majburiyatlarni ta’minlashning to‘rtta asosiy usullari mavjud Burdsizlik to‘lovi, garov, kafolatnoma va bo‘nak.
Bir tomonlama tartibda shartnomani muddatidan oldin bekor qilish asoslari va shartnomani bir tomonlama bekor qilishda tomonlarning xarakatlari tartibi.
Shartnoma bo‘yicha ma’lumotning maxfiyligi: tomonlar shartnomaning qanday shartlari maxfiy hisoblanishi va tomonlar oshkor qilmasliklarini kelishib oladilar.
Tomonlarning nizolarni hal qilishi tartibi: odatda barcha nizolar amaldagi qonunchilikka muvofiq ular shartnomada ko‘zda tutilganligidan qat’iy nazar Xo‘jalik sudida hal etiladi.

4. 
   Shartnomaning boshqa shartlari:
   

Shartnomada tadbirkorlar o‘rtasida o‘zaro munosabatlarni tartibga solishga aloqador bo‘lgan barcha qonunchilik me’yorlarini qayd etishning ma’nosi bo‘lmaganligi.
Tomonlar o‘rtasida aloqalar usulini kelishish shartlari - vakolatli shaxslar vositasida yoki telefon, faks, teleks va shuningdek barcha ma’lumotlar ko‘rsatilgan holda boshqa aloqa vositalari yordamida amalga oshiriladi.
Tomonlarning ma’lumotlari - tomonlarning to‘liq pochta va bank ma’lumotlari, zarur bo‘lgan holda - yuklash ma’lumotlari.
3. Shartnomani tuzish. Qonunchilikka muvofiq, shartnoma, shartnomaning barcha muayyan shartlari bo‘yicha tomonlar o‘rtasida kelishilganidan so‘ng tuzilgan hisoblanadi. Shartnomani tuzish vaqti bitimga tomonlar tasdiqlagan shartnoma shakli berilgan vaqt bilan belgilanadi.
4. Shartnomani o‘zgartirish va bekor qilish. Tomonlarning kelishuviga ko‘ra, shuningdek qonunchilik yoki shartnomada ko‘zda tutilgan asoslarga ko‘ra shartnomani o‘zgartirish va bekor qilish.
Tomonlardan birining talabiga ko‘ra shartnoma faqat boshqa tomon shartnomani qat’iy ravishda buzgan holdagina, shuningdek qonunda yoki shartnomada ko‘zda tutilgan boshqa hollarda sud qaroriga ko‘ra o‘zgartirilishi yoki bekor qilinishi mumkin.
Shartnoma tuzilgan vaziyatlar muayyan ravishda o‘zgargan hollarda xam shartnoma o‘zgartirilishi va bekor qilinishi mumkin.
Agarda qonunda yoki shartnomada boshqa hollar ko‘zda tutilmagan bo‘lsa, shartnomani o‘zgartirish yoki bekor qilish to‘g‘risidagi bitim shartnoma tuzilgan shaklda tuziladi.

Butunjahon banki guruhi qo'yidagi to'rt muassasadan tashkil topgan: 1945 yilda tashkil etilgan Xalkaro rekonstruksiya va Taraqqiyot banki; 1956 yilda ta'sis etilgan Xalqaro moliya korparasiyasi; 1960 yil asos solingan Xalqaro tarakkiyot assosiasiyasi va 1988 yilda tashkil etilgan sarmoyalar kafolati bo'yicha ko'p tamonlama agentlik.

Yuqorida sanalgan to'rttala institutning umumiy maqsadi- nochor mamlakatlarning iqtisodini mustahkamlash orqali dunyoda qashshoqlikni kamaytirish. Bu muassasalar iqtisodni va taraqqiyotni ustirishga ko'maklashish yo'li bilan insonlar hayotini farovonlashtirishga xarakat qiladi.
Bankning rahbar organi Boshqaruv kengashi bo'lib, uning tarkibiga barcha ishtirokchi davlatlar kirgan. Umumiy xarakterdagi operasiyalarni olib borish-kichik guruhdan iborat Bank Prezident raisligidagi ijrochi derektorlar Kengashiga topshirilgan.
Butunjahon bankining asosiy nashrlaridan bir yilda bir marta chiqadigan “Dunyo taraqqiyoti to'g'risida ma'ruza”dir.
Prezident: janob Jeyms D.Vulfenson (AQSH)
Bosh qarorgohi: Vashington (AQSH)
Internet www worldbank. org.

• 
  Xalqaro qishloq xo'jaligi taraqqiyoti jamg'armasi
  

-1977 yilda tashkil topgan. Rahbar 18 direktor 18 o'rinbosardan iborat ijroiya kengash.
Rais : Fauzi Al sulton(quvayt)

• 
  BMT ning sanoat taraqqiyoti tashkiloti(YUNISKO)
  

1966 yilda asos solingan. Byudjet 1998-1999 y. 129,5 mln dollar.
Bosh direktor: Janob karlos Magarinos (Argentina)
Bosh qarorgoh: Vena (Avstriya) Internet ww.untdo.org.

BMT TARKIBIDAGI TASHKILOTLAR

• 
  Birlashgan millatlarning oziq-ovqat va qishloq xo'jaligi tashkiloti (FAO).FAO ga 1945 yil 16 oktabrda Kvebekade bvlib vtgan konferensiyada asos solingan. Qishloq xo'jaligida oziq-ovqat tangligi tuzilganda yordam beradi. Xayr-ehsonlarga 2 mlrd dollar sarflanadi.
  

-FAO byudjeti 1998-1999 yilda 650 mln dollar
-Rahbarlik 49 a'zodan iborat Kengash konferesiyasida saylanadi.
Bosh direktor: Janob Diuf(Senegvl)
Bosh qarorgoh: Rim(Italiya) Internet www Xao.org.

•