Xardi – Vaynberg qonuni

Javob: D
3. Tulkilar populatsiyasida 1000 ta sariq tulkiga 10 ta oq tulki to`g`ri keladi. Yuqoridagi malumotdan foydalanib, ushbu populatsiyada sariq gomozigotali (a), sariq geterozigotali (b), va oq tulkilar (c) necha foizdan uchrashini aniqlang
A) a- 80; b – 18; c – 2 B) a- 60; b – 25; c – 15
C) a- 81; b – 18; c – 1 D) a- 91; b – 8,9; c – 0,1
Yechimi
Xardi – Vayenberg formulasidan foydalanamiz
P2 + 2pq + q2 = 1
Bu yerda p – dominant gen chastotasi,
q – retsessiv gen chastotasi
sariq tulki dominant, oq tulki esa retsessiv genga ega
dastlab oq tulkilarni topib olamiz
q2 = 10 / 1000 = 0,01, bundan q = 0,1
keyin p ni topamiz p + q = 1 bo`lgani uchun
1 – 0,1 = 0,9 (p)
0,92 + 2 x 0,9 x 0,1 + 0,12 = 1
0,81 + 0,18 + 0,01 = 1 Foiz nisbatda esa
a = 81 % (0,81 x 100 = 81 %)
b = 18 % (0,18 x 100 = 18 %)
c = 1 % (0,01 x 100 = 1 %)
Javob: C
4. Dengiz cho`chqalarida yungining hurpaygan bo`lishi silliq bo`lishi ustidan dominantlik qiladi. A genini uchrash chastotasi 60 %, a geniniki esa 40 %. Agar geterozigotalilar soni 576 tani tashkil etsa umumiy organizmlar soni qanchaga teng
A) 1000 ta B) 1600 ta
C) 1200 ta D) 1300 ta
Yechimi
AA – 60 % aa – 40 %
P Aa x Aa
F1 AA ; Aa; Aa, aa
Xardi – Vayenberg formulasidan foydalanamiz
P2 + 2pq + q2 = 1
Bu yerda p – dominant gen chastotasi,
q – retsessiv gen chastotasi
0,62 = 0,36 ( x 100) = 36 % AA
0,42 = 0,16 ( x 100) = 16 % aa
2 x 0,6 x 0,4 = 0,48 ( x 100) = 48 % Aa
Geterozigotalilar soni 576 ta bo`lsa umumiy organizmlar sonini topamiz
48 % ------- 576
100 % ------ x x = 1200 ta
Javob: C
5. Populyatsiyada A va a genlarining nisbati mos ravishda 0,8 va 0,2 ga teng. Shu populyatsiyada ikki geterozigotali organizm chatishtirildi va 1800 ta organizm olindi. Gomozigota va geterozigta organizmlarning o’zaro nisbatini toping.
A) AA-1200; Aa-400; aa-200 B) AA- 450; Aa-900; aa-450
C) AA-1100; Aa-500; aa-200 D) AA-1152; Aa-576; aa-72