Xavfsiz shahar konseptsiyasida video kuzatuv tizimilari videotasvirlariga raqamli ishlov berish usullarining ahamiyati

www.pedagoglar.uz
40-son 2–to’plam yanvar 2023 
Sahifa: 274 
hajmiga bo‘lish orqali tasvirning yorqinligini taqsimlash ehtimolini baholash 
olinadi. Bu taxminni belgilang p
f 
, 0 ≤ p
f 
≤ 255. U holda integral taqsimotning 
bahosi quyidagi formula bilan olinadi: 
Ikkinchi bosqichda nochiziqli transformatsiyaning o‘zi amalga oshiriladi, bu 
esa chiqish tasvirining zarur xususiyatlarini ta'minlaydi. Bunda noma'lum haqiqiy 
integral taqsimot o‘rniga uning gistogramma asosidagi bahosi qo‘llaniladi. 
SHularni hisobga olgan holda tasvirlarni elementlarga ko‘ra o‘zgartirishning 
barcha usullari, ularning maqsadi taqsimlanish qonuniyatlarini o‘zgartirishdan 
iborat bo‘lgan usullar gistogramma usullari deb ataladi. Xususan, chiqish tasviri bir 
xil taqsimotga ega bo‘lgan transformatsiya deyiladi gistogrammani tenglashtirish 
(tekislash). E'tibor bering, gistogrammani o‘zgartirish protseduralari butun rasmga 
ham, uning alohida qismlariga ham qo‘llanilishi mumkin. Ikkinchisi statsionar 
bo‘lmagan tasvirlarni qayta ishlashda foydali bo‘lishi mumkin, ularning 
xarakteristikalari turli sohalarda sezilarli darajada farqlanadi. Bunday holda, eng 
yaxshi ta'sirga gistogrammani qayta ishlashni alohida hududlarga - qiziqish 
sohalariga qo‘llash orqali erishish mumkin. To‘g‘ri, bu o‘qish va boshqa barcha 
sohalarning qiymatlarini o‘zgartiradi. 1-rasmda tasvirlangan metodologiyaga 
muvofiq bajarilgan tenglashtirish misoli ko‘rsatilgan. Haqiqiy tasvirlash 
tizimlarida olingan ko‘plab tasvirlarning xarakterli xususiyati qorong‘u joylarning 
muhim qismi va yuqori yorqinlikka ega bo‘lgan tasvirlar hosil bo‘lishini 
kuzatishimiz mumkin. 

---

www.pedagoglar.uz
40-son 2–to’plam yanvar 2023 
Sahifa: 275 
a) b) 
c)
d) 
1-rasm – Tasvir gistogrammasini tenglashtirishga misol: a), c) asl tasvir va 
uning gistogrammasi b), d) o‘zgartirilgan tasvir va uning gistogrammasi
Gistogrammani tenglashtirish bir xil taqsimlangan yorqinlik diapazonlarining 
integral maydonlarini tenglashtirishga olib keladi. Asl (1-rasm a) va qayta 
ishlangan (1.b-rasm) tasvirlarni taqqoslash shuni ko‘rsatadiki, qayta ishlash 
jarayonida yuzaga keladigan yorqinlikni qayta taqsimlash vizual idrok etishning 
yaxshilanishiga olib keladi. Jamoat xavfsizligini ta’minlash va “Xavfsiz shaxar” 
tizimini yaratishda ko‘rinib turibdiki videokuzatuv vositalaridan foydalanish juda 
o‘rinli. Videokuzatuv vositalarining rolini tobora oshirish va tizimni himoyalash 
bo‘yichi ko‘rib chiqilgan muzokaralardan kelib chiqib, “Xavfsiz shahar” tizimini 
yaratishda dasturi amal bo‘lib xizmat qilishini ko‘rishimiz mumkin. Videotasvir 
sifatining oshishi esa ko‘pgina muammolarning oldini olishga imkon beradi.