Xi bob. Geografik xaritadagiyozuvlar yozuvlarning ahamiyati va turlari. Yozuvlar shartli belgilar sifatida. Yozuvlarning xususiyatlari


Download 99 Kb.
bet2/6
Sana13.01.2023
Hajmi99 Kb.
#1090171
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Xi bob. Geografik xaritadagiyozuvlar yozuvlarning ahamiyati va t

Tushuntirish holatlari

Gidronimlar

Geologik

Migdor ko'rsatkichlar

Oronimlax

Geografik

Sifat ko'rsatkichlar

Etnonimlar

Okeanologik

Xronologik ko'rsatkichlar

Zoonimlar

Iqlimiy

Chiziqli belgilarga tushuntirish xatlari




Iqtisodiy

Geografik to‘rlarga tushuntirish xatlari




Landshaftli






Xaritadagi yozuvlar xarita mazmunini boyitadi shu bilan bir qatorda ba’zi xaritani o'quvchanligini qiyinlashtiradi. Shuning uchun xaxita yaratilayotganda undagi yozuvlami soni va joylashtirishni me’yoriy holatda bo‘Iishini e’tiborga olish zarur. Xaritadagi yozuvlami 3 guruhga bo'lish mumkin (5-jadval).


Xaritadagi yozuvlami guruhlarga bo‘lish


Toponirnlar - kartografik obyektlarni geografik nomlari bo‘ladi,
Oronimlarga - relyef elementlarining nomlari, ya’ni tog‘lar, tepaliklar, tog‘ cho‘qqilari va boshqalar;
gidronimlar - suv obyektlarini nomlari: daryolar, dengizlar, kanallar va boshqalar; etnonimlar - etnoslar nomlari va zoonimlar - hayvonot turlarini nomlari kartografik obyektlarga tegishli bo‘lgan tushuncha bo‘lib, bar xil shakllarda bo‘lishi mumkin. Masalan, proyeksiya, xarita, masshtab, qo‘ltiq va boshqalar.

Xaritadagi tushuntirish yozuvlari quyidagilami o‘z ichiga oladi:



  • sifat ko‘rsatkichIami (“achchiq”, “chuqur”, “terak”, “qum”);

  • miqdor ko‘rsatkichlarni (absolyut balandlildar, suv oqimini tezligi, chuqurligi va boshqalar);

  • xronologik yozuvlami (voqea sodir bo‘lgan vaqt, geografik sayohat bo‘lgan vaqtlar, suv ko‘payish va kamayish vaqti);

  • chiziqli belgilarga tushuntirish xatlarini (dengiz va temir yo‘llarda tashiladigan yuklar, Magellanni sayohati);

  • koordinata to‘rlarini ko'rsatuvchi raqamlar va ulami nomlarini (Grinvichdan sharqda yoki g‘arbda, janubiy va shimoliy qutb chizig‘i) va boshqalarai.


Download 99 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling