Ximobotni sharti va matni

XIMOBOTNI ShARTI VA MATNI

Reja:


1. Xisobotning moxiyati, axamiyati va turlari
2. Buxgalteriya xisoboti va balansini tuzish, topshirish muddati va uni ko'rib chikish xamda tasdiklash tartibi
3. Davriy (choraklik) xisobot, uningtarkibi xamda azmuni
4. Yillik xisobot, uning tarkibi va mazmuni


Xisobotning moxiyati, axamiyati va turlari

Sanoat korxonalarining xisoboti umumlashgan ko'rsatkichlar tizimidan iborat bo'lib, unda korxona moliya-xo'jalik faoliyatining natijasi va maolum bir davrga reja ko'rsatkichlarining bajarilishi buxgalteriya, statistika va operativ-texnika xisobi maolumotlariga asoslanib tavsiflanadi. Xisobot kundalik xisob maolumotlarini xisoblash, guruxlash yo'li bilan tuziladi. U bir nechta shaklda bo'ladi. Xisobot maolumotlarini taxlil kilish asosida fakatgina u yeki bu korxonaning xo'jalik faoliyati natijasi faxrlanib kolmasdan, balki xalk xo'jaliga ayrim tarmoklarining ish natijasi xam baxolanishi mumkin.

Xisobot maolumotlarini o'rganish korxonalardagi ichki rezervlarni aniklash va ularni ishga solish imkonini beradi. Maolumotlarning anikligini taominlash maksadida muxim reja ko'rsatkichlarining bajarilishi xakidagi xisobot korxona raxbarlari bilan bir katorda bosh buxgalter tomonidan xam imzolanadi. Xamma korxonalar ko'rsatilgan muddatda va tasdik kilingan xajmda yukori tashkilot va boshka boshkaruv organlariga xisobot topshirishadi. Buxgalteriya xisoboti shakllari va tuzilish davrini Respublika Moliya vazirligi tasdiklaydi. Xo'jalikka raxbarlik va reja topshiriklarining bajarilishi ustidan nazorat o'rnatish uchun xisobotga kuyidagi talablar ko'yiladi:


1. Oddinlik va aniklik. Xisobot shakllari shunday tuzilishi kerakki, toki unda xamma reja ko'rsatkichlari, mashina-uskunalardan, moddiy, mexnat va moliya mablaьlaridan foydalanish darajasi anik, aks ettirilgan bo'lsin, Xisobot maolumotlariga asoslanib, korxona ishi ustidan nazorat ishlari amalga oshiriladi. Nazorat ishlarining olib borilishi korxona faoliyatini yaxshilashda, ichki ishlab chikarish rezervlarini ishga solishda katta axamiyatga ega. Xozirgi vaktda bu ishlarni amalga oshirish maksadida korxonalarda xalk nazorati postlari xamda ijtimoiy byuro va iktisodiy taxlil guruxlari ishlab turibdi.