Xirurgiyada og'riqsizlantirish narkoz tushunchasi Narkoz

Anesteziyaga tayyorgarlik.
Bemor anestezilog ko’rikdan o’tkazilib, quyidagilar aniqlanishi shart:

• 
  bemor umumiy ahvolini baholash;
  
• 
  anesteziya o’tkazilishiga nojuya ta’sir qiluvchi omillarni bemor anamnezidan so’rab aniqlash;
  
• 
  klinik va laborator ma’lumotlarini baholash;
  
• 
  jarrohlik va anesteziya xavfini aniqlash;
  
• 
  anesteziya usulini tanlash;
  
• 
  premedikatsiya xarakterini aniqlash.
  

Premedikatsiya – narkozning kishi organizmiga operatsiya paytida va operatsiyadan keyingi davrdagi asoratlarini kamaytirish maqsadida dori preparatlarini kiritishdir.
Premedikatsiya vazifalari:

• 
  bemor hissiy qo’zg’alishlarini pasaytirish;
  
• 
  neyrovegetativ stabilizatsiya;
  
• 
  bemor organizmining tashqi ta’sirotlarga reaksiyasini kamaytirish;
  
• 
  anestetiklarning ta’siri uchun qulay sharoit yaratish;
  
• 
  narkozda ishlatiladigan dorilargp allergik reaksiyalarning oldini olish;
  
• 
  so’lak bezlari sekretsiyasini kamaytirish.
  

Anestetik moddalarni tanaga kiritish yo’li bo’yicha umumiy og’riqsizlantirish turlari:
1. Nafas yo’llari orqali (ingalyatsion) (anestetik moddalar bemorning nafas olish sistemasiga bug’ shaklida kiritiladi va alveolalar orqali qonga tarqaladi):
a) maskali;
b) traxeya ichi.
2. Tomir orqali.
3. Kombinatsiyalashgan (odatda narkozning ilk bosqichlarida anestetiklar tomir orqali tanaga kiritilsa, so’nggi bosqichlarida esa nafas yo’llari orqali kiritiladi).
Umumiy og’riqsizlantirishning asoratlari:

• 
  Laringit, traxeobronxit.
  
• 
  Nafas yo’llari obsruksiyasi – tilni burish, tish yoki protezlarning nafas olish yo’llariga kirishi).
  
• 
  O’pka atelektazi.
  
• 
  Zotiljam
  
• 
  Yurak-qon tomir tizimi faoliyatida buzilishlar: kollaps, taxikardiya, yurak ritmini buzilishi va hatto fibrilatsiyaga yoki yurak faoliyatining to’xtashi.
  
• 
  Intubatsiyadagi shikastlanishlar (halqum, hiqildoq va traxeya shikastlanishlari).
  
• 
  Oshqozon-ichak traktining motor faoliyatidagi buzilishlar: ko’ngil aynishi, qusish, regurgitatsiya, aspiratsiya, ichak parezi.
  
• 
  Siydikning tutilishi.
  
• 
  Gipotermiya.
  
• 
  Miya shishi.