Xitoy mamlaкatlarida ta’-lim-tarbiya masalalarining qiyosiy tahlili

Qiyosiy pedagogika» kursining asosiy maqsadi va vazifasi bo’lajak o’qituvchilarga milliy istiqlol g’oyasi va bugungi kun mafko’rasi talablari asosida jahon pedagogikasining aktual masalalari ayniqsa, rivojlangan davlatlar ta’lim tizimi, ta’limning turlari, ta’lim- tarbiya jarayonlarini o’ziga xos xususiyatlari va tashkil etish shakllari, amalga oshirish yo’llari haqida ma’lumot berish. Shu orqali ta’lim- tarbiya jarayonini yahShilash, ta’lim mazmunini rivojlantirish, uni jahon talablari darajasiga olib chiqish va Yuqori malakali kadrlar tayyorlashdan iborat. 
Qiyosiy pedagogika kursining maqsadi talabalarni fanning nazariy metodologik muammolari, taraqqiyot bosqichlari, Chet el ta’limi, uning mazmuni, tuzilishi, rivojlanishi o’ziga xos xususiyatlari, ta’lim- tarbiya orasidagi o’zviyliklar, ilg’or g’oyalar va tajribalar Xususidagi bilimlar bilan tanishtiradi. 
Mazkur kurs bo’yicha talabalar bilimlari va ko’nikmalariga qo’yiladigan talablar quyidagicha: 
- fanning bozor iqtisodiyoti jarayonidagi to’tgan o’rni va ahamiyatini ochib berish; 
-talaba yoshlarda ta’lim-tarbiya samaradorligining milliy mafko’raviy qarashlarini shakllantirish, ularning sog’lom e’tiqodli, erkin fikrlovchi, jamiyatning komil insonlarini tarbiyalashdagi rolini chuqur anglab etishlariga eriShish; 
-jahonning rivojlangan mamlakatlaridagi ta’lim-tarbiya jarayonlarining samarali amalga oshirishliShi yo’llari, uning rivojlanish tendentsiyalari, muammolari, istiqboli to’g’risida ma’lumot berish . 

30. 
    Qiyosiy pеdagogiкa fani rivojlanishida xalqaro tashкilotlar va ularning faoliyati.
    

YUNESKO tashkiloti Birlashgan Millatlar Tashkilotining ta’lim, fan, madaniyat masalalarini rivojlantirishga ixtiso 16 bo‘yicha olib borilayotgan siyosatni ham moddiy ham ma’naviy rag‘batlantirish va hokazolar. YUNESKO mazmunli ta’limining hamma uchun birday imkoniyat doirasida bo‘lishini ta’minlash, uning uzluksizligini qaror toptirish, ta’limni va uning shaklini kelajakda rivojlanishi tamoyillaridan kelib chiqadi. O‘qituvchi kadrlar tayyorlash, ularni nazariy-metodik saviyasini muttasil oshirib borish, jahonning ba’zi mamlakatlarida muammo bo‘lib hisoblangan xotinqizlarning erkaklar bilan bab-barobar bilim olish haq xuquqlarini ta’minlash, ekologik ta’limni yo‘lga qo‘yish darslik va dasturlarni takomillashtirish, mamlakatlar o‘rtasida ta’lim bo‘yicha hamkorlikni butun choralar bilan rivojlantirish va juda ko‘p boshqa masalalarni hal etadi. Bu sahovatli faoliyatning barchasi yoshlarga jahon talablari ruhida ta’lim berish ularni xalqaro hamkorlik, o‘zaro ishonch, do‘stlik, birodarlik ruhida tarbiyalashga qaratilgandir. 

31. 
    Osiyo mamlakatlarida ta'lim-tarbiya jarayonining o’ziga xos xususiyatlari.
    

Iqtisodiy qudrati jihatidan Yaponiya jahonda Amerika Qo’shma Shtatlaridan keyin ikkinchi o’rinda turadi. Jahonning ko’zga ko’ringan ruhshunoslari va iqtisodchilari Yaponiya rivojlanishidagi bu ulkan parvozni mamlakatda ta’lim tizimlari taraqqiyotiga berilgan yuqori darajadagi e’tibor samarasi, deya qayd etadilar. Bu bejiz emas. Kun chiqish mamlakati deb yuritiladigan bu o’lkada ta’lim tizimlarini bosqichma-bosqich takomillashtirib borilishiga hukumat, xususiy kompaniyalar, jamoat tashkilotlari, ota - onalar qanchalik omilkorlik bilan yondashayotganligini guvohi bo’lamiz.
Tabiiyki, Yaponiya ta’lim tizimining yuksak parvozi o’z-o’zidan bo’lgani yo’q. Uning ham o’ziga xos inqirozi va muammolari bo’lgan. Buni to’liq tasavvur qilish uchun mamlakat pedagogik tamoyillari va taraqqiyotining tarixiy bosqichlariga nazar tashlash kifoya. 

32. 
    Janubiy Korеyadagi ta'lim tizimi va undagi muammolar.
    

Zamonaviy Koreya ta’lim tizimida boshlang‘ich maktablarning roli muhim. Koreyada boshlang‘ich ta’lim uchun o‘quv yilida 1 martga qadar 6 yoshdan yuqori bo‘lgan bolalar qabul qilinadi. Lekin 5 yoshli bolalar ham o‘qishga kirishga xuquqli bo‘lib, buning uchun maktab mas’ul shaxsining ruxsatnomasini olishi lozim bo‘ladi. O‘quv yili esa 1 mart Koreya respublikasida davlat bayrami munosabati bilan 2 martdan boshlanadi. 6 yil davom etadigan boshlang‘ich ta’lim majburiy etib belgilangan. Boshlang‘ich ta’limda 1 yil ikki semestrga bo‘lingan holda olib boriladi. Boshlang‘ich ta’limdan keyingi «zinapoya» vazifasini o‘rta ta’lim bajaradi. O‘rta ta’lim Koreya respublikasida 3 yil davom etadi. O‘rta ta’lim ham majburiy bo‘lib, bir o‘quv yili 1 martdan keyingi yil mart oyiga qadar davom etadi. Darslar 45 daqiqadan etib belgilangan bo‘lib, bir yilda 1222 soatni tashkil etadi. O‘rta ta’lim maktablarida davlat tili, axloq, ijtimoiy fan, matematika, jismoniy tarbiya, musiqa, san’at, chet tili kabi 10 ga yaqin fanlar o‘qitiladi. 

33. 
    Еvropa mamlaкatlarida ta’lim-tarbiya masalalarining olib borilishi va qiyosiy tahlil.
    

Еvrоpada birinchi univеrsitеtlar XII asrning ikkinchi yarmida Italiyada (Bоlоnьya shahrida), Angliyada (Оksfоrd shahrida), Frantsiyada (Parijda) tashkil qilindi. Bu univеrsitеtlar dastlab prоfеssоr va studеntlarning mustaqil idоra qilinadigan uyushmasi (kоrpоratsiyasi)dan ibоrat edi. Kеyinchalik XIII asrda bu kоrpоratsiyalar o’z-o’zini idоra qilish huquqini saqlab qоlgan hоlda davlat tоmоnidan rasmiy tasdiqlandi. CHеrkоv esa univеrsitеtni tamоmlagan studеntlarga ilmiy daraja va o’qituvchilik huquqini bеrishni o’z iхtiyoriga оldi. Ana shu tariqa univеrsitеtlar rasmiy o’quv muassasasiga aylanib qоldi. XIV—XV asrlarga kеlib univеrsitеtlar Еvrоpa mamlkatlarining hammasida оchilgan edi.

34. 
    Gеrmaniya davlati ta'lim tizimining rivojlanish tarixi.